Από τη θεατρολόγο Μαρία Μαρή
«Ο Γιατρός της τιμής του» (1635) είναι ένα από τα πιο συναρπαστικά αλλά και αμφιλεγόμενα έργα της ισπανικής Χρυσής Εποχής (17ος αιώνας) και ανεβαίνει για πρώτη φορά στην Ελλάδα. Διαδραματίζεται κατά τη διάρκεια της βασιλείας του βασιλιά Πέδρο της Καστίλλης (1350-1369) και ανήκει στην κατηγορία των θεαματικών “δραμάτων τιμής”, στα οποία οι κύριοι χαρακτήρες καλούνται να αντιμετωπίσουν επιτακτικές αλλά και αντικρουόμενες επιταγές. Πρόκειται για μια εποχή μεγάλης αστάθειας, μεγάλης αβεβαιότητας, ισχυρών συγκρούσεων, εντυπωσιασμού, στροφής σε μια συντήρηση που φέρνει η Αντιμεταρρύθιση ως απάντηση στον σκεπτικισμό της Αναγέννησης. Μια εποχή φανατισμού, έντονης εξωστρέφειας και ακραίου φόβου, και οι αναγωγές με την εποχή μας είναι μάλλον είναι προφανείς, είτε όσον αφορά την πολιτική αστάθεια, είτε όσον αφορά την απειλή της πανδημίας.
Ο Θωμάς Μοσχόπουλος είναι η δεύτερη φορά που σκηνοθετεί Καλτερόν ντε λα Μπάρκα. Η πρώτη ήταν «Η ζωή είναι όνειρο», μια σπουδή ανάμεσα στο πεπρωμένο και την ελεύθερη βούληση, το όνειρο και στην πραγματικότητα, που ανέβηκε στο Αμόρε το 2003 και στο θέατρο Πόρτα το 2004.
Εδώ στο έργο αυτό, σε μια ατμοσφαιρική σκηνή, όπου κυριαρχεί το μαύρο χρώμα, ένα δυστοπικό, ομιχλώδες μέρος γίνεται ένα ατύχημα, που θα ανατρέψει τη ζωή πολλών ανθρώπων.
Ο βασιλιάς Πέδρο ο Α ’(Στέργιος Ιωάννου )της Καστίλλης επισκέπτεται τη Σεβίλλη. Λίγο έξω από την πόλη, ένα παραλίγο μοιραίο ατύχημα θα κάνει τον διάδοχο και αδερφό του Ενρίκε (Μελαχρινός Βελέντζας) να ξανασυναντηθεί με έναν έρωτά του που νόμιζε χαμένο, τη Δόνια Μενθία (Αμαλία Καβάλη ). Μόλις το αντιλαμβάνεται την φλερτάρει και την διεκδικεί. Εκείνη, όμως, είναι πλέον παντρεμένη με τον επιφανή Σεβιλλιάνο Γκουτιέρε Αλφόνσο ντε Σολίς (Γιώργος Παπαπαύλου) .
Οι καταστάσεις γύρω από το ερωτικό αυτό τρίγωνοι περιπλέκονται. «Ο Γιατρός της Τιμής του», αντικατοπτρισμός της κοινωνίας, αποδεικνύεται ένα έργο ποιητικό και ταυτόχρονα βαθιά σκοτεινό, που περιγράφει έναν κόσμο ηθικού και πνευματικού τέλματος, τις αξίες σε κρίση, έναν κοινωνικό σκοταδισμό. Για περισσότερα από 350 χρόνια, το έργο και ο συγγραφέας, Πέδρο Καλντερόν ντε λα Μπάρκα, τυγχάνουν ακραίων αντιδράσεων από τους αναγνώστες και τους θεατές, από σκληρές ύβρεις έως άκρατο ενθουσιασμό. Το θέμα του έργου πραγματεύεται μία γυναικοκτονία, αποκύημα μιας πολιτικής αναταραχής και μιας κοινωνικής αστάθειας. Το κείμενο είναι έμμετρο, είναι ένα ποίημα. «Πραγματεύεται ένα πολύ σκληρό θέμα, κανένας σχεδόν από τους χαρακτήρες δεν είναι καλός, δεν έχει καλές πτυχές, όλους τους συναντάμε στη χειρότερη στιγμή τους, και αυτό γίνεται με μία τρομερή καλλιέπεια, και με μία ευγένεια. Αυτή η σχεδόν συγκρουσιακή μορφή ανάμεσα στη φόρμα που υπάρχει και στο θέμα του έργου, είναι κάτι πάρα πολύ γοητευτικό.» όπως καταθέτει η Αμαλία Καβάλη. Είναι τρομερό που στην σκηνή διαμείβονται τα πιο ακραία πράγματα και φέρονται με έναν υψηλό ποιητικό λόγο.
Η παράσταση δίνει την εντύπωση μιας γκόθικ ιστορίας τρόμου, ίσως υλικό ενός Έντγκαρ Άλαν Πόε ή ενός Χίτσκοκ στα καλύτερά τους. Όλα τονίζουν την σκληρότητα της εποχής, με τα κοστούμια και το μακιγιάζ , τις επιθετικές κινήσεις, τις αντιζηλίες, την ανάγκη που έχει κάποιος να « ξεπλύνει» μόνος του αυτό που θεωρεί ατίμωση παρακάμπτοντας την ανύπαρκτη δικαιοσύνη. Μεσαίωνας. Μια έντιμη γυναίκα, η Δόνια Μενθία (Αμαλία Καβάλη) γίνεται θύμα της ζήλειας του συζύγου της , και ο βασιλιάς ευθύς προξενεύει τον χήρο σύζυγό της σε άλλη γυναίκα που εκείνος είχε εκθέσει. Ζηλεύει αυτός που πρωτίστως είναι ικανός για όσα ζηλεύει και κατηγορεί τον άλλον.
Εξαιρετικές ερμηνείες των Γιώργου Παπαπαύλου (Δον Γκουτιέρε) και Μελαχρινού Βελέντζας (Δον Ενρίκε). Δυναμικό παίξιμο με εκφραστική κίνηση που δίδαξε με επιτυχία ο Αυγουστίνος Κούμουλος. Ευαίσθητη παρουσία της Αμαλίας Καβάλη (Δόνια Μενθία), μια γυναίκα που δεν προδίδει το συναίσθημα της και μένει πιστή στο ύψος της και την ηθική της.
Ο Δον Πέδρο ( Στέργιος Ιωάννου) είναι η εκπροσώπηση της αδιάφορης, σαθρής και ανεπαρκούς εξουσίας. Με επιπολαιότητα προτείνει τη λύση μετά το έγκλημα ελαφρά τη καρδία.
Πέρα από τις ερμηνείες όλων : Γιώργου Παπαπαύλου (Δον Γκουτιέρε)
Αμαλίας Καβάλη (Δόνια Μενθία ),Μελαχρινού Βελέντζας (Δον Ενρίκε),
Στέργιου Ιωάννου (Δον Πέδρο), Φώτη Στρατηγού (Δον Αρίας / Λουντοβίκο ),
Ελένης Δαφνή( Δόνια Λεονόρ/Χαθίντα),
Αυγουστίνου Κούμουλου (Δον Ντιέγκο) και Παύλου Παυλίδη (Κοκίν) , το δυνατό σημείο της παράστασης είναι η άποψη του σκηνοθέτη που υλοποιείται από τα καταπληκτικά κοστούμια του Βασίλη Παπατσαρούχα, τον φωτισμό του Νίκου Βλασόπουλου και την ευρηματική και εκφραστική κίνηση του Αυγουστίνου Κούμουλου.
Μια ανάπλαση εποχής που τη διαπερνά ένα σύγχρονο μάτι και δημιουργεί μια δυνατή αίσθηση, συγκίνηση και απορία στο τέλος σχετικά με την ανεπάρκεια της στην απόδοση της δικαιοσύνης.
Πληροφορίες για την παράσταση: Εδώ
