Επιμέλεια συνέντευξης: Κωνσταντίνος Πλατής
Με αφορμή την επιτυχημένη πορεία του έργου του CAMILLE CLAUDEL MUDNESS που παρουσιάζεται από τις αρχές Οκτώβρη στο θέατρο VAULT, αλλά και την ισπανική κωμωδία TRES, που σκηνοθετεί επίσης με επιτυχία στο θέατρο OLVIO ο Γιάννης Λασπιάς μιλάει στη www.theatromania.gr
Το έργο καμίλ Κλοντέλ Mudness συνεχίζεται με επιτυχία στο θέατρο Vault και μάλιστα πήρε παράταση για άλλες οκτώ παραστάσεις μέχρι τα τέλη Ιανουαρίου. Ένα έργο σε συγγραφή και σκηνοθεσία δική σου που κυκλοφορεί από την ΚΑΠΑ εκδοτική.
Ναι συνεχίζεται για λίγες ακόμα παραστάσεις και είμαστε ιδιαίτερα χαρούμενοι και ευγνώμονες γι’ αυτό, τόσο εγώ όσο και όλοι οι συντελεστές. Ο ζεστός χώρος του Vault αποδείχτηκε ιδανικός για την επανάληψη του έργου που συνέπεσε με την κυκλοφορία του έργου από την ΚΑΠΑ εκδοτική, μία μοναδική έκδοση, που προλογίζει ο αγαπημένος συγγραφέας Θανάσης Τριαρίδης και που συμπληρώνεται με ιστορικά στοιχεία της εποχής από την Αφροδίτη Καμάρα.
Τοποθετείς δύο σπουδαίες προσωπικότητες μαζί αν και δε βρέθηκαν ποτέ στην πραγματικότητα.
Ναι… έζησαν την ίδια περίοδο, στην ίδια πόλη ,μοιράστηκαν παρόμοιες εμπειρίες, ωστόσο δε συναντήθηκαν ποτέ. Μάλιστα η Κοστάνς Πασκάλ, η πρώτη γυναίκα που κατάφερε να γίνει ψυχίατρος στη Γαλλία, εργάστηκε στην ψυχιατρική κλινική της Βιλ Εβράρ , λίγο προτού η Καμίλ Κλοντέλ, η σπουδαία γλύπτρια, ερωμένη και μούσα του Ροντέν , νοσηλευτεί εκεί το 1913, κατηγορούμενη ουσιαστικά από τη μητέρα και τον αδερφό της για σοβαρή ψυχική διαταραχή. Θα μπορούσαν λοιπόν κάλλιστα να έχουν βρεθεί . Οι παρόμιες αιρετικές ζωές τους, το πάθος για τη δουλειά τους, καθώς και η επιλογή των συντρόφων τους πέρα από κοινωνικά δεδομένα και πρέπει της εποχής αποτελούσαν από μόνα τους ισχυρά κίνητρα για να εξερευνήσω τις ζωές τους και να τις τοποθετήσω χωροχρονικά στο ίδιο πλαίσιο. Επίσης δραματουργικά η σχέση μεταξύ ψυχιάτρου και ασθενή είναι πολύ ενδιαφέρουσα, ειδικά όταν μιλάμε για τόσο σπουδαίες προσωπικότητες.
Δύο γυναίκες με μεγάλες ομοιότητες , αλλά και διαφορές που τις υποδύονται αντίστοιχα η Δάφνη Μανούσου και η Στέλλα Μπούρου, εξαιρετικά, αν κρίνουμε από τις κριτικές και την προσέλευση του κόσμου.
Τα κορίτσια μπήκαν στα βαθιά με δύο άκρως απαιτητικούς ρόλους, που αγάπησαν όμως από την πρώτη στιγμή, και νομίζω πως τα κατάφεραν περίφημα.
Όσον αφορά τις διαφορές και τις ομοιότητες.... H Καμίλ είχε συνάψει πολυετή σχέση με τον κατά πολύ μεγαλύτερό δάσκαλό της και διάσημο γλύπτη Ροντέν. Η ίδια έμεινε έγγυος αλλά υποβλήθηκε σ’ έκτρωση εξαιτίας της άρνησης του να χωρίσει με την από χρόνια συμβία του Rosa. Έτσι αρχίζει το ταξίδι της Καμίλ στην τρέλα. Μια τρέλα που όσο ανθίζει, ανθίζει και η ιδιοφυϊα της στην τέχνη. Τα παθιασμένα γλυπτά που παίρνουν πνοή από τα χέρια της είναι η έκφραση των βαθύτερων συναισθημάτων της.
Από την άλλη η προσωπική ζωή της κλινικής ψυχιάτρου Πασκάλ παρέμεινε κρυφή και προφυλαγμένη για χρόνια κάτω από την αυστηρή και άκαμπτη επαγγελματική της “πανοπλία” αφού ο δεσμός της με τον παντρεμένο και κατά είκοσι χρόνια μεγαλύτερό της στρατηγό Ζαστίν Μενζίν θ’ αποτελούσε σκάνδαλο για την εποχή και θα σήμαινε τερματισμό της ιατρικής καριέρας που με τόσο κόπο δημιούργησε, αν αναλογιστούμε μάλιστα ότι πέρα από γυναίκα ήταν και μετανάστρια από τη Ρουμανία..
Έμεινε έγκυος και κόντρα στις συμβάσεις και τα κοινωνικά πρέπει της εποχής αποφάσισε να κρατήσει το μωρό. Έτσι γεννήθηκε σε πλήρη μυστικότητα η κόρη της η οποία δόθηκε για υιοθεσία προκειμένου να μην αποκαλυφθούν οι βιολογικοί γονείς του παιδιού και υιοθετήθηκε από την ίδια την Πασκάλ λίγα χρόνια αργότερα ως ορφανό αγνώστων γονέων.
Τελικά όπως γράφεις στο έργο σου «Δεν υπάρχει μεγαλύτερη ευχή και κατάρα από την οικογένεια»;
Νομίζω πως ναι. Η οικογένεια μπορεί να είναι ευχή όταν μεγαλώνεις με αγάπη, στοργή, δύναμη και ελευθερία, μπορεί όμως να είναι και κατάρα όταν η παιδική σου ηλικία αλλά και η μετέπειτα ζωή σου στιγματίζεται από ένα καταπιεστικό, αμόρφωτο και άκαρδο οικογενειακό περιβάλλον.
Στην περίπτωση των δύο ηρωίδων...Με το θάνατο του αγαπημένου πατέρα της Καμίλ, η μητέρα και ο αδερφός της ,την «κλείνουν» στο ψυχιατρικό άσυλο της Βιλ Εβράρ όπου ξεκινά και το έργο μου. Η Καμίλ με ρητή οικογενειακή εντολή, κόντρα στις αποφάσεις των γιατρών, διάγει μέχρι τέλους τριάντα περίπου χρόνια εγκλεισμού σε ψυχιατρικές κλινικές, πληρώνοντας την επιλογή της να θέλει να ζήσει ελεύθερη.
Η Κονστάνς αντίστοιχα καταφέρνει να φύγει στη Γαλλία από τη Ρουμανία και να σπουδάσει ιατρική άμα το θάνατο του αυστηρού πατέρα της που προόριζε την κόρη του για νοικοκυρά και σύζυγο. Ωστόσο δε θα γλυτώσει ποτέ από την καταπιεστική σκιά του αδερφού της και την απόφαση της να σπουδάσει.
Το έργο λοιπόν διαδραματίζεται το 1913...Μια εποχή δύσκολη για τα γυναικεία δικαιώματα.
Ουσιαστικά ο Α' Παγκόσμιος πόλεμος ήταν ο καταλύτης που δημιούργησε τις κοινωνικές και πολιτικές ανακατατάξεις εκείνες οι οποίες ευνόησαν τη γυναικεία χειραφέτηση. Η μακρόχρονη απουσία των ανδρών στο Μέτωπο και ο συνακόλουθος αποδεκατισμός τους έκαναν επιτακτική την είσοδο των γυναικών στον εργασιακό και πολιτικό στίβο. Έτσι η Γαλλία το 1915 και η Αγγλία το 1918 αναγκάστηκαν να δώσουν δικαίωμα ψήφου στις γυναίκες, ενώ μετά το 1920 η παρουσία γυναικών στα πανεπιστήμια έγινε πια κανονικότητα. Η Καμίλ και η Πασκάλ πλήρωσαν ακριβά το τίμημά τους ν’ ασχοληθούν με κατεξοχήν αντρικά επαγγέλματα στην πρώιμη για τα γυναικεία δικαιώματά εποχή , η πρώτη εξασκώντας τη γλυπτική και η δεύτερη εξασκώντας την ιατρική.
Παράλληλα συνεχίζεται και η νέα σου σκηνοθετική δουλειά TRES , η διάσημη Ισπανική κωμωδία του Juan Carlos Rubio στο θέατρο OLVIO κάθε Τετάρτη και Πέμπτη. Ένα έργο αρκετά διαφορετικό από το Camille Claudel Mudness.
To TRES σ’ αντίθεση με το Καμίλ Κλοντέλ Mudness ,που είναι ένα κοινωνικό δράμα, είναι μια καθαρόαιμη και καλογραμμένη ισπανική κωμωδία με έξυπνους, ατακαριστούς διαλόγους από τον κορυφαίο θεατρικό συγγραφέα Juan Carlos Rubio. Δεν είναι τυχαίο ότι έκανε τεράστια επιτυχία όπου και αν παρουσιάστηκε και ανεβαίνει για πρώτη φορά στην Ελλάδα σε εξαιρετική μετάφραση του Δημήτρη Ψαρρά. Ασχολείται όμως και αυτό με τα προβλήματα τριων γυναικών, εξού και ο τίτλος TRES, αυτή τη φορά όμως της σύγχρονης εποχής.
Ποιά είναι η υπόθεση και ποιοι οι συντελεστές του έργου;
Τρεις καρδιακές φίλες από το σχολείο, που μόλις μπήκαν στα 40, η Ροθίο (Γεωργία Σιακαβάρα), η Νούρια (Ιωάννα Σταυροπούλου) και η Άντζελα (Δάφνη Μανούσου), βρίσκονται μετά από είκοσι τρία ολόκληρα χρόνια, σ’ ένα reunion με απρόβλεπτη εξέλιξη.
Χωρίς να ‘χουν χρόνο για άλλο δράμα,αφού έχουν μείνει χψρίς σύντροφο για διαφορετικούς λόγους, αποφασίζουν να πάρουν την τύχη στα χέρια τους, να ενώσουν τις δυνάμεις τους και να πραγματοποιήσουν τ’ όνειρό τους : Να γίνουν και οι τρεις μητέρες , πριν να είναι πολύ αργά!
Πρέπει λοιπόν να βρουν οι ίδιες τον τέλειο άντρα και να τον πείσουν να τους χαρίσει μερικά... σπερματοζωάρια.
Η αναζήτηση ξεκινά και o τέλειος άντρας εντοπίζεται. Όμορφος, ψηλός, μελαχρινός, έξυπνος, ο Κάρλος (Λευτέρης Δημηρόπουλος) έχει τον ιδανικό γενετικό συνδυασμό. Το μόνο που μένει είναι να μπορέσουν να τον πείσουν να τους δώσει τα σπερματοζωάρια του, χωρίς περαιτέρω δεσμεύσεις, ώστε να μείνουν έγκυες και οι τρεις και να μεγαλώσουν τα παιδιά οι τρεις τους σαν αδερφάκια!
Πολύτιμος βοηθός μου στη σκηνοθεσία ο Πάνος Κούγιας, στα κοστούμια η Βασιλική Σύρμα, στα φώτα η Κατερίνα Μαραγκουδάκη και στη σκηνογραφία η Αιμιλία Κακουριώτη. Η ίδια ομάδα λειτούργησε ιδανικά και στο Καμίλ Κλοντέλ Mudness, με την καταλυτική εικαστική και σκηνογραφική επιμέλεια του Παντελή Ξηροχειμώνα.
Πληροφορίες για την παραστάσεις: Camille Claudel mudness & Tres
