Θεατρικό Βιωματικό Σεμινάριο – Workshop Το Θέατρο ως εργαλείο στην εκπαίδευση.

Θεατρικό Βιωματικό Σεμινάριο

Συντονίζει η Ελίζα Σολωμού.

7 Φλεβάρη 2016

ώρα έναρξης 10:30

Η δραµατοποίηση είναι µια απολαυστική δραστηριότητα που µπορεί να εφαρµοστεί σε όλες τις βαθµίδες της εκπαίδευσης.

Τι πετυχαίνουμε με την δραματοποίηση

  1. Τα παιδιά διευρύνουν τις εµπειρίες της ζωής και της µάθησης.
  2. Παίρνουν πληροφορίες.
  3. Απελευθερώνονται από τις εντάσεις.
  4. Αναπτύσσουν δηµοκρατική σχέση µεταξύ τους.
  5. Αισθάνονται τη χαρά της δηµιουργίας.
  6. Μαθαίνουν να ξεκουράζονται και να συγκεντρώνονται.
  7. Πειραµατίζονται µε την κίνηση του σώµατος.
  8. Χρησιµοποιούν τις αισθήσεις τους.
  9. ∆ιεγείρουν τη φαντασία τους.Η δραματοποίηση περιλαµβάνει

    1.Το θεατρικό παιχνίδι.
    2.Τον αυτοσχεδιασµό.
    3.Την παντοµίµα.
    4.Την δημιουργική δραµατοποίηση.
    5.Το παιχνίδι των ρόλων (Roleplaying)*∆εν περιλαµβάνεται η θεατρική παράσταση.Τα έργα που χρειάζονται απομνημόνευση λογοτεχνικών κειµένων, δεν έχουν θέση στο νηπιαγωγείο και το δηµοτικό σχολείο, γιατί:

    α) Περιορίζεται η δηµιουργικότητα των παιδιών.

    β) Το παιδί παγιδεύεται υπερβολικά από το ρόλο του.

    Πως επιλέγουμε ιστορίες για δραματοποίηση:

    Θα πρέπει:

    1. Να έχουν ιδέες που αξίζει να τις µοιραστούν µε τα παιδιά.
    2. Να περικλείουν σύγκρουση.
    3. Να περιλαµβάνουν δράση στην εξέλιξη της πλοκής.
    4. Να περιέχουν καταστάσεις ικανές για την πρόκληση ενδιαφέροντος.

    Αναγκαία προϋπόθεση για την επιλογή των κατάλληλων ιστοριών για δραµατοποίηση είναι τα δρώµενα, οι ήρωες των έργων και ο εκπαιδευτικός που θα διδάξει.

    Ο δάσκαλος πρέπει:

    να διερευνήσει τις απόψεις του συγγραφέα για το θέµα του βιβλίου και τις σχέσεις µεταξύ των ηρώων.

    να µελετήσει το πιθανό αποτέλεσµα του έργου στην αυτοεκτίµηση των µαθητών.

    1.Θεατρικό παιχνίδι.

 Μέσα από παραμύθια, μιμήσεις ζώων, τραγούδια, ζωγραφική και ομαδικά παιχνίδια τα παιδιά απελευθερώνονται και κοινωνικοποιούνται σαν μέλη μιας ομάδας.

   2.Θεατρικός Αυτοσχεδιασμός.

Σκοπός του είναι η αποβολή της ντροπής, η έξαψη της φαντασίας και η παραγωγικότητα του λόγου.

Πρόκειται για  ασκήσεις εμπιστοσύνης, διάλογοι, ομαδικά παιχνίδια και αυτοσχεδιασμοί, είναι μερικά από τα υλικά του μαθήματος.

3.Παντοµίµα

Η Παντομίμα είναι ένα παιχνίδι µε οδηγίες γραµµένες σε κάρτες που οι παίκτες πρέπει να διαβάσουν πρώτα για να κάνουν τις δραστηριότητες της παντοµίµας.

4.∆ηµιουργική ∆ραµατοποίηση

Η Δημιουργική δραματοποίηση είναι η δραµατοποίηση των εµπειριών από την ιστορία ενός βιβλίου.

Η δραµατοποίηση δεν είναι µια διαδικασία παρά ένα προϊόν.

Ο διάλογος δηµιουργείται από τους ηθοποιούς.

Οι στίχοι δεν γράφονται ούτε αποµνηµονεύονται.

Η αυτοσχεδίαση είναι ένας ουσιώδης τοµέας της.

Η κίνηση στη σκηνή από τους ηθοποιούς είναι ένα ακέραιο τµήµα της δηµιουργικής δραµατοποίησης.

Η σκηνογραφία και οι ενδυµασίες δε χρησιµοποιούνται, µολονότι ένα περιστατικό στήριγµα µπορεί να διεγείρει τη φαντασία των παιδιών.

∆εν παριστάνεται για χάριν ενός ακροατηρίου αλλά προς όφελος των συµµετεχόντων.

Μερικές διαφορετικές δραµατοποιήσεις ή διαφορετικές δραµατικές ερµηνείες του ίδιου λογοτεχνικού έργου µπορεί να συµβούν ταυτόχρονα στην τάξη.

Η δηµιουργική δραµατοποίηση είναι µια δραστηριότητα προφορικού λόγου που είναι δυνατόν να χρησιµοποιηθεί σε όλες τις βαθµίδες της εκπαίδευσης από τον παιδικό σταθµό έως το λύκειο.

Μια απλή σκηνή από ένα κεφάλαιο του βιβλίου µπορεί να παρουσιαστεί ή ένα εικονογραφηµένο βιβλίο όπως και µια σύντοµη ιστορία µπορούν να δραµατοποιηθούν στην ολότητά τους.

Οι πλέον κατάλληλες ιστορίες να ξεκινήσει κανείς είναι σχετικά απλές και πρέπει να περιλαµβάνουν από 2 έως 6 χαρακτήρες µε υψηλή δράση.

Πολλά παραµύθια ταιριάζουν σ’ αυτή την περιγραφή και είναι δυνατόν να χρησιµοποιηθούν.

Τα βήµατα που πρέπει να ακολουθήσει ο δάσκαλος στην καθοδήγηση µιας δηµιουργικής δραµατοποίησης στην τάξη, είναι:

 

  1. Οι µαθητές ακούν µια ιστορία που έχει επιλεγεί και διαβάζεται σε αυτούς ή τη διαβάζουν µόνοι τους.
  2. Μετά αποφασίζουν, κατά πόσον τους αρέσει αρκετά η ιστορία για να την παίξουν. Εάν ναι, την ακούν πάλι ή τη διαβάζουν, προσέχοντας ιδιαιτέρως στους χαρακτήρες και τις σκηνές της ιστορίας µε τη σειρά που παρουσιάζονται σε αυτή.
  3. Οι µαθητές µετά καταγράφουν τους χαρακτήρες και τις σκηνές στον πίνακα της τάξης ή σε µορφή πίνακα στο χαρτί.
  4. Κατόπιν διανέµουν τους ρόλους του θεατρικού έργου στους ηθοποιούς. Εάν αρκετοί µαθητές ενδιαφέρονται για τη δραµατοποίηση της ίδιας ιστορίας, ο δάσκαλος είναι δυνατόν, να προσδιορίσει δύο ή περισσοτέρους θιάσους ηθοποιών αµέσως. Κατ’ αυτόν τον τρόπο κάθε θίασος χαρακτήρων µπορεί να παρατηρήσει τις παραστάσεις των άλλων και να µάθει από αυτές.
  5. Κατόπιν κάθε θίασος χρησιµοποιεί τον κατάλογο των σκηνών να επαναλάβει την πλοκή, εξασφαλίζοντας ότι όλοι οι ηθοποιοί ανακαλούν τα γεγονότα. Ο δάσκαλος είναι απαραίτητο να συζητήσει τους χαρακτήρες αυτή τη στιγµή, ορίζοντας τους µαθητές να περιγράψουν τις πράξεις και την εµφάνιση του καθενός. Ο δάσκαλος πρέπει να δώσει στο θίασο των χαρακτήρων λίγα λεπτά να αποφασίσει πώς να χειριστεί την παράσταση.

6.Κάνει δοκιµή του θεατρικού έργου. Η πρώτη προσπάθεια µπορεί να είναι ανεπιτυχής, αλλά τη δεύτερη φορά συνήθως πηγαίνει αρκετά καλά.

  1. Μετά την ολοκλήρωση της δραµατοποίησης, η τάξη ή η οµάδα των µαθητών κατόπιν εκτιµά την επιτυχία της.

Πετύχαμε τον στόχο μας?

  1. Αφηγήθηκαν την ιστορία;
  2. Τι σου άρεσε σχετικά µε την εισαγωγική σκηνή;
  3. ΄Εδειξαν οι χαρακτήρες ότι είχαν έξαψη (ήσαν θυµωµένοι, δυστυχισµένοι); 4. Σε περίπτωση που το παίξετε ξανά, πιστεύεις ότι υπάρχει κάτι που θα µπορούσε να βελτιωθεί;
  4. Παραλείφθηκε τίποτε σπουδαίο;

Εξαιτίας της φύσης του αυτοσχεδιασµού και της απουσίας των ενδυµασιών και των σκηνικών, η δηµιουργική δραµατοποίηση συντελεί στη διαδικασία της µάθησης και της απόκτησης εµπειρίας και όχι στην παράσταση, γεγονός που επιτρέπει η δραµατοποίηση να γίνει ένα συχνό µέσο ανταπόκρισης στη λογοτεχνία µέσα στην τάξη.

  1. Παιχνίδια ρόλων

 

  1. Το παίξιµο των ρόλων βοηθά τα νέα παιδιά να αναπτύξουν µια αντίληψη του κόσµου γύρω τους.
  2. Το παίξιµο των ρόλων προάγει την αντίληψη από τα παιδιά των διαφόρων τρόπων να χειρίζονται προβλήµατα.
  3. Ο δάσκαλος µπορεί να µάθει πολλά για τα παιδιά.
  4. Το παίξιµο των ρόλων των ενηλίκων (γιατρός, οδοντογιατρός), που έρχονται σε επαφή, µπορεί να µειώσει τους φόβους γι’ αυτούς.

Βήµατα που πρέπει να ακολουθήσει ο δάσκαλος, προκειµένου να καθοδηγήσει τα παιδιά σε µια εµπειρία παιχνιδιού ρόλων σχετική µε τη λογοτεχνία

  1. Ο δάσκαλος παρουσιάζει την ιστορία στα παιδιά, εφαρµόζοντας τη στρατηγική της µεγαλόφωνης ανάγνωσης. Κατά τη διάρκεια της παρουσίασης βοηθά τα παιδιά να σκέπτονται την κατάσταση όπως διαµορφώνεται και πώς µπορεί να λυθεί.
  2. Ενθαρρύνει τα παιδιά να περιγράψουν τους χαρακτήρες της ιστορίας. Κατόπιν τα παιδιά επιλέγουν τους ρόλους που θα παίξουν.
  3. Συζητά υπεύθυνα µε τους µαθητές και απευθύνει παρατηρήσεις και υποδείξεις για όσα µπορούν να κάνουν, ενθαρρύνοντάς τα παράλληλα.
  4.  Οι µαθητές συζητούν τι θα κάνουν κατά τη διάρκεια της δραστηριότητας του παιχνιδιού των ρόλων.
  5. Τα παιδιά παίζουν τους ρόλους της ιστορίας µε καθένα που συµµετέχει να παίζει το ρόλο του ήρωα που έχει επιλέξει να εκπροσωπήσει.
  6. Όταν το παιχνίδι των ρόλων τελειώνει, ο δάσκαλος καθοδηγεί τους µαθητές στη συζήτηση για τις πράξεις των ηρώων και τις συνέπειές τους καθώς και τους πιθανούς εναλλακτικούς τρόπους συµπεριφοράς τους.
  7.  Τα παιδιά αναπαριστούν την ιστορία µε το παιχνίδι των ρόλων µε νέες πράξεις και εφαρµόζοντας λύσεις που υποδείχτηκαν κατά τη διάρκεια της συζήτησης.
  8. Καθοδηγεί πάλι µια συζήτηση που εστιάζεται στις διαφορετικές λύσεις του προβλήµατος της ιστορίας.

 

Τελικά, τα παιδιά εκτιµούν τα πιθανά αποτελέσµατα κάθε ιχνογράφησης και βγάζουν συµπεράσµατα για τον καλύτερο δυνατό τρόπο ή τρόπους που θα χειριστούν το πρόβληµα. Τα βιβλία που επιλέγονται για το παιχνίδι των ρόλων επιτρέπουν στα παιδιά να έρχονται σε επαφή µε ήρωες που έχουν προβλήµατα των οποίων πολλά παιδιά έχουν την εµπειρία στο δηµοτικό σχολείο.

Με το παιχνίδι των ρόλων, τα παιδιά είναι δυνατόν να ανακαλύψουν τρόπους να αντιµετωπίζουν τα προβλήµατά τους και να ευαισθητοποιούνται απέναντι στα προβλήµατα των άλλων.

 *Η παράσταση

Τι κερδίζουν τα μέλη από την εμπειρία της παράστασης
Η παράσταση, όποια μορφή και διάρκεια και να έχει, δεν θα πρέπει να αγνοείται από το πρόγραμμα διδασκαλίας του εκπαιδευτή, δεδομένου ότι αποτελεί ένα μεγάλο σχολείο μάθησης.
Αναλυτικότερα μέσω του μαθήματος και της παράστασης/παρουσίασης τα παιδιά μαθαίνουν τα εξής:
-Αυτοεκτίμηση, αυτοπεποίθηση, προσωπικές δεξιότητες.
-Μέσα από την πειθαρχεία της πρόβας μαθαίνουν να αποδέχονται τις πνευματικές και σωματικές προκλήσεις
-Αναλαμβάνουν την ευθύνη όχι μόνο του εαυτού τους, αλλά και της ομάδας.

Το θέατρο σαν εκπαιδευτικό εργαλείο

Το θέατρο προάγει την φαντασία και τη δημιουργικότητα, καλλιεργεί την κριτική σκέψη και υπογραμμίζει τη σημασία του διαφορετικού σε μια κοινωνία των ίσων ευκαιριών και της ενεργούς συμμετοχής του πολίτη.
Οι μαθητές-συμμετέχοντες καλλιεργούν και αναπτύσσουν την ικανότητα του κοινωνικού ατόμου, αυτού που διαχωρίζει τους ιδιωτικούς από τους δημόσιους ρόλους και ανταποκρίνεται στην κάθε περίσταση επικοινωνίας.
Πρόκειται για μάθηση βιωματική, συνεργατική, ενεργητική που προωθεί την κριτική σκέψη και αναπτύσσει το αίσθημα της κοινωνικής ευθύνης.

Σκοπός

-Nα κατανοήσουν εμπράκτως πως η δημιουργική έκφραση βασίζεται σε συγκεκριμένα πλαίσια, η τήρηση των οποίων θα συντελέσει στην προοδευτική εξέλιξη τους, τόσο από άποψη τεχνικής, όσο και από άποψη γνωστικής αντίληψης.

Επιμέρους στόχοι

- Ανάπτυξη της κριτικής σκέψης και του συλλογισμού
-Ανάπτυξη της σύνθεσης-συνδυαστική σκέψη
-Αποβολή της ντροπής μέσω της έκθεσης
-Ανάπτυξη της φαντασίας
-ενίσχυση της ομαδικότητας και του πνεύματος συνεργασίας
-αίσθηση της ευθύνης και ανάπτυξη της προσοχής
-αύξηση των επικοινωνιακών και αξιολογικών τους δυνατοτήτων
-έκφραση των συναισθημάτων τους
-ενίσχυση του πνεύματος της κοινωνικής ευαισθησίας και της έννοιας του ενεργού πολίτη

ΘΕΑΤΡΙΚΗ ΑΓΩΓΗ 

Πρόκειται για ένα νέο σχετικά επιστημονικό πεδίο, που μόνο την τελευταία δεκαετία, εφαρμόζεται στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια βαθμίδα στη χώρα μας, μέσω της επιδότησης προγραμμάτων ΕΣΠΑ, αλλά και μέσω προσλήψεων ΑΣΕΠ, με θεαματικά αποτελέσματα όσον αφορά στην πρόοδο των μαθητών και ιδιαίτερα στην ανάπτυξη των ικανοτήτων εκείνων που σχετίζονται με την φαντασία, την δημιουργική σκέψη, τον ολοκληρωμένο συλλογισμό, την έκφραση του σώματος και των συναισθημάτων, την επικοινωνία, την συλλογικότητα, κλπ.

Το νέο αυτό γνωστικό αντικείμενο, όσον αφορά στην παιδαγωγική κατεύθυνση, χρησιμοποιεί την μέθοδο μαθητοκεντρικής διδασκαλίας, η οποία φαίνεται ότι κερδίζει συνεχώς έδαφος έναντι της πάλαι ποτέ κραταιάς παραδοσιακής-δασκαλοκεντρικής μεθόδου διδασκαλίας, η οποία κυριαρχεί εδώ και δεκαετίες σε πολλά εκπαιδευτικά συστήματα.

Πώς θα σας φαινόταν αν το παιδί σας δεν χρειαζόταν να παπαγαλίσει κανένα μάθημα?
Η παράδοση του μαθήματος μέσα από την δημιουργική δραματοποίηση μπορεί να γίνει μια απολαυστική διαδικασία για τον κάθε μαθητή. 

Αγίας Ζώνης 53
Κυψέλη
Τηλέφωνο πληροφοριών: 6984974265

https://www.facebook.com/Eliza.Solomou.Official.Page/
https://www.facebook.com/events/469213346609590/