Θάρρος για παιχνίδι
Τα ΜΜΕ μας φέρνουν άσχημα, οδυνηρά νέα για άσκοπους θανάτους, για αναταραχές και σκοτεινές προθέσεις. Όλο το εικοσιτετράωρο οι ειδήσεις εισβάλλουν στη ζωή μας και διαταράσσουν το αίσθημα ασφάλειάς μας.
Ως μέλη του Διεθνούς Οργανισμού για το Θέατρο/Δράμα στην Εκπαίδευση (IDEA) είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι, καθώς κυλά η ζωή των ανθρώπων, υπάρχουν ιστορίες που είναι σημαντικό να ειπωθούν, και ότι το θέατρο στην εκπαίδευση αποτελεί έναν άριστο τρόπο θεραπείας και ανακούφισης των ανθρώπων που ταλαιπωρούνται. Δεν μπορώ να ξεχάσω τις παραστάσεις του «Θεάτρου Νέων του Μόσταρ» [στη Βοσνία – Ερζεγοβίνη στη διάρκεια του πολέμου,] τα μέλη του οποίου συνέχισαν να συγκεντρώνονται και να δουλεύουν, ενώ βόμβες έπεφταν έξω. Δεν μπορώ να ξεχάσω ούτε τον νεαρό σκηνοθέτη που η πρεμιέρα της παράστασής του Mercury Fur [του Phillip Ridley] συνέπεσε με το αιματηρό περιστατικό των πυροβολισμών στο Δημοτικό Σχολείο του Sandy Hook στο Connecticut. Απευθυνόμενος στο κοινό εκείνο το βράδυ είπε:
Το Mercury Fur είναι μια τραγωδία με τη θεατρική έννοια του όρου: μια διαδοχή γεγονότων που θα οδηγήσουν τους θεατές στην κάθαρση. Αλλά σήμερα, όπως τόσο συχνά συμβαίνει στη ζωή, βιώνουμε την τραγωδία χωρίς δομή, χωρίς νόημα. Το έργο που θα δείτε απόψε είναι σκοτεινό. Τόσο σκοτεινό ώστε να μπορέσουμε να διακρίνουμε πιο καθαρά μέσα του το φως που λάμπει. Ως καλλιτέχνες του θεάτρου, η δουλειά μας είναι να ψάχνουμε για κάτι πιο εφήμερο: το φως. Είναι καθήκον μας να ανοίγουμε δρόμους μέσα στο σκοτάδι.
Στον IDEA μοιραζόμαστε παρόμοιες μνήμες για να ησυχάσουμε έναν ανήσυχο κόσμο.
Δεν υπήρξε ποτέ μέχρι τώρα άλλη εποχή που ο κόσμος να έχει πιο πολύ ανάγκη το θέατρο στην εκπαίδευση.
Το θέατρο στην εκπαίδευση κρατά έναν καθρέφτη απέναντι στον κόσμο, που μας επιτρέπει να δούμε τους εαυτούς μας.
Το θέατρο στην εκπαίδευση δίνει τη δυνατότητα στους ανθρώπους να προβάρουν τα σημαντικά ερωτήματα και να τα αναπαριστούν μέσα από την ασφάλεια της φαντασίας.
Το θέατρο στην εκπαίδευση είναι το φως μέσα στο σκοτάδι.
Το παιχνίδι είναι σημαντικό στη ζωή των παιδιών. Μέσα από το παιχνίδι οι νέοι μαθαίνουν να διερευνούν τον εαυτό τους , τις ζωές τους, τον κόσμο τους. Ας μην ξεχνάμε όμως ότι το παιχνίδι είναι το ίδιο σημαντικό για κάθε άνθρωπο, όσων χρονών κι αν είναι και όπου κι αν βρίσκεται. Όσο σοβαρή και εστιασμένη σε προβλήματα κι αν είναι η ζωή κάποιου – και πράγματι αυτό συμβαίνει για πολλούς ανθρώπους που βρίσκονται σε κατάσταση απόλυτης φτώχειας ή αναγκάζονται να πάρουν τον δρόμο της προσφυγιάς – εξίσου μεγάλη είναι και η ανάγκη να υπάρχει το γέλιο, το πείραγμα, και η συνεύρεση με άλλους ανθρώπους. Μόνο έτσι θα μπορέσουμε να βρούμε την ανθρωπιά μας, να καταλάβουμε τους εαυτούς μας και τον κόσμο γύρω μας. Το θέατρο στην εκπαίδευση συνιστά τόπο συνάντησης του ανθρώπου με τον άνθρωπο.
Στις μέρες μας, ως θεατροπαιδαγωγοί πρέπει να υψώσουμε τη φωνή μας για να υπερασπιστούμε το θάρρος που χρειάζεται για να παίξουμε. Πρέπει να υπενθυμίζουμε στον κόσμο την αξία του να υπάρχουν ευκαιρίες για αυτοσχεδιασμό και διερεύνηση ιδεών ως απάντηση σε αυτά που βλέπουμε να συμβαίνουν σε παγκόσμιο επίπεδο. Χρειάζεται να γράψουμε και να ανεβάσουμε έργα που να αντιμετωπίζουν τα ζητήματα και να προτείνουν απαντήσεις ανθρωπιάς σε ταραγμένες ζωές και περιστάσεις. Θα πρέπει να διδάσκουμε με στοχευμένη παιγνιώδη διάθεση. Πάνω απ’ όλα, θα πρέπει να επιτρέπουμε στα παιδιά μας να παίζουν.
Το θέατρο στην εκπαίδευση είναι η καλύτερη δυνατή απάντηση στις καθημερινές ειδήσεις.
Robin Pascoe
Πρόεδρος του IDEA, 2013-2016
Νοέμβριος 2015