Κριτική για την παράσταση "Ο γάμος του Καραχμέτη"

Από την θεατρολόγο Μαρία Μαρή

Αυτό το καταπληκτικό διήγημα του Παπαδιαμάντη λες και αποκτά μια ρομαντική – ποιητική μορφή επί σκηνής κάτω από το βλέμμα της Όλιας Λαζαρίδου.

Ένα απλό σκηνικό που παραπέμπει στην τουρκοκρατούμενη Σκιάθο με ήχους και τραγούδια από το νησί. Τενεκέδες λαδιού, γύρω από τη σκηνή, μέσα στους οποίους είναι τοποθετημένα κεριά που ανάβει και σβήνει στο τέλος η αφηγήτρια (Ιφιγένεια Γρίβα), ξεκινώντας την ιεροτελεστία της παράστασης, σημαίνοντας την αρχή μιας ελεγείας για την αγάπη. Σημαντική η μπουγάδα που στήνεται, ενώ παράλληλα εκτυλίσσεται η διήγηση και εναλλάσσονται οι ρόλοι, σκηνικό σπιτικού, αλλά και χρήσιμο εργαλείο για να κρεμαστούν το κοστούμι της Σεραϊνώς, τα στέφανα για την τελετή του γάμου και την αλλαγή στα κεφάλια του γαμπρού και της νύφης, τα ρουχαλάκια των παιδιών της Λελούδας, ένα γαλάζιο για τα 4 αγόρια και ένα ροζ για τα 4 κορίτσια και είναι  βέβαια και παραπέτασμα για την αλλαγή κοστουμιών στο πίσω μέρος ή την προβολή θεάτρου σκιών με τον διάλογο του Κουμπή με τον Παπά για να τον διπλοπαντρέψει.

Πρόκειται για την ιστορία του Κουμπή και της στείρας γυναίκας του Σεραϊνώς, η οποία αποδέχτηκε το «γάμο» του άνδρα της με μια νεώτερη γυναίκα, που θα του κάνει παιδιά. «― Στερεωμένοι, καλορρίζικοι, ἐψιθύρισε, σχεδὸν ἄνευ πικρίας. Μὲ γυιούς, Κουμπή.»

‘Όλα αναπαριστούν το κλίμα της εποχής. Ο Κουμπής (Νίκος  Χαλδαιάκης) με τελετουργικό τρόπο ξυρίζεται, δημιουργώντας το προφίλ του άνδρα αφέντη, τα τραγούδια δίνουν το χρονικό προσανατολισμό, η κίνηση, το ύφος της γυναίκας, πάντα πειθαρχημένης στις οδηγίες του άνδρα της, το φέσι που φόρεσε ο Κουμπής, συνθηκολόγηση με τον Τούρκο αφέντη, από τον οποίο ζήτησε τη συνδρομή του για να υπάρξει στην ουσία δίγαμος.

Υπέροχος επίσης στη ερμηνεία των τραγουδιών και στο πονηρό βλέμμα του  Έλληνα κάτω από την κατοχή του Τούρκου, εκείνου όμως που τα καταφέρνει όπως και ο Καραγκιόζης.

Όλα προσεγμένα στη λεπτομέρεια από την σκηνοθέτιδα Όλια Λαζαρίδου,  ανέδειξαν σκηνοθετικά αλλά και ερμηνευτικά το έργο του Παπαδιαμάντη και το έκαναν ένα έργο που να αφορά το σύγχρονο θεατή. Το σώμα του ηθοποιού, εργαλείο στη σκηνή.  Η Ιφιγένεια Γρίβα,  πότε αφηγητής, πότε Σεραϊνώ, με ένα μαύρο μαντήλι, πότε Λελούδα με ένδυμα νέας, αλλά και με την συγκαταβατική ματιά της νέας που αποδέχεται τη μοίρα της, πότε ιερέας να μπερδεύει εσκεμμένα τα λόγια του για να αποφύγει να τελέσει το γάμο με προσχήματα. Ποικίλη υποκριτική ικανότητα με όχημα τον υπέροχο λόγο του Παπαδιαμάντη. Οι ηθοποιοί με σωστή διδασκαλία τόνισαν τις λεπτομέρειες του λόγου. Φέρνουν αντικείμενα στη σκηνή, παίζουν θέατρο σκιών, αλλάζουν ρούχα, φωτίζουν κατάλληλα το πανί για να ντυθεί η Λελούδα, υπαινίσσονται τον άνεμο.  Ο Κουμπής (Νίκος  Χαλδαιάκης) εκτελεί το ρόλο του σύντεκνου που κάνει τη Λέλουδα να νεύσει καταφατικά στο γάμο  με τον Κουμπή.

Η Σεραϊνώ σώζει τη Λελούδα από το ραβδί του Κουμπή, καθώς από λάθος του έδωσε το δικό της γυναικείο  πουκάμισο για την εκκλησία. Παρά τα οκτώ παιδιά ο Κουμπής ρεζιλεύτηκε και την απείλησε. Τότε η Σεραϊνώ πέφτει στα πόδια του και τον εκλιπαρεί να τη λυπηθεί και τη σώζει. Ο Παπαδιαμάντης την παρουσιάζει αγία, όταν έγινε εκταφή των οστών της, μύρος ανέβλυζε από το τάφο της.

Σημαντικά τα δημοτικά τραγούδια, ερωτικά και του γάμου, με καταπληκτική ερμηνεία από την Ιφιγένεια Γρίβα και το Νίκο Χαλδαιάκη.

Τα παράθυρα του σκηνικού ανοιχτά στον κόσμο. Ξεκάθαρη η οξυδερκής σκηνοθετική ματιά της Όλιας Λαζαρίδου καθιστώντας την παράδοση και τη γλώσσα του έργου ανοιχτή στον κόσμο.

Πληροφορίες για την παράσταση: Εδώ