Ένα διευρυμένο σωματείο που έλειπε από τον χώρο της τέχνης και του πολιτισμού και καλύπτει εργαζομένους των Παραστατικών Τεχνών που δεν εκπροσωπούνταν επαγγελματικά, επιχειρείται να δημιουργηθεί εν μέσω κρίσης της πανδημίας, από μια δυναμική ομάδα δημιουργών που όπως υπογραμμίζουν, συσπειρώνονται απέναντι στην –αρχικώς αδιάφορη και, εν συνεχεία, τουλάχιστον πρόχειρη– αντιμετώπισή τους από την πολιτεία, η οποία, άλλωστε, ουδέποτε στάθηκε σοβαρά απέναντι στο σύγχρονο πολιτισμό και τους ανθρώπους του.
«Αυτή η μάχη θα διαρκέσει πολύ και απαιτεί συντονισμό και εκλεγμένους εκπροσώπους που θα μιλούν επίσημα και θα λογοδοτούν», υποστηρίζουν σε κείμενο που υπογράφεται από 45 ενεργούς και αναγνωρισμένους εργαζόμενους δημιουργούς, όπως σκηνοθέτες, φωτιστές, ενδυματολόγους, σκηνογράφους, δραματολόγους, κινησιολόγους, συνθέτες, μουσικούς επιμελητές, βοηθούς ειδικοτήτων και πολλούς άλλους.
Τώρα, η κοινή δράση μοιάζει περισσότερο από ποτέ αναγκαία, προκειμένου να απαντήσει στην επαπειλούμενη επιδείνωση της θέσης όλων των εργαζομένων, αλλά και των εργαζομένων στον πολιτισμό, τονίζουν και υπενθυμίζουν πως ο «χώρος των Παραστατικών Τεχνών μαστίζεται, εδώ και χρόνια, από τεράστια προβλήματα. Προβλήματα τα οποία γιγαντώθηκαν την τελευταία δεκαετία της οικονομικής κρίσης και λόγω των οποίων θα έπρεπε να είχαμε αντιδράσει συντονισμένα πολύ νωρίτερα. Όμως η αυτοκριτική αποτελεί «πολυτέλεια», τη στιγμή που η υγειονομική κρίση και οι συνέπειές της απειλούν να μας ισοπεδώσουν, την ώρα που ακόμη και το σταδιακό –με υγειονομικές προϋποθέσεις– άνοιγμα των θεάτρων, μετά την κατανάλωση τόσου φόβου, πιθανόν να οδηγήσει σε εκ νέου «κλείσιμο», λόγω απουσίας προσέλευσης κοινού.
Μοιάζει ήδη να γίνεται κοινή συνείδηση ότι η συμμετοχή στα σωματεία του χώρου και η ενδυνάμωσή τους αποτελεί μονόδρομο. Γιατί αυτή η μάχη θα διαρκέσει πολύ και απαιτεί συντονισμό και εκλεγμένους εκπροσώπους που θα μιλούν επίσημα και θα λογοδοτούν. Ακόμη και αν πολλοί από μας έχουν, για διάφορους λόγους, απογοητευθεί από το συνδικαλιστικό κίνημα, αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει και να το εγκαταλείψουμε. Όσο περισσότεροι συμμετέχουμε σε κάθε σωματείο, τόσο πιο ισχυρό και δημοκρατικό μπορούμε να το κάνουμε, αντιτάσσοντας στη λογική της ανάθεσης τη λογική της συμμετοχής.
Οι ηθοποιοί έχουν το Σ.Ε.Η., ένα ιστορικό σωματείο που μετρά χιλιάδες μέλη και το οποίο μπορεί και πρέπει να ισχυροποιηθεί, οι εργαζόμενοι στο χώρο του χορού το Σ.Ε.ΧΩ.ΧΟ., πιο πρόσφατο εγχείρημα που όμως κάνει τα πρώτα του βήματα με σταθερότητα, το Σ.Ε.Θ.Ε.Α., περιλαμβάνει μια πληθώρα ειδικοτήτων, αλλά είναι μάλλον προσανατολισμένο προς τα τεχνικά και διοικητικά επαγγέλματα, ενώ η Ε.Ε.Σ. (Εταιρεία Ελλήνων Σκηνοθετών) –εύλογα– προτάσσει τις αγωνίες και τα αιτήματα των κινηματογραφικών σκηνοθετών, καθώς η πλειονότητα των μελών προέρχεται από αυτό το χώρο, και η Ε.Σ.Ε.ΘΕ. τα τελευταία χρόνια παραμένει ανενεργή.
Στον αντίποδα, οι επαγγελματίες που εργάζονται «κάτω από τη σκηνή» (δραματουργοί, ενδυματολόγοι, μουσικοί επιμελητές, σκηνογράφοι, σκηνοθέτες, συνθέτες, σχεδιαστές φωτισμών, χορογράφοι –αλλά και οι βοηθοί των αντίστοιχων ειδικοτήτων) δεν καλύπτονται, στην πλειονότητά τους, από αντίστοιχο σωματείο, παρά το γεγονός ότι όλοι οι καλλιτεχνικοί συντελεστές των παραστάσεων έχουν κοινές διεκδικήσεις, τόσο στη σχέση τους με το ΥΠ.ΠΟ.Α., όσο και με τα υπουργεία Οικονομικών και Εργασίας, καθώς και με τους εργοδότες/παραγωγούς.
Είναι λοιπόν ανάγκη –και με τη νέα παγκόσμια κρίση και τον εργασιακό Μεσαίωνα να επελαύνει ακόμη επιτακτικότερη– η δημιουργία ενός Σωματείου Επαγγελματιών Συντελεστών Παραστατικών Τεχνών, ενός συνδικαλιστικού οργάνου που θα καλύπτει τους «κάτω από τη σκηνή» εργαζόμενους δημιουργούς, ώστε μαζί με τα ήδη υπάρχοντα σωματεία του χώρου να διεκδικήσουμε το μέλλον της δουλειάς μας. Η πρότασή μας επ’ ουδενί δε σημαίνει απομάκρυνση από τα κατά ειδικότητα σωματεία, όσα και όπου υπάρχουν. Αντιθέτως, πιστεύουμε ότι η συμμετοχή και ενεργοποίηση σε αυτά είναι επιβεβλημένη, παράλληλα με τη δημιουργία ενός σωματείου επαγγελματιών συντελεστών που να συσπειρώνει όλες τις ειδικότητες.
Δεδομένου πως στο χώρο υπάρχει μια πανσπερμία μοντέλων σχέσεων εργασίας, ακόμη και εντός της ίδιας ειδικότητας, πολλώ δε μάλλον μεταξύ των θεμάτων που προκύπτουν για τους συντελεστές μιας παράστασης και εκείνων για τους εργαζομένους στους χώρους παρουσίασης (ταξιθέτες, ταμίες, ηλεκτρολόγοι, χειριστές ήχου και φωτισμού, τεχνικοί, φροντιστές, διοικητικοί και υπάλληλοι γραφείου), καθώς π.χ. οι μεν εργαζόμενοι στους χώρους υπογράφουν συμβάσεις εργασίας, έχουν ωράριο, συγκεκριμένο χώρο εργασίας και πολλοί από αυτούς έρχονται σε άμεση επαφή με το κοινό, οι δε συντελεστές υπογράφουν, στην καλύτερη περίπτωση, συμφωνητικά, εργάζονται με «ανάθεση έργου», χωρίς ωράριο, χωρίς συγκεκριμένο χώρο, ενώ επιπλέον εγείρονται ζητήματα προστασίας των πνευματικών δικαιωμάτων του έργου τους.
Προφανώς και όλα τα σωματεία μαζί μπορούμε να διεκδικήσουμε περισσότερα και να προστατεύσουμε σθεναρότερα τη δουλειά μας, καθώς η ύπαρξη και η εργασία του ενός εξαρτάται από τον άλλον. Επιπλέον, ένα τέτοιο σωματείο θα μπορούσε να συνομιλεί με Φεστιβάλ, κρατικά και εποπτευόμενα θέατρα, εκπαιδευτικούς οργανισμούς, ΥΠ.ΠΟ.Α. Τέλος, αν θέλουμε να μιλάμε για εκπροσώπηση, καθώς η αντιπροσώπευση είναι κατά Χέγκελ «έκπτωση εαυτού», πρέπει να μπορούμε να συζητάμε διεξοδικά τα προβλήματα όλων των κλάδων του χώρου μας.
Για όλους αυτούς τους λόγους, θεωρούμε πως η στιγμή είναι απολύτως πρόσφορη, ώστε οι επαγγελματίες συντελεστές να αποκτήσουμε ένα εργαλείο –και πέραν της παρούσης συγκυρίας– για να ξαναχτίσουμε ό,τι θα έχει απομείνει και να μην ξαναβρεθούμε μόνοι απέναντι σε άθλιες συμφωνίες, απλήρωτη εργασία, αθετήσεις συμφωνιών και συμβολαίων, εκβιασμούς, κ.λπ.
Στο δια ταύτα –και εφ’ όσον υπάρξει ανάλογο ενδιαφέρον από τους συναδέλφους–, τα κατ’ αρχήν απαιτητά για τη σύσταση σωματείου είναι:
Κατ’ ελάχιστον 20 μέλη –αλλά ελπίζουμε ότι είναι προφανές ότι ο στόχος της κίνησης δεν είναι προσωποκεντρικός ή εντυπωσιοθηρικός, ούτε θα ενδιέφερε κανέναν η δημιουργία ενός αδύναμου σωματείου, απλώς για να υφίσταται «στα χαρτιά». Ως εκ τούτου, το ζητούμενο είναι η συμμετοχή του μεγαλύτερου δυνατού αριθμού –ει δυνατόν του συνόλου– των συναδέλφων.
Εν συνεχεία, σύνταξη καταστατικού σε συνεργασία με δικηγόρο –έχει ήδη γίνει μια πρώτη επαφή– και, περαιτέρω, η συνήθης νομική διαδικασία.
Οι ενδιαφερόμενοι να επικοινωνήσουν στο e-mail [email protected], προκειμένου να οργανωθεί η πρώτη μας συνάντηση
θα διευκόλυνε διαδικασία ειδάλλως θα χρησιμοποιήσουμε αρχικά ως έδρα τ εμάς
Υπογράφουν το κάλεσμα (με αλφαβητική σειρά):
1 Ανέστης Αζάς Σκηνοθέτης
2 Θοδωρής Αμπαζής Σκηνοθέτης / Συνθέτης
3 Αλέκος Αναστασίου Σχεδιαστής φωτισμών
4 Ιόλη Ανδρεάδη Σκηνοθέτις
5 Έλσα Ανδριανού Δραματολόγος / Μεταφράστρια
6 Νίκος Βλασόπουλος Σχεδιαστής φωτισμών
7 Ιώ Βουλγαράκη Σκηνοθέτις
8 Βάσω Γιαννακοπούλου Χορογράφος / Κινησιολόγος
9 Ελεάνα Γεωργούλη Σκηνοθέτις /Κινησιολόγος
10 Τσέζαρις Γκραουζίνις Σκηνοθέτης
11 Χαράλαμπος Γωγιός Συνθέτης
12 Ευδοκία Δεληπέτρου Δραματολόγος
13 Ηλέκτρα Ελληνικιώτη Σκηνοθέτις
14 Ελένη Ευθυμίου Σκηνοθέτις / Συνθέτις
15 Σοφία Ευτυχιάδου Δραματολόγος / Κριτικός Θεάτρου
16 Κωνσταντίνος Ζαμάνης Σκηνογράφος / Ενδυματολόγος
17 Χριστίνα Θανάσουλα Σχεδιάστρια φωτισμών
18 Γιάννης Καλαβριανός Σκηνοθέτης
19 Στέλλα Κάλτσου Σχεδιάστρια φωτισμών
20 Σωτήρης Καραμεσίνης Σκηνοθέτης
21 Δημήτρης Καραντζάς Σκηνοθέτης
22 Πωλίνα Κρεμαστά Χορογράφος / Κινησιολόγος
23 Κατερίνα Κωνσταντινάκου Δραματολόγος
24 Παναγιώτα Κωνσταντινάκου Δραματολόγος
25 Γιάννης Λεοντάρης Σκηνοθέτης
26 Δήμητρα Λιάκουρα Σκηνογράφος / Ενδυματολόγος
27 Σοφία Μαραθάκη Σκηνοθέτις
28 Μελίνα Μάσχα Σχεδιάστρια φωτισμών
29 Γεωργία Μαυραγάνη Σκηνοθέτις
30 Λίλλυ Μελεμέ Σκηνοθέτις
31 Γιάννης Μόσχος Σκηνοθέτης
32 Έλλη Παπαγεωργακοπούλου Σκηνογράφος / Ενδυματολόγος
33 Θάνος Παπακωνσταντίνου Σκηνοθέτης
34 Σοφία Πάσχου Σκηνοθέτις / Κινησιολόγος
35 Χάρης Πεχλιβανίδης Σκηνοθέτης / Κινησιολόγος
36 Σταυρούλα Σιάμου Χορογράφος / Κινησιολόγος
37 Δανάη Σπηλιώτη Σκηνοθέτης
38 Όλγα Σπυράκη Χορογράφος / Κινησιολόγος
39 Αγγελική Στελλάτου Χορογράφος / Κινησιολόγος
40 Ορέστης Τάτσης Σκηνοθέτης
41 Τίνα Τζόκα Σκηνογράφος / Ενδυματολόγος
42 Βασίλης Τζαβάρας Συνθέτης
43 Ιωάννα Τσάμη Ενδυματολόγος
44 Ελεάνα Τσίχλη Σκηνοθέτις
45 Γιώργος Χριστιανάκης Συνθέτης
* Η φωτογραφία που συνοδεύει την παρούσα ανακοίνωση δημοσιεύτηκε χθες 26/5/2020 στο twitter του Berliner Ensemble -του θεάτρου που ίδρυσαν ο Μπέρτολτ Μπρεχτ και η Ελένε Βάιγκελ- με τη φράση «Νέα πραγματικότητα: έτσι θα μοιάζει η Μεγάλη Αίθουσα την επόμενη σεζόν».