Από τη θεατρολόγο Μαρία Μαρή
Πρόκειται για μια παράσταση βασισμένη στο ομώνυμο βιβλίο του Γιάννη Μακριδάκη, σε σκηνοθεσία της Μελίνας Σκούφου με την Χριστίνα Λυκοτσέτα με δραματοποιημένα αποσπάσματα αφηγήσεων από Χιώτες πρόσφυγες, οι οποίοι κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής (1941-1944) βρέθηκαν αντιμέτωποι με την πείνα και το θανάτο που έπληξε το νησί, οι κάτοικοι του οποίου αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τον τόπο τους ξεκινώντας ένα μακρύ ταξίδι με πολλούς κινδύνους. Πρώτος σταθμός τους η Τουρκία για να διοχετευθούν στη συνέχεια σε Κύπρο, Μέση Ανατολή, Συρία, Παλαιστίνη κ.λ.π. Αυτή η πτυχή της Ιστορίας, έχει καταγραφεί από τον Γιάννη Μακριδάκη στο πρώτο του βιβλίο με τίτλο «Συρματένιοι Ξεσυρματένιοι· Όλοι» εμπνέοντας αυτόν τον θεατρικό μονόλογο σε μια περίοδο που η λήθη οδηγεί πολλούς Έλληνες να ξεχνούν ότι υπήρξαν στη θέση των προσφύγων αναγκαζόμενοι και εκείνοι κάποτε να εγκαταλείψουν τη χώρα τους καθώς δυο ήταν οι δρόμοι, όπως αναφέρεται και από Χιώτες εκείνης της εποχής: «ή το νεκροταφείο ή η βάρκα για την Τουρκία» και μετά από εκεί ποιος ξέρει για πού.
Όσοι επέζησαν αφηγούνται τις συνθήκες πείνας κι ανέχειας, τις νυχτερινές παράτολμες αποδράσεις από το νησί, τον φόβο των γερμανών, την μάχη με τα κύματα, τη ζωή στον στρατό της Μέσης Ανατολής, στους προσφυγικούς καταυλισμούς, τα χίλια άτομα σε στρατόπεδο – καταυλισμό στο Πορτ Σαίντ , τον εγκλεισμό στα «σύρματα», τον Ιερό Λόχο και την απελευθέρωση. Κάποιοι από αυτούς χάθηκαν στη διαδρομή. Παρόμοιες σκηνές με αυτές που βιώνουν οι σημερινοί πρόσφυγες.
Σε ένα σκηνικό αποτελούμενα από προσωπικά αντικείμενα, από ενδύματα και φωτογραφίες μέχρι σκεύη κουζίνας, βιβλία και βαλίτσες, ανασυνθέτοντας επί σκηνής τον οικείοι χώρο ενός σπιτιού της νησιωτικής επαρχίας. Μια αφήγηση με νόημα, με δράση, με άποψη, με απόλυτη συμμετοχή κάθε εκφραστικού μέσου της ηθοποιού, Χριστίνας Λυκοτσέτα, που ενσαρκώνει πολλούς ρόλους, μπαίνει σε διάφορες ψυχολογίες και αποκτά άλλη χροιά η φωνή της, για να συνεπάρει τους θεατές σε αυτό το ταξίδι ζωής και σκέψης.
Η σκηνοθεσία της Μελίνας Σκούφου βασίστηκε πολύ στο σκηνικό περιβάλλον που δημιούργησε η Γεωργία Μπούρδα, στην εκπληκτική μουσική επιλογή του Αντρέα Σκούφου και βέβαια στη διδασκαλία της ηθοποιού που από την πρώτη στιγμή αιχμαλώτισε την προσοχή του θεατή και απευθύνθηκε ευθέως στο θυμικό του για να παρακινήσει την σκέψη του. « Όπως σωστά επισημαίνει η σκηνοθέτης, ο πρόσφυγας δεν έχει ούτε φύλο, ούτε ηλικία». Είναι ένας άνθρωπος που προσπαθεί να επιβιώσει διασώζοντας ό,τι μπορεί από την οικογένειά του, από την αξιοπρέπειά του, ένας άνθρωπος που διατηρεί αναμμένη μέσα του τη σπίθα της ζωής.
Πληροφορίες για την παράσταση: Εδώ
