«ΑΝΤΙΓΟΝΗ» του Σοφοκλή
Πρεμιέρα 15 & 16 Ιουλίου στο Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου
Η πρώτη συνεργασία του Εθνικού Θεάτρου με το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδας και το Θεατρικό Οργανισμό Κύπρου, σε σκηνοθεσία Στάθη Λιβαθινού
Ο Στάθης Λιβαθινός επέλεξε το κορυφαίο έργο του Σοφοκλή με τη σκέψη να συνδυάσει την παρουσίασή του με την συνύπαρξη στη σκηνή τριών γενιών ηθοποιών. Η παράσταση θα παρουσιαστεί σε νέα μετάφραση του Δημήτρη Μαρωνίτη.
Η Αντιγόνη παρουσιάστηκε πιθανότατα στα Μεγάλα Διονύσια του 441 π.Χ και γράφτηκε από τον Σοφοκλή σαν αντίδραση για την εξορία του Θεμιστοκλή, του νικητή της Ναυμαχίας της Σαλαμίνας. Στο έργο αυτό, ένα από τα αρτιότερα της αρχαίας ελληνικής δραματουργίας, η θεματική της σύγκρουσης μεταξύ των νόμων της ηθικής και των νόμων της πολιτείας φτάνει στην κορύφωσή της, με τους δύο ήρωες να επαληθεύουν την τραγική τους υπόσταση, κρατώντας, μέχρι τέλους, τη θέση στην οποία τους έφερε η μοίρα.
Η περίληψη του έργου
Η σύγκρουση μεταξύ των δύο γιων του Οιδίποδα, Πολυνείκη και Ετεοκλή, για τον θρόνο της Θήβας έχει τελειώσει. Τα δύο αδέλφια βρίσκονται νεκρά στο πεδίο της μάχης. Ο Κρέων, ο νέος βασιλιάς της Θήβας, έχει δώσει διαταγή να παραμείνει άταφος ο Πολυνείκης, που πολέμησε ενάντια στην πατρίδα του. Όμως η αδελφή του νεκρού, Αντιγόνη, αποφασίζει να τον τιμήσει με την πρέπουσα ταφή. Συλλαμβάνεται και οδηγείται στον Κρέοντα, που, τηρώντας τους νόμους της πολιτείας, την καταδικάζει σε θάνατο. Ο βασιλιάς παραμένει αμετάπειστος ακόμη και μετά την παρέμβαση του γιου του, Αίμονα, και διατάζει να θαφτεί η Αντιγόνη ζωντανή σε μια σπηλιά. Ωστόσο, τα δεινά που έχει προβλέψει ο μάντης Τειρεσίας δεν θα αργήσουν να γίνουν πραγματικότητα. Η καθυστερημένη υπαναχώρηση του βασιλιά δεν θα προλάβει την καταστροφή. Η Αντιγόνη έχει απαγχονιστεί μέσα στη φυλακή της, ο Αίμονας έχει αυτοκτονήσει και η Ευρυδίκη, γυναίκα του Κρέοντα, ακολουθεί τον γιο της στο θάνατο.
Ταυτότητα παράστασης
Μετάφραση: Δημήτρης Μαρωνίτης
Σκηνοθεσία: Στάθης Λιβαθινός
Σκηνικά-Κοστούμια: Ελένη Μανωλοπούλου
Φωτισμοί: Αλέκος Αναστασίου
Μουσική: Κορνήλιος Σελαμσής
Διανομή (με αλφαβητική σειρά)
Μπέτυ Αρβανίτη, Δήμητρα Βλαγκοπούλου, Δημήτρης Λιγνάδης, Κώστας Καστανάς Αντώνης Κατσαρής (από Θ.Ο.Κ.), Αναστασία-Ραφαέλα Κονίδη, Μαρία Κωνσταντά, Βασίλης Μαγουλιώτης, Περικλής Μουστάκης, Νίκος Μπουσδούκος, Αστέρης Πελτέκης (από ΚΘΒΕ), Μαρία Σκούντζου, Ευτυχία Σπυριδάκη, Λυδία Τζανουδάκη, Στέλα Φυρογένη (από Θ.Ο.Κ.), Αντωνία Χαραλάμπους (από Θ.Ο.Κ.), Γιάννης Χαρίσης (από ΚΘΒΕ)
«ΟΙΔΙΠΟΥΣ ΤΥΡΑΝΝΟΣ»
του Σοφοκλή
Πρεμιέρα 29 & 30 Ιουλίου στο Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου
Μια μεγάλη συμπαραγωγή του Εθνικού Θεάτρου με το θέατρο ΒΑΧΤΑΗΓΟΒ της Μόσχας
Το Εθνικό Θέατρο στο πλαίσιο της επιδίωξής του για συνεργασίες τόσο με Ελληνικούς όσο και διεθνείς θεατρικούς οργανισμούς, συνεργάζεται για πρώτη φορά με το φημισμένο θέατρο Βαχτάνγκοφ παρουσιάζοντας τον Οιδίποδα τύραννο του Σοφοκλή, σε σκηνοθεσία του πολυβραβευμένου Ρίμας Τούμινας.
Πρόκειται για μία σπουδαία συμπαραγωγή με Ρώσους και ΄Ελληνες ηθοποιούς
και τον Βίκτωρ Ντομπρονράβοφ στον κεντρικό ρόλο.
Η παράσταση θα κάνει μικρή περιοδεία σε περιφερειακά αρχαία θέατρα, ενώ θα παρουσιαστεί στη Μόσχα τον προσεχή Σεπτέμβριο.
Ο Οιδίποδας Τύραννος του Σοφοκλή, το εμβληματικότερο, ίσως, δράμα της αρχαίας γραμματείας, ανήκει στο Θηβαϊκό κύκλο. Σύμφωνα με τις πηγές διδάχθηκε για πρώτη φορά το 428 π.Χ. , εν μέσω του Πελοποννησιακού πολέμου και του λοιμού που είχε αποδεκατίσει το λαό της Αθήνας. Στο επίκεντρο της προβληματικής του έργου τίθεται το άτομο σε σχέση με την προσωπική του ελευθερία, την εξουσία, την κοινωνία και τη θεϊκή βούληση.
Η περίληψη του έργου
Τα ανάκτορα της Θήβας έχουν γεμίσει από ικέτες που ζητούν από τον βασιλιά Οιδίποδα να βοηθήσει το λαό. Ο λοιμός, που αποδεκατίζει την πόλη, έχει ανησυχήσει και τον ίδιο το βασιλιά, που έχει ζητήσει χρησμό από το μαντείο των Δελφών. Ο χρησμός του Απόλλωνα προβλέπει πως η πόλη θα σωθεί μόλις βρεθεί ο υπαίτιος για το θάνατο του βασιλιά Λάιου και αποβληθεί από την πόλη. Ο Οιδίποδας ξεκινά την έρευνα, που όσο πιο βαθιά πηγαίνει τόσο πιο κοντά τον φέρνει στην αλήθεια. Ο ίδιος που έσωσε τη Θήβα από τη μάστιγα της Σφίγγας, ο ίδιος τώρα την μολύνει με τις πράξεις του. Ένας παλιός χρησμός επαληθεύτηκε. Όσο κι αν προσπάθησε να αποφύγει το πεπρωμένο του, κάθε πράξη του τον οδήγησε προς αυτό. Τώρα, ο μόνος δρόμος που μένει είναι αυτός της εξορίας.
ΘΕΑΤΡΟ Βαχτάνγκοφ
Σημείο αναφοράς στην πολιτιστική ιστορία της Ρωσίας, το Θέατρο Βαχτάνγκοφ, που μετράει 95 χρόνια συνεχούς λειτουργίας, είναι συνυφασμένο στη συνείδηση του θεατρόφιλου κοινού με την ανεκτίμητη κληρονομιά που του κληροδότησε ο ιδρυτής του και πρωτοπόρος σκηνοθέτης Ευγένιος Βαχτάνγκοφ. Και είναι η ίδια αυτή κληρονομιά που εμπνέει τις νεότερες γενιές καλλιτεχνών ώστε να συνεχίζουν αντιμετωπίζουν τις προκλήσεις της σύγχρονης εποχής.
Η ιστορία του Θεάτρου Βαχτάγνκοφ ξεκινάει όταν μια ομάδα φοιτητών δημιουργεί μια θεατρική λέσχη στη Μόσχα, έχοντας συνοδοιπόρο τους τον τριαντάχρονο τότε σκηνοθέτη του Θεάτρου Τέχνης, Ευγένιο Βαχτάνγκοφ, έναν από τους καλύτερους δασκάλους της σχολής Στανισλάφσκι. Η επίσημη πρώτη δίνεται στις 13η Σεπτεμβρίου 1920 με το «Θαύμα του Αγίου Αντωνίου» του Μωρίς Μαίτερλινγκ. Το 1922 ο θίασος ανεβάζει τη θρυλική παράσταση «Πριγκίπισσα Τουραντό» του Κάρλο Γκότζι, σε σκηνοθεσία του ίδιου του Βαχτάνγκοφ. Η παράσταση αυτή, που ανανεώνει τη διδασκαλία του Στανισλάφσκι, είναι σταθμός για την ιστορία του ρωσικού θεάτρου, καθώς δημιουργεί μια μοναδική υποκριτική παρακαταθήκη.
Το Θέατρο Βαχτάνγκοφ έχει καταξιωθεί παγκοσμίως με τις επιτυχημένες περιοδείες του σε Παρίσι, Λονδίνο, Βιέννη, Βενετία, Αθήνα, Στοκχόλμη, Πράγα, Βαρσοβία, Βερολίνο και σε ολόκληρο τον κόσμο.
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ Rimas Tuminas
Artistic Director of the Eugene Vakhtangov Theatre
Καλλιτεχνικός διευθυντής του Θεάτρου Eugene Vakhtangov
Έχει τιμηθεί με το κρατικό βραβείο της Ρωσικής Ομοσπονδίας και το Εθνικό βραβείο της Λιθουανίας για τα γράμματα και τις παραστατικές τέχνες.
Ο Ρίμας Τούμινας γεννήθηκε στις 20 Ιανουαρίου 1952 στο Κελμέ της Λιθουανίας.
Από το 1970-1974 έκανε τις σπουδές του στο Ωδείο της Λιθουανίας
Το 1978 αποφοίτησε από την Ακαδημία GITIS της Μόσχας (παρακολούθησε μαθήματα σκηνοθεσίας με τον Joseph Tumanov)
Η πρώτη επαγγελματική σκηνοθεσία του Ρίμας Τούμινας έγινε με το έργο January του Yordan Radichkov (Ιορντάν Ραντίτσκοφ) στο Δραματικό Θέατρο της Λιθουανίας το 1978 και η πρώτη του παράσταση στη Μόσχα ήταν με το έργο Peacock Melody του Όσβαλντ Ζαγκράντνικ Peacock Melody στο θέατρο Στανισλάβσκι.
Από το 1979 έως το 1999 ο Ρίμας Τούμινας συνεργάστηκε ως σκηνοθέτης με την Κρατική Ακαδημία Θεάτρου της Λιθουανίας, και από το 1994 υπήρξε διευθυντής της. Από το 1979 έως και σήμερα διδάσκει στο Ωδείο της Λιθουανίας (Ακαδημία Μουσικής της Λιθουανίας)
Το 1999 ο Ρίμας Τούμινας αποχώρησε από την Κρατική Ακαδημία Θεάτρου της Λιθουανίας (οι τελευταίες του παραστάσεις εκεί ήταν ο Οιδίπους Τύραννος του Σοφοκλή και ο Ριχάρδος Γ’ του Σαίξπηρ)
Το 1990 ίδρυσε το Θέατρο Mάλι στο Βίλνιους. Στο καινούργιο θέατρο ανέβασε τον Βυσσινόκηπο του Ά. Τσέχοφ, το βίο του Γαλιλαίου του Μπρέτλοτ Μπρεχτ, το Smile at us, O Lord του Γκριγκόρι Κανοβίτσιους και τη Μασκαράτα του Μιχαήλ Λέρμοντοφ. Το Θέατρο Μάλι έκανε μια μεγάλη περιοδεία στο εξωτερικό – Φινλανδία, Σουηδία, Πολωνία, Ισλανδία κα.
Το 2002 μετά από πρόσκληση του Μιχαήλ Ουλιάνοφ σκηνοθέτησε τον Επιθεωρητή του Ν. Γκόγκολ στο θέατρο Βαχτάνγκοφ.
Ο Ρίμας Τούμινας έχει σκηνοθετήσει πάνω από είκοσι παραστάσεις σε θέατρα της Λιθουανίας και του εξωτερικού. Κάποια από αυτά είναι ο Θείος Βάνιας και ο Γλάρος του Α.Τσέχοφ (Φινλανδία), ο Δον Ζουάν του Μολιέρου (Ισλανδία), καθώς και τα έργα We Play Schiller…! (που βασίζεται στη Μαρία Στούαρτ του Φ.Σίλλερ) και το Woe from Wit του Αλεξάντρ Γκριμπογέντοφ (στο Σύγχρονο θέατρο της Μόσχας)
Το 2007 ο Ρίμας Τούμινας ανέλαβε την καλλιτεχνική διεύθυνση του θέατρου Βαχτάνγκοφ. Υπό τη διεύθυνσή του το θέατρο Βαχτάνγκοφ έχει εξελιχθεί σε έναν από τους κορυφαίους θιάσους της Μόσχας και ολόκληρης της Ρωσίας, εκτοξεύοντας το καλλιτεχνικό του κύρος στα ύψη. Οι περιοδείες του θιάσου στη Ρωσία και στο εξωτερικό ήταν πάντοτε sold out. : Γιαροσλάβ, Σαράτοφ, Βορόνεζ, Νίζνι Νόβγκοροντ, Αγία Πετρούπολη, Σαμάρα, Ομσκ, Τσελιάμπινσκ, Εκατερινμπούργκ, Καλίνινγκραντ, Ουλάν - Ουντέ , Κίεβο, Χάρκοφ, Μινσκ, Βίλνιους, Ρίγα, Ταλίν, Βαρσοβία, Τόρουν,Τελ- Αβίβ, Ιερουσαλήμ, Μαδρίτη, Gdansk, Πράγα, Πλζεν, Αθήνα, Λονδίνο, Παρίσι, Νέα Υόρκη, Βοστόνη, Τορόντο. Το 2011 το θέατρο Βαχτάνγκοφ είχε τη μεγαλύτερη επισκεψιμότητα στη Μόσχα.
Στο Θέατρο Βαχτάνγκοφ ο Τούμινας σκηνοθέτησε τις ακόλουθες παραστάσεις : Τρωίλος και Χρυσηίδα (2008), The Last Moons (2008) βασισμένο σε δύο μονόπρακτα των δραματουργών Furio Bordon και Χάρολντ Μίλερ, το Θείο Βάνια (2009), τη Μασκαράτα (2010), το The Wind in the Poplars (2011) του Gérald Sibleyras, το Ευγένιος Ονιέγκιν(2013), το Smile at us, O Lord (2014) του Grigory Kanovicius.
Το 2011 στους εορτασμούς για την επέτειο των 90 χρόνων από την ίδρυση του Θεάτρου Βαχτάνγκοφ ο Ρίμας Τούμινας ανέβασε την επική παράσταση The Haven. Πρόκειται για μια σύνθεση σκηνών από έργα διαφορετικών εποχών και διαφορετικούς συγγραφείς – Πούσκιν, Ντοστογιέφσκι, Μπούνιν, Μπρέχτ, Ντύρενματ, Εντουάρντο ντε Φιλίππο, Άρθουρ Μίλλερ.
Στο τέλος της επετειακής σεζόν 2011-2012, ο Τούμινας εγκαινίασε το πρώτο στούντιο του θεάτρου Βαχτάνγκοφ το οποίο λειτουργεί σαν ένας σύνδεσμος μεταξύ του ινστιτούτου θεάτρου Μπορίς Σούκιν και των κεντρικών καθώς και των μικρότερων σκηνών του θεάτρου.
Το 2010 ο Ρίμας Τούμινας βραβεύτηκε με την τιμητική διάκριση Order of Friendship για τη μεγάλη του συνεισφορά στην ανάπτυξη πολιτιστικών σχέσεων με την Ρωσική Ομοσπονδία, καθώς και στη διατήρηση και προώθηση της Ρωσικής γλώσσας και του Ρωσικού πολιτισμού στο εξωτερικό.
Τέλος έχει λάβει διάφορες τιμητικές διακρίσεις : Χρυσή Μάσκα, Βραβείο Στανισλάβσκι, the Golden Hit of the Season, Κρυστάλλινη Τουραντό, the MK prize,the Baltic Star prize κα.
«ΛΥΣΙΣΤΡΑΤΗ»
του Αριστοφάνη
Πρεμιέρα 5 & 6 Αυγούστου στο Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου
Η τρίτη καλοκαιρινή παραγωγή του Εθνικού Θεάτρου σε μια νέα πρόταση του Μιχαήλ Μαρμαρινού
Ο Μιχαήλ Μαρμαρινός συναντά για πρώτη φορά με το μεγάλο κωμικό ποιητή, με ένα σύνολο έξοχων ηθοποιών. Η παράσταση θα παρουσιαστεί σε καινούρια μετάφραση του Δημήτρη Δημητριάδη.
Η Λυσιστράτη διδάχθηκε το 411 π.Χ., ενάμιση περίπου χρόνο μετά την καταστροφική ήττα που υπέστη η Αθήνα και η σύμμαχοί της κατά την εκστρατεία της Σικελίας. Μέσα σε αυτή την ατμόσφαιρα ο Αριστοφάνης απευθύνει μια ύστατη -εν μέρει φαρσική, εν μέρει τραγική- έκκληση για ειρήνη, γράφοντας το πιο αντιπολεμικό του έργο και ταυτόχρονα παραδίδει στην παγκόσμια λογοτεχνία ένα από τα ισχυρότερα σύμβολα γυναικείας επαναστατικότητας.
Η περίληψη του έργου
Ενώ ο Πελοποννησιακός Πόλεμος μαίνεται κρατώντας τους άντρες μακριά από τα σπίτια τους, η Λυσιστράτη πείθει τις γυναίκες της Αθήνας και της Σπάρτης να κάνουν αποχή από τα «συζυγικά τους καθήκοντα», με στόχο την κατάπαυση των εχθροπραξιών μεταξύ των δύο πόλεων. Ταυτόχρονα, οι γυναίκες προχωρούν σε κατάληψη του ταμείου δημοσίων πόρων, από τους οποίους χρηματοδοτούνται οι πολεμικές επιχειρήσεις. Η δράση των γυναικών έχει άμεσα αποτελέσματα και το στρατόπεδο των αντρών αντιδρά με όλους τους δυνατούς τρόπους. Μετά από υπαναχωρήσεις, διαπληκτισμούς και διαπραγματεύσεις, η ειρήνη επιτυγχάνεται και το γεγονός γιορτάζεται με ένα βακχικό γλέντι.
Ταυτότητα παράστασης:
Μετάφραση: Δημήτρης Δημητριάδης
Σκηνοθεσία: Μιχαήλ Μαρμαρινός
Μουσική: Δημήτρης Καμαρωτός
Σκηνικά: Γιώργος Σαπουντζής
Κοστούμια: Μαγιού Τρικεριώτη
Φωτισμοί: Thomas Walgrave
Κίνηση: Χρήστος Παπαδόπουλος
Καλλιτεχνική Συνεργάτις: Έφη Θεοδώρου
Βοηθός σκηνοθέτη: Θεοδώρα Καπράλου
Διανομή (με αλφαβητική σειρά)
Γιάννης Βογιατζής, Αθηνά Δημητρακοπούλου Λένα Δροσάκη, Ευαγγελία Καρακατσάνη, Άννα Κλάδη, Λένα Κιτσοπούλου, Σοφία Κόκκαλη, Ειρήνη Μαρκή, Αθηνά Μαξίμου, Γιώργος Μπινιάρης, Ελένη Μπούκλη, Ηλέκτρα Νικολούζου Θέμης Πάνου, Αγλαΐα Παππά, Λένα Παπαληγούρα, Μαρίνα Σάττι, Μαρία Σκουλά, Έλενα Τοπαλίδου, Χάρης Τσιτσάκης Αιμίλιος Χειλάκης.
Πιάνο: Λενιώ Λιάτσου