Επιμέλεια: Ραφαέλα Χαμπίπη
Κατερίνα Λιαποπούλου, από πότε και γιατί Θέατρο;
Η ενασχόληση με το θέατρο ξεκίνησε από τις αρχές της εφηβικής μου ηλικίας, όπου αποφάσισα να ακούσω τους γονείς μου και να πάω σε ένα εργαστήρι θεατρικής απασχόλησης της πόλης μου. Εκεί ανακάλυψα αλλά και βεβαιώθηκα για την αρχή αυτού του ταξιδιού. Επαγγελματικά το θέατρο μπήκε και σε σταθερή βάση στη ζωή μου από το 2012 βρίσκοντας με ως μέρος παραστάσεων devised theatre, παιδικών κυρίως μουσικών παραστάσεων αλλά και της performance που έχει μπει για τα καλά στη ζωή μου την τελευταία τριετία.
Τι μπορεί να σημαίνει ένα κλισέ τύπου «κάνουμε θέατρο για τη ψυχή μας»; Ή δεν είναι κλισέ;
Μεγάλη κουβέντα! Το θέατρο επιδρά ξεκάθαρα στην ψυχή μας, είναι εργαλείο απαραίτητο για την παιδεία μας και μόνο καλύτερους ανθρώπους μπορεί να μας κάνει βιώνοντας το είτε ως θεατές είτε ως δημιουργοί, όπως όλες οι τέχνες. Κάνοντας θέατρο λοιπόν, είναι αναπόφευκτο να μην γίνει κάτι μοναδικό και στην ψυχή μας. Άλλωστε, γι’ αυτό στις μέρες μας καθώς οι τέχνες έχουν συναντηθεί με τις επιστήμες έχουμε εφαρμογή των ιαματικών ιδιοτήτων των τεχνών αλλά και των υπόλοιπων κερδών, όπως είναι η κοινωνικοποίηση, η γνωριμία των ικανοτήτων μας, το άνοιγμα στο παράθυρο του κόσμου. Συνεπώς, μονό κλισέ δεν είναι ότι κάνουμε θέατρο για την ψυχή μας. Γι΄ αυτό και έχει θέση στη ζωή κάθε ανθρώπου. Αυτό όμως δεν αποτελεί και δεν πρέπει να αποτελεί κλισέ για κανέναν επαγγελματία του θεάτρου. Το γεγονός ότι ο χώρος μας είναι ένας χαμηλοαμοιβόμενος δυστυχώς χώρος δεν σημαίνει ότι οι καλλιτέχνες, που είναι όλοι οι εργαζόμενοι σε ένα θέατρο, δεν είναι από τους πιο σκληρά εργαζόμενους επαγγελματίες. Συνεπώς, δεν βρίσκονται εκεί από χόμπι ή μόνο για να κάνουν καλό στην ψυχή τους...
Έχεις σκηνοθετήσει την παράσταση «Ο Τάκης Τεταρτάκης και οι φίλοι του». Τι πιστεύεις πως μπορεί να πάρει ένα παιδί μέσα από μία μουσικοθεατρική παράσταση; Έχεις βασιστεί σε κάποια μελέτη ή βιβλιογραφία;
Καταρχάς να πούμε ότι το συγκεκριμένο έργο, πριν το διασκευάσω και πάρει την θεατρική του μορφή, υπήρχε ως παραμύθι αποτελώντας το αποτέλεσμα πτυχιακής εργασίας βασισμένο σε παιδαγωγικές έρευνες, επιστημονικές βιβλιογραφίες και πανεπιστημιακές γραμμές. Στόχος του συγκεκριμένου έργου είναι η εισαγωγή στις πρώτες μουσικές έννοιες μέσα από ένα έργο με αρχή, μέση , τέλος, κορυφώσεις και ενδιαφέρον που υμνεί την αξία της φιλίας και των ικανοτήτων που οφείλει να δείξει εμπιστοσύνη το παιδί στον ίδιο του τον εαυτό.
Θέατρο για παιδιά ή για ενήλικες; Είναι υποχρεωτικός και τελεσίδικος ένας τέτοιος διαχωρισμός στην καριέρα μιας σκηνοθέτιδος ή δεν υπάρχει καν σα δίλημμα;
Το αντίθετο! Είναι μαγικό να μπαίνεις σε αυτή τη διαδικασία της πραγματικής πρόκλησης να κάνεις θέατρο για τα παιδιά! Το δυσκολότερο κοινό του κόσμου! Μπορεί πολύ εύκολα να σου γυρίσει την πλάτη και δίχως δεύτερη ή φιλτραρισμένη σκέψη να θέλει απλώς να φύγει εάν κάτι νιώσει ότι δεν το αφορά ή φυσικά βαρεθεί. Προσωπικά γοητεύομαι να εναλλάσομαι σε σκηνοθετικά ταξίδια που απευθύνονται σε διαφορετικό κοινό κάθε φορά. Αυτή την περίοδο ο Τάκης Τεταρτάκης και οι φίλοι του ανανεωμένοι διανύουν την 4η χρονιά τους, μια παράσταση για παιδιά από 2 ετών και άνω, ενώ έχει ήδη ξεκινήσει από τα τέλη Γενάρη η παράσταση Ο Dino και η παρέα του- φανταστικοί δεινόσαυροι, για παιδιά από 4 ετών και άνω. Σε κάθε παιδική παράσταση που σκηνοθετώ στόχος είναι η ψυχαγωγία, η γνώση για ένα νέο καινούργιο πεδίο για το παιδί αλλά και η ενεργή διάδραση του παιδιού για την εξέλιξη του μύθου και με τη συμβολή του να πάει η ιστορία παρακάτω. Παράλληλα, μπορεί να δουλεύω σε ένα βραδινό έργο για ενήλικο κοινό, όπου μπορεί να παίζω, γράφω ή σκηνοθετώ. Αυτό το μαγικό ταξίδι όμως στον κόσμο των παιδιών δεν μπορεί να συγκριθεί. Η ενέργεια που παίρνεις, η αλήθεια, η αγάπη, οι απορίες και ό,τι άλλο μπορείς ή δε μπορείς να φανταστείς στην χαρά των προσώπων τους που σε κάνει περήφανο και σε καθιστά πραγματικά αντιμέτωπο με την ευθύνη που φέρεις απέναντι σε αυτό το κοινό και το είδος. Υπάρχουν συνάδερφοι που φυσικά έχουν γοητευθεί και ταχθεί απόλυτα συνειδητά σε αυτό το είδος και το κάνουν μαγικά! Υπάρχουν και πολλοί άλλοι που συχνά και με πολλή χαρά επιδιώκουν να κάνουν μία παιδική παράσταση για να πάρουν τη μοναδική γεύση, για αυτή την ανάσα διαφορετικής ενέργειας που σου χαρίζει μία ζωντάνια μοναδική. Πάντοτε λέω στους συνεργάτες μου: αναλογιστείτε την ευθύνη και την υποχρέωση στην αλήθεια που έχουμε απευθυνόμενοι σε αυτό το κοινό. Άλλωστε, όλοι μας θυμόμαστε την πρώτη παράσταση που είδαμε στη ζωή μας και τι ρόλο έπαιξαν οι εντυπώσεις που πήραμε φεύγοντας...
Δε ζεις στην Αθήνα ούτε δουλεύεις αποκλειστικά στην πρωτεύουσα. Πως κάνει μία γυναίκα τέχνη στην επαρχία και ποια η στάση των μη Αθηναίων ως προς κάθε καινοτόμα μορφή έκφρασης;
Σίγουρα όπως σε κάθε χώρα αυτού του κόσμου όλη η επικαιροποιημένη δραστηριότητα των τεχνών βρίσκεται στις πρωτεύουσες. Αυτό δεν αναιρεί ή μειώνει τις ανάγκες του κόσμου της περιφέρειας για θέατρο ή την ύπαρξη δραστηριοτήτων. Ο κόσμος ανακαλύπτει και είναι ανοιχτός σε αρκετά νέα ερεθίσματα πλέον. Η διαφορά ταχυτήτων γίνεται όλο και πιο μικρή. Ο κόσμος της έντονης εικόνας και πληροφόρησης που ζούμε έχει παίξει καθοριστικό ρόλο. Γι΄ αυτό και οι καλλιτέχνες της περιφέρειας αρκετά συχνά τολμούν να φύγουν από την ασφαλή λύση του κλασσικού ρεπερτορίου. Σίγουρα η περίοδος για να ανέβει ένα έργο είναι μικρότερη καθώς οι κάτοικοι είναι λιγότεροι και σίγουρα είναι σημαντικό να υπάρχει συνεργασία με τους τοπικούς φορείς και αρχές που μπορούν να στηρίξουν και να μεταφέρουν πολλές φορές τις ανάγκες του κάθε τόπου. Τα τελευταία χρόνια συνεργάζομαι με δήμους για διοργανώσεις και δράσεις όπως το Πάρκο των ευχών στη Λάρισα ή παραστάσεις προσαρμοσμένες να πηγαίνουν στα σχολεία. Καθώς έχω κάνει την δύσκολη επιλογή να μοιράζω το χρόνο μου ανάμεσα στην Αθήνα-κυρίως επαγγελματικά- και στη Λάρισα- κυρίως προσωπικά- έχω βρει τις ταχύτητες και τους χρόνους προκείμενου αυτό να με κάνει παραγωγική, δημιουργική, ευτυχισμένη. Τώρα, για το θέμα γυναίκας στη τέχνη είναι όλο από μόνο του μια ηρωική πράξη, όχι μόνο στην επαρχία αλλά παντού. Η γυναίκα καλείτε να ενσαρκώσει πολλούς ρόλους και μάλιστα όλους με υψηλές απαιτήσεις. Το να είσαι γενικά καλλιτέχνης στην Ελλάδα είναι πολύ δύσκολο. Πόσο μάλλον γυναίκα, ελεύθερη επαγγελματίας, συνεχώς εκπαιδευόμενη, πολίτης, σύζυγος, μητέρα και στην περίπτωση μου, δίχως να είμαι η μόνη, να μοιράζεσαι σε διαφορετικές πόλεις.
Ποιο είναι το καλύτερο πράγμα που σου έχουν πει για τη δουλειά σου. Κάτι που θυμάσαι και χαμογελάς.
Η δουλειά μας είναι γεμάτη απαιτήσεις, πολύωρη εργασία που δεν σταματά και βιώματα πάντα με ένταση. Είτε απογοήτευσης, είτε ανακάλυψης, είτε δημιουργίας, είτε χαράς. Έχω ακούσει ευτυχώς πολλά και μοναδικά σε όλο το δημιουργικό μου ταξίδι. Δεν θα ξεχάσω όμως έναν υπέροχο νεαρό θεατή που ήρθε σε παράσταση του Τάκη Τεταρτάκη και είχε κάνει ζωγραφιά σε μπλουζάκι με το οποίο ήρθε να δει την παράσταση, κατά παραγγελία του μία εικαστικός όλο το γραφιστικό της παράστασης καθώς ήτανε η αγαπημένη του ιστορία που άκουγε και τραγουδούσε κάθε μέρα!
Τι θέλεις να αλλάξει στο χώρο άμεσα και τι να μείνει ακριβώς ίδιο;
Θα ήθελα να αναγνωριστεί η αξία του φοβερού και αξιόλογου καλλιτεχνικού δυναμικού που έχουμε στην Ελλάδα που μπορεί να αποτελέσει μία εξαιρετική βιομηχανία υψηλού επιπέδου. Φυσικά, οι συνθήκες εργασίας, προβών και αμοιβών, όπως η αμοιβή και των προβών αλλά και θέματα τα οποία απασχόλησαν την πρόσφατη επικαιρότητα και έκαναν την αρχή για θέματα ανθρώπινης αξιοπρέπειας, ασφάλειας και έλλειψης φόβου και βίας που θα έπρεπε προφανώς να είναι δεδομένα. Η τέχνη είναι γεμάτη φως και οι καλλιτέχνες πρέπει να νιώθουν ασφαλείς και ελεύθεροι για να δημιουργήσουν με στήριξη και ουσιαστικό κρατικό παρόν προς όλες τις καλλιτεχνικές κατευθύνσεις. Αυτό που ευτυχώς δεν αλλάζει είναι η ανάγκη, η χαρά, η δημιουργία σκέψης και προβληματισμών, η τροφή που η τέχνη δίνει.
Τωρινές ασχολίες και μελλοντικά σου σχέδια;
Κάθε Κυριακή πρωί στο Μικρό Θέατρο Κεραμεικού με τον Τάκη Τεταρτάκη και τους φίλους του στις 10.30, Φανταστικοί Δεινόσαυροι- Ο Dino και η παρέα του, στις 12.00 για τους μικρούς μας φίλους! Για τους ενήλικες, κάθε Σάββατο κάνω για πρώτη φορά ένα φρέσκο εργαστήριο performance writing για ενήλικες, όπου η δημιουργία κείμενου γίνεται μία ενσώματη δράση δίνοντας ένα αισθητικό κείμενο ως τελικό αποτέλεσμα. Ο άξονας αυτής της θεματικής είναι το αστικό τοπίο και κυρίως ο άξονας του Μεταξουργείου μιας που το σεμινάριο αυτό εδρεύει στο omicron 3 artspace στην πλατεία Αυδή. Οι λέξεις, οι εικόνες, η ανακάλυψη της ίδιας της πόλης, μέσα από διαδρομές και δράσεις μέσα και φυσικά έξω, στους δρόμους αυτής της πόλης που είναι γεμάτη ιστορίες. Παράλληλα, βρίσκομαι κάποιες καθημερινές στο Βόλο ως εκπαιδεύτρια performing arts στο ΙΙΕΚ ΔΕΛΤΑ ΒΟΛΟΥ 360. Ακόμη, αυτή την περίοδο βρίσκομαι στη διαδικασία έκδοσης ένος θεατρικού μου έργου που δεν έχει ανέβει. Όσο για το μέλλον έρχονται πολλά και καινούργια σχέδια που είναι στα σκαριά για την επόμενη σεζόν, αφού οι συνθήκες το επιτρέψουν και πάνω από όλα η ασφάλεια και η υγεία όλων. Performance, εμψύχωση και νέες δημιουργικές ομάδες!
Πληροφορίες για την παράσταση: Εδώ
