Κριτική για την παράσταση "Αγάπης Αγώνας Άγονος"

Από τη θεατρολόγο Ραφαέλα Χαμπίπη

Μία ανεξάρτητη σύγχρονη ωδή στη διαχρονικότητα του Σαίξπηρ και στην ατέρμονη πολυπλοκότητα των διαστάσεων του έρωτα.

Ο βασιλιάς Φερδινάνδος έχει πάρει όρκο αποχής από τον έρωτα και δεν επιτρέπει σε καμία γυναίκα να διαμένει στην αυλή του. Υπό αυτόν τον περιορισμό ζουν και οι αυλικοί, σύμβουλοι και φίλοι του, τουλάχιστον φαινομενικά. Παρ’ όλα αυτά η πριγκίπισσα της Γαλλίας κατόπιν εντολής του πατέρα της, καταφθάνει στο παλάτι για να διεκδικήσει ένα χρέος του Φερδινάνδου προς τη χώρα της. Εισβάλλει στην καθεστηκυία συνθήκη που με κόπο έστησε και προσπαθεί να διατηρήσει ο Φερδινάνδος. Έρχεται με τη γυναικεία συνοδεία της να εισχωρήσει σε μία ανδροκρατούμενη κοινότητα. Έρχεται να σαν νέα πνοή, ως η ενδιαφέρουσα «Άλλη» που προκαλεί με την εξωτική της διάσταση και υπενθυμίζει πως ο κόσμος είναι αδύνατο να σταματήσει όσο και αν δημιουργεί ο άνθρωπος άυλους περιορισμούς. Έρχεται για να φύγει.

Η σκηνοθεσία της Λουκίας Ανάγνου και της Τζέσικας Κουρτέση, αρνείται να αρκεστεί στη σάτιρα των υποκριτικών επιβολών και καταπιεστικών ηθών μίας πεπερασμένης εποχής που η μόνη τους εν τέλει χρησιμότητα είναι να ρομαντικοποιούν την αναπόφευκτη εξέγερση εναντίων τους. Η παράσταση δεν οριοθετείται σε τετριμμένες ιδέες αλλά επεκτείνει έξυπνα τον θεματικό πυρήνα της, αναφερόμενη στην κουλτούρα του έρωτα, της περίπτυξης, του παιχνιδιού της έλξης και διεκδίκησης τη στιγμή που κοινωνικές παράμετροι εξουσίας και επιβολής περισσότερο χωρίζουν παρά ενώνουν. Η προσπάθεια για την κατάκτηση της αγάπης γίνεται μέσα από διαρκή αγώνα.

Η κουλτούρα είναι pop, είναι indie, είναι ανάλαφρη μα και καταθλιπτική, αστεία, φρέσκια μα και ρεαλιστικά μελαγχολική, περιβάλλεται από πάθη, λάθη, μισογυνισμό, ελεύθερες σχέσεις, πολυγαμικές σχέσεις, αποκλειστικότητες, social media και παρεξηγήσεις (εξάλλου για Σαίξπηρ πρόκειται). Η διασκευή της Λουκίας Ανάγνου, ένα έμμετρο πείραμα, προσφέρει έναν ρυθμικό παλμό, ολοζώντανο που κάτι ξυπνά, κάτι θυμίζει, γρήγορο, σαν σφηνάκι που η επίγευση του διαρκεί και γίνεται ένα με την πραγματική ζωή των νέων. Η παράσταση αφορά. Κατά τη διάρκεια της είναι εύλογο να αναρωτηθεί κανείς «Μα γιατί δε θα μπορούσαν να είναι απλά τα πράγματα;». Μα πότε ήταν απλά και πως θα καταστεί κάτι τέτοιο δυνατό τη στιγμή που θέτουν τους κανόνες και αγωνίζονται πάντα οι ελαττωματικοί, εγωιστές, πλήρως ανθρώπινοι παίκτες; Θα είχε έστω και το παραμικρό ενδιαφέρον ο έρωτας αν ήταν εύκολος; Θα έγραφε ο Σαίξπηρ, θα ανέβαινε η παράσταση; Θα ενδιαφερόταν να αναζητήσει εναγωνίως τη σύγκριση και την πολυπόθητη ταύτιση το κοινό;

Για όλα τα παραπάνω η παράσταση είναι οικεία. Η ομάδα των νέων ηθοποιών (Λουκία Ανάγνου, Αντώνης Βαρθαλίτης, Αντώνης Καραστεργίου, Χρύσα Κολοκούρη, Τζέσικα Κουρτέση, Κώστας Κουτρούλης, Μαρία Λεούση), φανερά δεμένη και με διάθεση για δυναμική επί σκηνής παρουσία και εξερεύνηση των μεταξύ τους σχέσεων, επιμένουν με οπτιμισμό και αγάπη στη διάχυτη μετάδοση της ενέργειάς τους σε όλο το χώρο μέσα από τα λόγια, τις κινήσεις, τη μουσική που ζωντανά παίζουν αλλά και των διακριτικών παιχνιδιάρικων αλλά αισθητών βλεμμάτων που ανταποδίδουν ο ένας στην άλλη. Η επικοινωνία τους είναι άριστη.

Τα σκηνικά αλλά και τα κοστούμια (Στέλλα Καμπάνου) αποτελούν μία ευχάριστη και μετρημένη συμβολή στην σκηνοθετική ματιά. Η ενδυματολογία απλώς υπενθυμίζει συμβολικά τη ρίζα του ελισαβετιανού θεάτρου ενώ η σκηνογραφία πράττει το ίδιο δίχως να προσπαθεί να συστηθεί ως καινοτομία και συμβάλλει πρακτικά στον παλμό της παράστασης. Παρ’ όλα αυτά, οποιαδήποτε άλλη προσθήκη ίσως να μετακινούσε το κέντρο βάρους της παράστασης μακριά από το κειμενικό εύρημα. Κατά συνέπεια η συμβολή των σκηνικών και κοστουμιών ακολουθούν προσεκτικά την σκηνοθεσία και υποστηρίζουν πλήρως την παράσταση.

Σημαντικότατη και καθοριστική η μουσική συνεισφορά της Ιόλης Ταφ, στη δραματουργία, την αισθητική αλλά και στην εκφορά των νοημάτων και την πρόκληση συναισθηματικής εμπλοκής των θεατών.

Εν κατακλείδι, η παράσταση «Αγάπης Αγώνας Άγονος» επαναπροσδιορίζει στο εδώ και τώρα το σαιξπηρικό κείμενο δίχως σοβαροφάνειες ενώ ωθεί στην επανάληψη της ανάγνωσης των κλασσικών κειμένων, υπό μία ανανεωτική και απενεχοποιημένη, γεμάτη συναισθήματα και ενέργεια ματιά. Το σημαντικότερο όλων όμως, ωθεί στον έρωτα. Ωθεί τον θεατή να βγει από το θέατρο με διάθεση να εξερευνήσει την πόλη, τους ανθρώπους και τις ιστορίες τους. Να συνδεθεί. Ωθεί στο αληθινό παιχνίδι ακόμα και αν ξέρει το αναπόφευκτο τέλος του.

Πληροφορίες για την παράσταση: Εδώ