Από τη θεατρολόγο Μαρία Μαρή
Η παράσταση της «Συντεχνίας του γέλιου» "Μια Γιορτή στου Νουριάν" ξεκίνησε από το θέατρο ΠΟΡΕΙΑ και άφησε «εποχή», δημιουργώντας ένα πολιτικό θέατρο για παιδιά με περισσότερες από 200 παραστάσεις, διθυραμβικές κριτικές και ανταπόκριση από τους θεατές. Στο σημείο αυτό πρέπει να τονιστεί η σημασία του θεάτρου αυτού για τα παιδιά, αφού αυτό το παιδαγωγικό θέατρο διαμορφώνει τον μελλοντικό ενήλικα. Είναι μια αφορμή για σκέψη τόσο για τα παιδιά όσο και για τους μεγάλους, μιας και προσκαλεί τον θεατή να μπει στη θέση του άλλου, να σκεφτεί, να αναρωτηθεί, να ταυτιστεί και να διαφωνήσει.
Ολοκληρώνοντας την τρίτη της χρονιά στις 20 Σεπτεμβρίου 2014, παρουσιάστηκε στο θέατρο Grips του Βερολίνου ως κεντρικό γεγονός εορτασμού των 40 χρόνων του εμβληματικού αυτού θεάτρου που σημάδεψε όλη την θεατρική Ευρώπη από την δεκαετία του 1980 ως σήμερα.
Το “Μια γιορτή στου Νουριάν” είναι μια ανατρεπτική κωμωδία για τις προκαταλήψεις και την πολιτισμική συμφιλίωση που απευθύνεται σε ανθρώπους από έξι ετών και άνω σε μια πολυπολιτισμική κοινωνία, όπως αυτή η σύγχρονη κοινωνία στην οποία όλοι ζούμε! Η αποδοχή και η ένταξη είναι η μόνη λύση για μια εύρυθμη λειτουργία ενός συνόλου. Κάθε ζωτικός οργανισμός του συνόλου έχει να προσφέρει πολλά και πολύτιμα με τον τρόπο του.
Το έργο αυτό γράφτηκε και παίχτηκε στις αρχές της δεκαετίας του ’70 από το Θέατρο Grips του Βερολίνου, δημιουργοί του πρωτοποριακού παιδικού έργου “ο Μορμόλης” που γνώρισε μεγάλη επιτυχία από την Ξένια Καλογεροπούλου και είναι η νέα παραγωγή της Συντεχνίας του Γέλιου. Στη Γερμανική εκδοχή που είχε τίτλο «Μια Γιορτή στου Παπαδάκη», η οικογένεια των μεταναστών του έργου ήταν Έλληνες! Η ξενοφοβία και ο ρατσισμός δεν αφορά μόνο την ελληνική κοινωνία, αλλά κάθε πολυπολιτισμική κοινωνία.
Το έργο προσπαθεί να αναδείξει τις αρετές της ανεκτικότητας, της αλληλοκατανόησης και αυθόρμητης ταύτισης που έχουν τα παιδιά μεταξύ τους πέραν των εγκλωβισμών που επιβάλλονται από την περιχαράκωση σε εθνικότητες και κοινωνικές τάξεις.
Η παράσταση ευελπιστεί να αποτελέσει μια ουσιαστική και διαφωτιστική φωνή που απευθύνεται σε παιδικό κοινό αξιοποιώντας τον κόσμο των παιδιών.
Κάθε Σάββατο ο εργαζόμενος πατέρας Μπάμπης Παπαδάκης με τα παιδιά του Δώρα και Γιάννη, πηγαίνουν για camping. Αυτό το Σαββατοκύριακο όμως, κάποιοι άλλοι έχουν πάρει την συνηθισμένη τους θέση. Οι μετανάστες /πρόσφυγες Νουριάν με τον γιο τους Πιρούζ, κάνουν το Σαββατοκύριακο της οικογένειας Παπαδάκη να μοιάζει ότι θα πάει κατά διαόλου! Το έργο πραγματεύεται τις προσπάθειες του πατέρα Παπαδάκη να διώξει τους Ιρανούς κατασκηνωτές από την συνηθισμένη του θέση στο camping, όπου εκείνος έστηνε την σκηνή του και την θεωρεί ες αεί δική του. Αυτούς τους Πέρσες τους θεωρεί και τους ανεβοκατεβάζει Πακιστανούς, γιατί πολύ απλά τον ενοχλεί η φασαρία, η μυρωδιά, οι συνήθειες των ξένων μεταναστών και κυρίως γιατί θεωρεί ότι τον έχουν εκδιώξει από τον τόπο του. Βέβαια ο ίδιος ο Παπαδάκης φέρεται πιο ενοχλητικά από όλους και τελικά τον διώχνουν από το camping, γιατί τους ενοχλεί όλους. Ο γιος Γιάννης υιοθετεί αρχικά απόλυτα τις προκαταλήψεις του πατέρα του. Η κόρη Δώρα που γνωρίζει τον Πιρούζ από το σχολείο, μοιάζει να μην επηρεάζεται τόσο και να έχει μια πιο ώριμη και αυθόρμητη στάση.
Ο πατέρας τους λέει να μην τους έχουν εμπιστοσύνη «πρόσφερε σε έναν τέτοιο το μικρό σου δακτυλάκι και θα σου πάρει όλο το χέρι». Στο φόβο βασίζεται ο ρατσισμός.
Στο παράδειγμα της δωδεκάχρονης Πακιστανής καθαρίστριας του camping, Αλμπίρα, φαίνεται πως και μεταξύ των μεταναστών διαφορετικών εθνικοτήτων υπάρχει ταξική ιεραρχία. Τα Ελληνάκια παίρνουν τέσσερα ευρώ απ’ τον πατέρα τους για να πλύνουν το αυτοκίνητό του, αλλά καταφέρνουν τον Πιρούζ να το κάνει για τρία Ευρώ, ο οποίος βάζει τελικά την Αλμπίρα να του κάνει τη δουλειά με δυο Ευρώ! Μέσω της σκηνής αυτής και σε λίγα μόνο λεπτά, έχει αναλυθεί στα παιδιά με υποδειγματική απλότητα η έννοια της υπεραξίας!
Το κοριτσάκι αυτό, η Αλμπίρα είναι αναγκασμένο να δουλεύει για λόγους βιοποριστικούς, ενώ απαγορεύεται η παιδική εργασία. Ακόμα και με τον τρόπο που της συμπεριφέρθηκαν τα άλλα παιδιά αποδεικνύεται ότι όλα τα παιδιά δεν είναι ίσα, ούτε έχουν τα ίδια δικαιώματα. Ο Παπαδάκης δε, σπεύδει να καταγγείλει την παιδική εργασία όχι γιατί πραγματικά ενδιαφέρεται για την μικρή Πακιστανή, αλλά γιατί τη θεωρεί απειλή για εκείνον και τα παιδιά του.
Ο Παπαδάκης έχει μιαν αποκρουστική παρουσία, στον τρόπο που φέρεται στους άλλους, στην συμπεριφορά τους μέσα στην σκηνή του που βρωμά αλκοόλ και διάφορα αέρια και ξέρει μόνο να κρίνει τα φαγητά των άλλων, των Περσών γειτόνων του, που τους θεωρεί βρώμικους, ενώ αυτοί πλένονται κάθε πρωί και είναι απολύτως καθαροί. Φαίνεται ο αλλοδαπός σαν ο αποδιοπομπαίος τράγος, όπου πάνω του έχει ο γηγενής προβάλλει όλα του τα ελαττώματα, τα οποία δεν βλέπει και μόνο τα προβάλει με μένος στον άλλον.
Όταν οι Νουριάν μαθαίνουν από την Δώρα και τον Γιάννη ότι ο Παπαδάκης είναι δυσαρεστημένος επειδή έχουν κατασκηνώσει στη δική του θέση, αλλάζουν τις σκηνές τους με εκείνη των Παπαδάκηδων με μεγάλη προθυμία, για να του κάνουν μια ευχάριστη έκπληξη. Ο Παπαδάκης όμως, που η αλλαγή έχει γίνει εν αγνοία του, γυρνώντας τη νύχτα μεθυσμένος, μπαίνει στην λάθος σκηνή και γίνεται έξαλλος.
Όσο τα παιδιά γίνονται φίλοι και αναπτύσσουν έναν δικό τους κώδικα πέραν των προκαταλήψεων των μεγάλων, τόσο ο Μπάμπης Παπαδάκης παραμένει αμετακίνητος. Ώσπου θα υποστεί ένα σοκ, απαραίτητο για να αναθεωρήσει κάπως τις ρατσιστικές απόψεις του.
Όταν ο Παπαδάκης μαθαίνει ότι ο Νουριάν έχει πληρώσει διπλό ενοίκιο για το camping, απλώς και μόνο επειδή είναι ξένος, συμμαχεί μαζί του. Πάντα υπάρχουν λόγοι για να συνταχθούν οι άνθρωποι απέναντι στην αδικία και την εκμετάλλευση. Αυτό είναι το μήνυμα: να μην διαιρούνται οι άνθρωποι, οι φτωχοί, οι αδικημένοι, αλλά ενωμένοι να διεκδικούν το δίκιο τους. Παπαδάκης και Νουριάν πηγαίνουν μαζί στον διαχειριστή του camping για να του κάνουν παράπονα και να τον πιέσουν. Με τα λεφτά του ενοικίου που επιστρέφονται στον Νουριάν στήνεται μια γιορτή. Η επικοινωνία μεταξύ του Παπαδάκη και των μεταναστών έχει μόλις αρχίσει. Ξεκινούν και επισημαίνουν τα κοινά σε όλους σημεία και τις ομοιότητες που έχουν οι λαοί, αν και διαφορετικοί.
Στο πλαίσιο της κοινωνικής ισότητας και συμπερίληψης που πρεσβεύει το έργο, οι παραστάσεις της Κυριακής και ώρα 15.00 είναι καθολικά προσβάσιμες για όλους και όλες, και πραγματοποιούνται με ταυτόχρονη διερμηνεία στην Ελληνική Νοηματική Γλώσσα, Ακουστική περιγραφή (AD: Audio Description) και υπέρτιτλους για Κωφές/ους. Έτσι μόνος κάποιος αποδέχεται όλες τις ομάδες όταν είναι ανοιχτός στην επικοινωνία με όλους.
Χαρούμενο κείμενο του Volker Ludwig , και υπέροχη μετάφραση και διασκευή του σκηνοθέτη Βασίλη Κουκαλάνι. Ωραίες ερμηνείες του Αλέξανδρου Τούντας(Νουριάν), του Φώτη Λαζάρου (Παπαδάκης), του Γιάννη Βαρβαρέσου (Πιρούζ), της Γεωργίας Δελαρόχα Κυριαζή (Δώρα), του Κωστή Ραμπαβίλα (Γιάννης) και της Φανής Ξενουδάκη (Αλμπίρα)
Η σκηνοθεσία και η υποκριτική κατορθώνουν να κερδίσουν τον θεατή και μέσα από το γέλιο να τον ευαισθητοποιήσουν. Τα λειτουργικά σκηνικά και κοστούμια με τα πολλά χρώματα της Αλεξάνδρας Σιάφκου και του Αριστοτέλη Καρανάνου μαγνητίζουν το παιδικό μάτι το δε τραγούδι της παράστασης των Active Member συμπυκνώνει επιτυχώς όλο το νόημα της παράστασης.
«Παιδιά της ίδιας Γης Μιας μάνας η ελπίδα Άλλοι νερό πηγής και άλλοι χωρίς πατρίδα, Άλλοι φτωχοί και νηστικοί, Άλλοι ψέμα και άλλοι αλήθεια, Άλλοι μαύροι, άλλοι λευκοί Όλα ίδια όμως.. τα παραμύθια. Άλλα παιδιά γλεντούν, τραγουδούν και χορεύουν Άλλα λευτεριά ζητούν και από μικρά δουλεύουν Κάποια κοιτούν τον ουρανό, άλλα μπροστά σ' οθόνη Κάποια παίζουν στο βουνό και κάποια σε μπαλκόνι Μια γιορτή στου Νουριάν! Κοίτα και πες μου αν μπορείς, Ποιο είναι τάχα τυχερό; Τι θες να βρεις για να χαρείς και τι είναι τόσο φοβερό; Τίποτα.. μην τους ακούς. Η Γη αυτή είναι για όλους, δεν έχει κάποιους εκλεκτούς Ούτε και πρώτους.. ρόλους! Κρύβει τα όμορφα η ζωή σαν μαγικό σεντούκι Για να τα μοιράσουν οι καιροί, Βγείτε απ' το καβούκι, Φωνάξτε όλοι δυνατά: Άγρια θεριά & ήμερα ''Δεν θα μας βρούνε χωριστά, κάνουμε αρχή από σήμερα!'' Κρύβει τα όμορφα η ζωή.. Για να τα μοιράσουν οι καιροί.. Φωνάξτε όλοι δυνατά.. Δεν θα μας βρούνε χωριστά!»
Πληροφορίες για την παράσταση: Εδώ
