Από την ιστορικό τέχνης Εύα Κέκου
Τί θα γινόταν αλήθεια, αν οι Πέρσες είχαν νικήσει στη ναυμαχία της Σαλαμίνας? Ο χάρτης πολιτισμικά θα είχε μία νέα κατανομή και η ιστορία θα είχε διαγράψει μία άλλη τροχιά.
Αυτό ακριβώς το ερώτημα αντιμετωπίζουμε και στην εποχή μας-μία εποχή βαθιάς κρίσης αλλά και κινδύνων και φόβων και ραγδαίων ανατροπών, που μπορεί να ανατρέψουν άρδην το τοπίο, καθώς η έκβασή τους είναι αβέβαιη όσο και τα αποτελέσματα που θα φέρουν οι όποιες αλλαγές στις μικρές και μεγάλες μάχες καθημερινά. Πιο συγκεκριμένα, έναντι στον αόρατο εχθρό -covid 19 οι απώλειες είναι μετρήσιμες αλλά με ρυθμό αυξανόμενο σε παγκόσμια εμβέλεια -αυτό ακριβώς είναι και το γνώρισμα της εποχής μας, τα γεγονότα να έχουν ραγδαία εξάπλωση, επιρροή και δραματικές ανατροπές.
Δε θα μπορούσε να βρεθεί καλύτερη επιλογή για να ανοίξει θεατρικά το Φεστιβάλ Αθηνών στην Επίδαυρο. Όντως μία εύστοχη κίνηση- και θα έλεγε κανείς ότι χρονικά συνταυτίστηκε και με θέματα που φέρνει στο προσκήνιο η αντιπαράθεση Ανατολής/Δύσης, οι πρόσφατες εξελίξεις στη Τουρκία με τη μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε Τζαμί -ανάμεσα σε άλλα……..
Ο Δημήτρης Λιγνάδης ακολούθησε μια ασφαλή επιλογή και σκηνοθεσία. Η παράσταση δεν ξεσήκωσε τα πλήθη αλλά με ήπιους τόνους και χωρίς εξάρσεις θα έλεγα ότι κατάφερε να κερδίσει το κοινό.
Η μουσική είχε πολλά ελληνικά στοιχεία-κάτι που νομίζω θα λειτουργούσε καλύτερα αν είχαν χρησιμοποιηθεί όργανα της Ανατολής-και μουσικές που έχουν ενσωματωθεί στην ελληνική Μουσική μας παράδοση-θα μπορούσε με αυτό το τρόπο να δείξει το ρήγμα αλλά και την ένωση των πολιτισμών παρά τις διαφορές τους…..
Ταιριαστό το λιτό σκηνικό- τα στασίδια των γερόντων που παρέπεμπαν στην εκκλησία του Δήμου αλλά συνδηλωτικά αναφέροντας και στη μετακίνηση των «βαρβάρων» στην Εκκλησία με τη θελογογική έννοιά τους- Απόλαυστικά πραγματικά τα κοστούμια της πάντα εξαιρετικής Εύας Νάθενα, αρχαιοπρεπή, απλά και ελληνοκεντρικά -έδιναν βέβαια μία πρωτοκαθεδρία στο ελληνικό στοιχείο των Νικητών ελλήνων. Η Λυδία Κονιόρδου ως Άτοσσα είχε τη πρέπουσα κεντρικότητα με όλα τα μπαρόκ στοιχεία που ενδυματολογικά της προσέδιδε το κουστούμι της αλλά και ο λόγος της ίδιας.
Αναμφισβήτητα η ερασμιακή προφορά ήταν μία προσθήκη ενδιαφέρουσα στο κείμενο του Αισχύλου που αποτελείται από μονολόγους, χωρίς εναλλαγές ή εμπλοκές πολλών προσώπων.
Κορυφαία στιγμή , όταν ο Χορός ρωτά το ομοίωμα του Δαρείου-επικαλούμενο και ονομαστικά το στρατό και στόλο που «πήγαν όλοι αυτοί και δεν έχουν επιστρέψει...που έχουν χαθεί?» αποπειράται ένα απολογισμό, ποσοτικό και αριθμητικό- έναν απολογισμό ενός πολέμου που παραπέμπει σε κάθε πόλεμο και μάχη ,αλλά και σε όλες τις μάχες που δίνονται και αγώνες και όλες τις απώλειες που μετράμε ή και μερικές φορές δεν ονομάζουμε, κάθώς και η απώλεια έγινε πλέον συνήθειά.
Τα παλαιότερα χρόνια όταν παιζόντουσαν οι Πέρσες του Αισχύλου, στο σημείο στο οποίο η Άτοσσα ρωτάει "Και ποιον έχουν μονάρχη και αρχηγό του στρατού;" και ο χορός απαντάει "Κανενός δεν είναι δούλοι και κανένας δεν τους δίνει διαταγές" (για τους Έλληνες) σειόταν η Επίδαυρος από το χειροκρότημα. Απόψε που η Λυδία Κονιόρδου επανέλαβε 3 φορές το ερώτημα, προφανώς με τη σκηνοθετική οδηγία του Δημ. Λιγνάδη, εκβιάζοντας το εθνικό και δημοκρατικό φρόνημα του κοινού, δεν υπήρξε ανάλογη αντίδραση, αφού ζούμε σε εποχή που η δημοκρατία είναι δεδομένη και η εθνική ταυτότητα αναζητείται…
Πληροφορίες για την παράσταση: Εδώ
