Κριτική για την παράσταση "Ο πλανήτης"

Από την θεατρολόγο Μαρία Μαρή

Με μεγάλη επιτυχία ολοκληρώνει τις παραστάσεις στη σκηνή του Studio Κυψέλης την Κυριακή 1 Απρίλιου το έργο της Στέλλας Μαρή, ο Πλανήτης. Ένα σύγχρονο έργο από μια νέα ηθοποιό που για την παράσταση αυτή έχει τριπλό ρόλο: Συγγραφέας,  ερμηνεύτρια και σκηνοθέτης.

Με αποτελεσματικότητα αποδόθηκε το υπαρξιακό αδιέξοδο του σύγχρονου ανθρώπου. Αμηχανία, αδιέξοδα, βία, απρόσωπα κτίρια σε προβολή έναντι σκηνικού, άχρωμη ζωή.

Η μετακίνηση από μέρος σε μέρος, η συναναστροφή με έναν άλλον άνθρωπο, μοιάζει σαν ταξίδι σε άλλον πλανήτη. Άλλος κώδικας, άλλες διαστάσεις! Αλλά και ο πλανήτης που ο  καθένας ονόμασε πλανήτη του, τον εαυτό του, τον Άριστο, έχει άλλα αδιέξοδα. Πώς να απελευθερωθεί κανείς από τις αρχές του, τα στεγανά του; Όμως η Γη έχει αρχίσει να σαπίζει: « Η  Ανθρωπότητα- όχι το Σύμπαν- έχει πια ξεχάσει. Τόση αχαριστία…» Έπρεπε να ξεχάσει. Τίποτα δεν παύει να υπάρχει. Όλα, απλά, αλλάζουν συχνότητες.« Η Γη θα εξαφανιστεί. Πρέπει να τη σώσουμε», « Η βλακεία είναι πάντα επικίνδυνη».  Νομίζουν οι άνθρωποι ότι οι ίδιοι είναι οι δημιουργοί του σύμπαντος. Όσοι μπόρεσαν συνδέθηκαν με την Αγάπη για τη Ζωή και για το Τώρα. Αυτή είναι η λύση.

Παρ’ όλα τα σκοτεινά χρόνια η Τέχνη συνεχίζει να υπάρχει ως εκ θαύματος, όπως στη ζωή του κάθε καλλιτέχνη, που παρά τα προβλήματα που αντιμετωπίζει, αντιστέκεται ή και σώζεται εντέλει από την ίδια του την τέχνη.  Αυτό συνέβη γιατί την είχαν κρύψει σε μια άλλη συχνότητα, σε άλλου νόμους.

Ο  άνθρωπος καταστρέφει τον μεγάλο πλανήτη, τον εαυτό του. Ο φόβος αντικατέστησε την αγάπη. Η ομορφιά πέθανε και το έγκλημα αντικατέστησε την ποίηση. Το σύνθημα ήταν « Θάνατος στην ομορφιά». «Αποτύχαμε! Υπήρξαμε αφελείς. Η αφέλεια είναι επικίνδυνη», «’Ο, τι αγγίζει το άπειρο το οφείλουμε στον άπειρο, ανάπηρο Θεό που μας έφτιαξε».

Επικράτησε ο θάνατος, η καταστροφή, το «τέλος χωρίς τέλος». Στην απελπισία, προτάθηκε ο έρωτας να σώσει τη Γη. Ο έρωτας με γυναίκες από τον Πλανήτη, τον άλλο, που θα συνευρίσκονταν με του Γήινους. Από τη συνεύρεση αυτή θα προέκυπταν παιδιά, όμως οι γήινοι ήθελαν αν παραμείνουν καθαροί. Η ηρωίδα οφείλει λέει να ζητήσει συγγνώμη, που αυτή από τον Πλανήτη Άριστο αγάπησε έναν γήινο και αναρωτιέται για ποιο λόγο και γιατί.  Χωρίς να παίρνει απαντήσεις, παραιτείται από τις εξηγήσεις  και ζητά συγγνώμη, που και αυτοί οι « εξωγήινοι» τελικά δεν μπόρεσαν να βοηθήσουν και να αναχαιτίσουν την καταστροφή της γης.

Το έργο τελειώνει με το πρόσωπο κραυγής  του Munch, ενώ ακούγεται ο David Bowie  στο Space Oddity με την πρόταση ότι η Τέχνη μπορεί να τα αλλάξει όλα, μπορεί να αφυπνίσει.

Η ηθοποιός Στέλλα Μαρή, ερμηνεύει αυτό το μοντέρνο κείμενο με μια απαιτούμενη από το ίδιο το κείμενο αμηχανία η οποία καταδεικνύει την καταστροφική ροπή του ανθρώπου και την αχαριστία του που συνδιαμορφώνουν τελικά μια δυσοίωνη και ζοφερή προοπτική. Ο μονόλογός της είναι μια σπαρακτική κραυγή του τέλους, με την ελπίδα ότι αυτό θα μπορέσει να αποφευχθεί. Η εκφραστικότητά της, το αμήχανό επί τούτου ύφος, ο θυμός στο λόγο και στη φωνή, μας οδηγεί στον προβληματισμό για την ανθρώπινη μοίρα, για τη μοίρα του κατ’ εικόνα και ομοίωση δημιουργήματος, που μόνο το θάνατο, την ασχήμια, τη μοναξιά και την φυσική και εσωτερική ερήμωση μπόρεσε να διαδώσει.

Εξαιρετική ερμηνεία, από μια όμορφη εξωγήινη, ντυμένη στα πράσινα, σε αντιδιαστολή με την προβολή εικόνων από έναν αυτοκαταστροφικό πλανήτη.

Οι εμπνευσμένες και πολύ στοχευμένες φωτογραφίες είναι του σκηνογράφου Γιώργου Σταματάκη, ενώ η επιλογή της μουσικής έρχεται να συμπληρώσει τη χαοτική αυτή περιδίνηση του ανθρώπου.

Πληροφορίες για την παράσταση: Εδώ