Από την Κατερίνα Βαρδακαστάνη
Είδαμε την παράσταση “Πέντε μικρά γουρουνάκια” της Agatha Christie στο θέατρο Eliart, σε μετάφραση Αντώνη Γαλέου και σκηνοθεσία Γιώργου Φρατζεσκάκη
Agatha Christie με Vintage άρωμα!
Το θέατρο Eliart δεν είναι η πρώτη φορά, που ενσωματώνει στο ρεπερτόριό του σπουδαία έργα της παγκόσμιας αστυνομικής λογοτεχνίας και δραματουργίας. Κι αυτή η συνέπεια του θεάτρου προς το θεατρόφιλο κοινό του «Μυστηρίου», προσφέρει ικανοποίηση προς τους λάτρεις του είδους, αλλά και σ' όποιον επιθυμεί να «ακονίσει» λίγο το μυαλό του.
Το έργο
Το αστυνομικό μυθιστόρημα της Βρετανίδας συγγραφέως Άγκαθα Κρίστι «Πέντε μικρά γουρουνάκια» “Go back for murder” ανεβαίνει για πρώτη φορά στην Ελλάδα στο θέατρο Eliart. Εκδόθηκε για πρώτη φορά στις ΗΠΑ τον Μάιο του 1942, με τον τίτλο «Murder in Retrospect». Η θεατρική διασκευή του βιβλίου έγινε από την ίδια την συγγραφέα, αφαιρώντας τον διάσημο ήρωα Ηρακλή Πουαρό και προσθέτοντας στη θέση του τον επιθεωρητή Τέρνμπολ.
Πρόκειται για μια ιστορία ανθρωποκτονίας εκ προθέσεως, δοσμένη με την τεχνική της αφήγησης των πολλαπλών προοπτικών, δίνοντας δηλαδή στον θεατή πολλές επιλογές ως προς την εξέλιξη της υπόθεσης (Multiperspectivity). Όπως προδίδει και ο τίτλος «Go back for murder», παρακολουθούμε την υπόθεση δεκαέξι χρόνια μετά την ανθρωποκτονία και τον θάνατο του προσώπου, που τότε είχε κριθεί ένοχο (flashback). Στο πρώτο μέρος της παράστασης μας παρουσιάζεται ο φόνος και στο δεύτερο, με οδηγό τον επιθεωρητή Τέρνμπολ, γυρίζουμε πίσω στον χρόνο και στον τόπο του εγκλήματος για να εξιχνιάσουμε μαζί την υπόθεση. Πολλές φορές η Άγκαθα Κρίστι χρησιμοποιεί στα έργα της μοτίβα από παιδικά τραγουδάκια. Εδώ πρόκειται για το “The little Piggy”. Τα γουρουνάκια - ύποπτοι είναι πέντε.
Η φωνή του Αντώνη Ραμπαούνη μας λέει τους στίχους: To ένα μικρό γουρουνάκι βγήκε στην αγορά, το άλλο έμεινε στο σπίτι, το τρίτο είχε ψητό κρέας, το τέταρτο γουρουνάκι δεν είχε κανένα και το πέμπτο μικρό γουρουνάκι φώναζε "wee wee wee" σ' όλη τη διαδρομή προς το σπίτι. Ποιο άραγε είναι το ένοχο; Για τους θεατές τίποτα δεν δείχνει να συνδέεται. Όχι όμως και για τον επιθεωρητή. Η αλήθεια κρύβεται μέσα σε απλά πράγματα πάντα, όπως είναι ένα αθώο τραγουδάκι. Ψάχνουμε ποιος δεν έχει άλλοθι, ποιος έχει το κίνητρο. Αυτός είναι και ο δολοφόνος.
Η παράσταση
Η παράσταση είναι προσεγμένη σ΄ όλες τις λεπτομέρειες. Δε θα μπορούσε να γίνει αλλιώς. Όποιος ανεβάζει στη σκηνή Άγκαθα Κρίστι, σημαίνει ότι εκτιμά τη λεπτομέρεια. Σ' όλες τις ιστορίες της συγγραφέως οι λεπτομέρειες κάνουν τη διαφορά. Το έργο μας δίνει βήμα βήμα το μυστήριο. Πρώτα γνωρίζουμε τον χώρο.
Τα σκηνικά και τα κοστούμια της Λαμπρινής Καρδαρά, ταιριάζουν απόλυτα στις περιγραφές του βιβλίου. Η μπερζέρα, το καβαλέτο, η τζαμαρία του κήπου αποτελούν στοιχεία υψηλής αισθητικής, αλλά και στοιχεία του χώρου του εγκλήματος.
Τα κοστούμια, εξαιρετικά, δίνουν το Vintage άρωμα της εποχής της Agatha Christie και μας βάζουν κατευθείαν σ΄ αυτήν τη μαγευτική ατμόσφαιρα του μυστηρίου και της αδρεναλίνης, που εξιτάρει τον θεατή όσο προχωράει η υπόθεση. Το μοτίβο της πλοκής, για τους μυημένους, είναι κλασικό. Μετά από δεκαέξι χρόνια, επιστρέφουμε στον τόπο του εγκλήματος για την εξιχνίαση και την απονομή της δικαιοσύνης. Οι θεατές μπορεί να γίνονται κοινωνοί του εγκλήματος, αλλά μέχρι τέλους δεν γνωρίζουν την αλήθεια. Όλοι γινόμαστε ντετέκτιβ κι αυτό είναι η μεγάλη επιτυχία της παράστασης. Τίποτα δεν ξεφεύγει. Κανένας δεν φανερώνει την αλήθεια.
Η μετάφραση του Αντώνη Γαλέου, η σκηνοθεσία του Γιώργου Φρατζεσκάκη, με βοηθό σκηνοθέτη τη Στυλιανή Κλείδωνα και οι φωτισμοί του Παναγιώτη Μανούση, με άριστη συνέπεια, μας δίνουν ξεκάθαρα τα πάντα. Όλοι είναι ένοχοι μέχρι αποδείξεως του εναντίον. Οι ηθοποιοί όλοι έχουν ρόλους κλειδιά. Στο πρώτο μέρος, τους βλέπουμε να υποδύονται τους ρόλους τους με φυσικότητα και ρεαλισμό, ενώ στο δεύτερο μέρος με αποστασιοποίηση εκθέτουν τα κίνητρά τους στον επιθεωρητή, αλλά και στους θεατές!
Μη ξεχνάμε ότι πρόκειται για τη δαιμόνια πένα της Αγκάθα Κρίστι, όπου τίποτα δεν είναι τυχαίο κι ο ηθοποιός πρέπει να μας το παρουσιάσει ξεκάθαρα, κάτι που το επιτυγχάνουν όλοι επί σκηνής. Η πρόθεση της παράστασης είναι τίμια, δηλαδή δεν «κλέβει», δεν μπερδεύει, δεν κρύβει στοιχεία. Ο Γιώργος Φρατζεσκάκης ως Επιθεωρητής Τέρνμπολ, ο Σαράντος Γεωγλερής ως Φίλιπ Μπλέηκ, Ο Κωνσταντίνος Λάγκος ως Άμυας Κρέιλ, ο Παναγιώτης Καρμάτης ως Μέρεντιθ Μπλέηκ, η Ελένη Μπουκουβάλα ως Καρολάιν Κρέιλ-Κάρλα, η Στέλλα Κοσμοπούλου ως Έλσα Γκρηρ, η Κορίνα Αλεξανδρίδου ως Μις Ουίλλιαμς και η Στυλιανή Κλείδωνα ως Άντζελα Γουόρεν μας γοήτευσαν και μας ταξίδεψαν στον κόσμο του μυστηρίου, χωρίς να προδώσουν ούτε για ένα λεπτό την ευχαρίστηση του θεατή, που παρακολουθεί όλα τα στοιχεία και τις ανατροπές, που προκύπτουν όσο εξελίσσεται η ιστορία. Ξεχωρίζουμε τη σκηνή του θανάτου επί σκηνής του Κωνσταντίνου Λάγκου για την πειστικότητα και την φυσικότητα, με την οποία αποδόθηκε και το εξαιρετικό σκηνοθετικό εύρημα της ταυτόχρονης παρουσίας επί σκηνής και των πέντε υπόπτων, για να παραθέσουν στο κοινό, τα στοιχεία που γνώριζαν.
Πρόκειται για μια υπέροχη παράσταση, λοιπόν, για όσους αποζητούν την απονομή της δικαιοσύνης, όπως κι η Αγκάθα Κρίστι, που δεν χρησιμοποίησε ποτέ, λόγω εποχής, ανδρικό ψευδώνυμο στα βιβλία της, αλλάζοντας το τοπίο του αστυνομικού μυθιστορήματος.
Φεύγοντας από το θέατρο, μας ήρθε στο μυαλό το παιδικό τραγουδάκι του Ζαχαρία Παπαντωνίου «Σε μια ρώγα από σταφύλι, έπεσαν οχτώ σπουργίτες» και αναρωτηθήκαμε, αν η Αγκάθα Κρίστι ζούσε στην Ελλάδα εκείνη την εποχή, θα της είχε επιτρέψει η ανδροκρατούμενη κοινωνία μας, να γίνει αυτή που έγινε; Και «γελάσανε όλοι οι φίλοι, Τσίρι – τίρι, τσιριτρό» που λέει και το τραγούδι. Είπαμε καληνύχτα κι αφήσαμε αυτήν την υπόθεση ανεξιχνίαστη.
Πληροφορίες για την παράσταση: Εδώ
