Από τη Ναντίν Αθανασίου
Είδαμε την εξαιρετική παράσταση “Αράφ”, ένα έργο του Γιάννη Τσίρου σε σκηνοθεσία του Γιώργου Παλουμπή, στο θέατρο Αποθήκη.
Σ΄ ένα νησί, ένας ξενοδόχος, ένας κηπουρός και μία κτηνίατρος προσπαθούν να βρουν λύση στο “πρόβλημά” τους και να επιλέξουν αν θα πράξουν αυτό, που τους επιτάσσει η ηθική ή οι ανάγκες τους. Να απομακρύνουν, να κρύψουν ή να ζήσουν με τον αδέσποτο “σκύλο”, που έτυχε να σώσουν; Έκαναν τελικά καλά που τον διέσωσαν ή μήπως αυτό θα τους αλλάξει βίαια τη ζωή, ενώ δεν είναι έτοιμοι να αντιμετωπίσουν τις ευθύνες τους; Σώζοντάς τον από βέβαιο θάνατο ανέλαβαν και την ευθύνη της ζωής του;
Στο νησί αυτό κάπου στην Ελλάδα, στο ξενοδοχείο “Αιγαίο”, που οι ήρωες μας ετοιμάζονται πυρετωδώς για την αρχή της τουριστικής περιόδου, πρέπει τα πάντα να είναι “τέλεια”. Όλα και όλοι! Να μην υπάρχει κανένα ψεγάδι.. Ακόμα κι αν αυτό το “ψεγάδι” είναι ένα έμβιο ον! Τότε ειδικά πρέπει να απομακρυνθεί, να κρυφτεί και όλοι όσοι έχουν την ευθύνη του να παρουσιάσουν ως σωτηρία την αποπομπή του. Άλλωστε, αν ένα πρόβλημα κρυφτεί, παύει να είναι πρόβλημα.
Οι τρεις, λοιπόν, πρωταγωνιστές μας προσπαθούν διαρκώς να θυμίσουν ο ένας στον άλλον το σωστό, το δίκαιο, το ηθικό, το νόμιμο, αρκεί βέβαια να μην διαταραχθεί η δική τους ζωή.
Ο Γιάννης Τσίρος με το αλληγορικό και συμβολικό αυτό του έργο καταφέρνει αριστοτεχνικά με τον πιο απλό, αλλά συνάμα βροντερό τρόπο, τρόπο που δεν επιδέχεται δεύτερες ερμηνείες να μας θυμίσει ότι πάνω απ’ όλα είμαστε άνθρωποι! Απ’ όπου κι αν προερχόμαστε. Κι έχουμε όλοι τα ίδια συναισθήματα. Και δυστυχώς ΦΟΒΟΜΑΣΤΕ! Ο φόβος ενυπάρχει σ’ όλους μας και εκδηλώνεται ποικιλοτρόπως. Με αγανάκτηση, θυμό, ρατσισμό, τρόμο...
Η Ράνια Σχίζα για ακόμα μία φορά μας γοήτεψε με την ερμηνεία της. Είναι πάντα μαγική στη σκηνή και μας παρασύρει η ερμηνευτική της δεινότητα. Υποδύεται μία κτηνίατρο, που θέλει να “τακτοποιήσει” την κατάσταση, να είναι νόμιμη, να κάνει το σωστό, αλλά μονίμως αμφιταλαντεύεται, γιατί μέσα της συγκρούονται η ηθική κι η νομιμότητα, το σωστό και το λάθος, το δίκαιο και το άδικο. Η αγωνία, η σύγχυση, ο τρόμος, η συγκίνηση κι η ανακούφιση της εκφράζονται με απόλυτο και ατόφιο ρεαλισμό. Η συγκλονιστική της φράση “είναι δυνατόν κάποιος να τον πέταξε στη θάλασσα; Αυτό θα σήμαινε την απόλυτη παρακμή του είδους μας”, μας ταράζει, σφίγγει τη καρδιά μας, θυμίζοντάς μας, δυστυχώς, ότι αυτό επιβεβαιώθηκε πρόσφατα με τον πιο τραγικό τρόπο!
Ο Ιωσήφ Πολυζωίδης υποδύεται τον ξενοδόχο – σωτήρα, που πρέπει να διατηρήσει τη φήμη του με κάθε κόστος. Μία ερμηνεία, που επίσης μας καθηλώνει! Η φωνή της λογικής και της συγκρότησης, που δεν αργεί να ξεσπάσει και να τα πάρει όλα στο διάβα του. Να αποκαλύψει τους πιο κρυφούς του φόβους, δικαιολογώντας τον εαυτό του. Φοβάται τον σκύλο, επειδή γρυλίζει. Το παραδέχεται. Μήπως, όμως, η αποδοχή του σκύλου τον τρομάζει περισσότερο; Μήπως προτιμά να τον φοβάται; Να πιστεύει ότι είναι επικίνδυνος; Είναι, ίσως, πιο λυτρωτικό και σίγουρα πιο βολικό.
Ο υπέροχος Φώτης Λαζάρου, σαν κηπουρός, απλοϊκός, λαϊκός άνθρωπος, άλλοτε αστείος, άλλοτε κυνικός με το άλλοθι ότι δεν καταλαβαίνει τα πάντα και πως ότι κάνει το κάνει από ανάγκη, δίνει στον θεατή μια ανάσα τη στιγμή που όλα δυσκολεύουν. Αποτελεί εύκολο στόχο για όλους μας. Είναι αυτός, που όλοι θα κρίνουμε πρώτο, έχοντας την ψευδαίσθηση ότι είμαστε ανώτεροι του. Η ερμηνεία του είναι άρτια και μεστή.
Η σκηνοθεσία του Γιώργου Παλουμπή απόλυτα εύστοχη, καταφέρνει να αποδώσει τον ρεαλισμό, που απαιτεί ένα τέτοιο έργο. Εντάσσει τον θεατή στην ιστορία, τον κάνει συμμέτοχο - κοινωνό. Οι 3 ηθοποιοί κάτω από τις σκηνοθετικές του οδηγίες, δρουν σαν μία καλοκουρδισμένη μπάντα! Η χημεία τους σπάνια! Η ενέργεια τους, διάχυτη στη σκηνή, μεταφέρεται στον θεατή. Μία από τις παραστάσεις, όπου αντιλαμβανόμαστε πλήρως τι σημαίνει διάδραση μεταξύ ηθοποιού και θεατή, καθώς και πόσο μπορεί μία θεατρική παράσταση να σε επηρεάσει. Σ’ αυτό βοηθούν και τα σκηνικά της Νατάσσας Παπαστεργίου, που από την πρώτη στιγμή σε μεταφέρουν σ’ ένα παραμελημένο, ξενοδοχείο σε κάποιο νησί, που κατασκευάστηκε γύρω στα 80s και που τώρα έχει και πάλι την ευκαιρία να “ξανανθίσει”. Οι φωτισμοί του Βασίλη Κλωτσοτήρα αναδεικνύουν τις στιγμές έντασης και συγκίνησης, ολοκληρώνοντας τη μοναδική αυτή θεατρική εμπειρία.
Τελικά έχει φτάσει η απόλυτη παρακμή του ανθρωπίνου είδους; Υπάρχει ακόμα χρόνος; Υπάρχουν ακόμα άνθρωποι; Αυτά είναι τα ερωτήματα, που βασανίζουν τον θεατή, όταν βγαίνει συγκλονισμένος από την παράσταση. Μήπως, όμως, τελικά υπάρχει Φως; Ελπίδα; Το γάβγισμα ενός σκύλου, που τον έλεγαν Αράφ; Ένας τόπος ανάμεσα στον Παράδεισο και την Κόλαση, που κανείς δεν είναι απόλυτα αθώος, ούτε απόλυτα ένοχος και που σ' όλους μας μπορεί να δοθεί μια δεύτερη ευκαιρία;
Πληροφορίες για την παράσταση: Εδώ
