Από τη θεατρολόγο Μαρία Μαρή
Το Γεφύρι της Άρτας από το Θέατρο Τέχνης Καρόλου Κουν
Η παράσταση έκανε πρεμιέρα στον φυσικό της χώρο, στο Γεφύρι της Άρτας, στις 20 και 21 Ιουλίου στο πλαίσιο του θεσμού «Όλη η Ελλάδα, ένας πολιτισμός».
Το Γεφύρι της Άρτας, η ιστορία της Λυγερής, αυτής της αδικοχαμένης γυναίκας που οδηγήθηκε στον θάνατο για το καλό του συνόλου παίχτηκε στην Αθήνα για μια παράσταση στις 29 Ιουλίου στο Ανοιχτό θέατρο Κολωνού.
Η γυναίκα του Πρωτομάστορα, ο αμνός που θυσιάστηκε για να στεριώσει το γεφύρι, εκπροσωπεί όλες εκείνες τις γυναίκες, θύματα του πατριαρχικού συστήματος, που πρέπει να υποκύπτουν διαδοχικά στην θέληση του αρσενικού, του πατέρα, του αδελφού και του άντρα. Πολύ επίκαιρο δυστυχώς, με όλες αυτά τα περιστατικά γυναικοκτονίας τελευταία. Η παράσταση από το Θέατρο Τέχνης σε μια εμπνευσμένη σκηνοθεσία της Μαριάννας Κάλμπαρη πλαισιωμένη ουσιαστικά και λειτουργικά από την εκπληκτική πρωτότυπη μουσική του Θοδωρή Αμπατζή!
Το τραγούδι βασίζεται στη λαϊκή δοξασία ότι για να θεμελιωθεί γερά ένα κτίσμα πρέπει να θυσιαστεί κάποιο ζώο ή άνθρωπος, που θα πρέπει κατά κάποιο τρόπο να εντοιχιστεί στα θεμέλια. Η λαϊκή παράδοση από τους αρχαίους χρόνους απαιτεί θυσία στα θεμέλια των δύσκολων έργων, με κορύφωση την ανθρωποθυσία, όπως στο γεφύρι της Άρτας. Στο γνωστό δημοτικό τραγούδι που έχει επιβιώσει σε παραλλαγές σε όλη την Βαλκανική Χερσόνησο αναφέρεται « Αν δεν στοιχειώσετε άνθρωπο, γεφύρι δεν στεριώνει».
Το πουλί εντολοδόχος της μοίρας και αγγελιαφόρος δίνει τον παλμό. Πρέπει να γίνει θυσία.
Ο άντρας καθοδηγεί τα έργα, πρέπει να είναι μαχητής και νικητής. Η κοπέλα, η γυναίκα του κρεμιέται από ένα σκοινί, όπως και η μοίρα της, η τύχη της είναι στον αέρα.
Έτσι ο Πρωτομάστορας προκειμένου να ολοκληρωθεί το έργο του αποφάσισε να παραπλανήσει τη γυναίκα του με δόλο, λέγοντάς της ότι έχασε τη βέρα του στα θεμέλια και ενώ εκείνη προθυμοποιήθηκε να την ψάξει, εκείνος με τους μαστόρους την τσιμέντωσε, την έκτισε.
« Αν είναι να γίνει τέτοιο έργο, χαλάλι η θυσία!» Αυτή η αδικοχαμένη, η αδικοσκοτωμένη, αυτή είναι η γυναίκα, πάντα η αθέατη ηρωίδα.
Με τη θυσία της γυναίκας του Πρωτομάστορα εξευμενίστηκαν τα στοιχειά του ποταμού, προσκειμένου να επιτρέψουν στους ανθρώπους να γεφυρώσουν τις δύο όχθες τους ορμητικού Άραχθου.
Πολλά τα ερωτήματα, μεγάλα τα διλήμματα.
« Βρε μπας και φταίει ο πρωτομάστορας;» «Τι φταίει ο πρωτομάστορας ολημερίς να χτίζουμε το βράδυ να γκρεμιέται.»
Εκείνος από την πλευρά του είναι σε απόγνωση.« Η γυναίκα μου γιατί;» Όμως αφού είναι ο Πρωτομάστορας και δεν μπορεί να της ζητήσει τη θυσία, πρέπει να την εκτελέσει, έστω και αν χρειαστεί να την παραπλανήσει.
Η γυναίκα του Πρωτομάστορα στην παράσταση εκπροσωπείται από μια νύφη που χτυπά ένα ταμπούρλο (Κατερίνα Λυπηρίδου), μια γυναίκα μέσα στο σφρίγος της νεότητας και μια γυναίκα, ντυμένη στα κόκκινα (Χριστίνα Σουγιουλτζή), που κάνει χορευτικά και εκπληκτικά ακροβατικά. Εκπροσωπεί η μια την αγνότητα, την πίστη και η άλλη το αίμα τη θυσία.
Η εικόνα της πρώτης παραπέμπει και στο φάντασμα της νύφης εκείνη την αέρινη παρουσία, που φτάνει στο τέλος να καταριέται και αμέσως αναλογιζόμενη ότι έχει και έναν αδελφό, που μπορεί να περάσει από το καταραμένο γεφύρι καταλήγει να αποσύρει την κατάρα της. Στον αντίποδα της εικόνας αυτής η ζωντανή, ακροβατική παρουσία της Χριστίνας Σουγιουλτζή. Η παρουσία της λειτούργησε καταλυτικά από τη μια δημιούργησε μεγαλύτερη ένταση και δραματικότητα, από την άλλη αυτή η ριψοκίνδυνη εικόνα της γυναίκας που κρεμιόταν, δενόταν και ριχνόταν στο κενό μερικές φορές κούρασε και πέταγε έξω τον θεατή δημιουργώντας του ένα άγχος καθόλου συμβατό με το κείμενο και την παράσταση. Παρ΄όλα αυτά εικαστικά το αιωρούμενο σώμα της δημιούργησε έντονες, δυναμικές εικόνες.
Ωραίες ερμηνείες συνόλου της Κατερίνας Λυπηρίδου, του Βασίλη Μαυρογεωργίου, του Θοδωρή Σκυφτούλη, της Αμαλίας Τσεκούρα, όμως το δυνατό στοιχείο της παράστασης είναι η μουσική του Θοδωρή Αμπατζή και βέβαια οι εξαιρετικοί μουσικοί Στέλλα Αραμπατζόγλου( σαξόφωνο) και Ιωάννα Ρήγα (σαντούρι) που έπαιζαν ζωντανά μουσική επί σκηνής.
Ταυτότητα της Παράστασης
Δραματουργία - Σκηνοθεσία - Σκηνογραφία: Μαριάννα Κάλμπαρη
Πρωτότυπη μουσική σύνθεση, μουσική διδασκαλία: Θοδωρής Αμπαζής
Κοστούμια, φροντιστήριο: Σοφία Αρβανίτη-Φλώρου
Χορογραφία: Χριστίνα Σουγιουλτζή Σχεδιασμός φωτισμού: Στέλλα Κάλτσου
Ειδική συνεργασία στον φωτισμό της παράστασης στην Άρτα: Κώστας Μπλουγουράς
Παίζουν
Κατερίνα Λυπηρίδου, Βασίλης Μαυρογεωργίου, Θοδωρής Σκυφτούλης, Αμαλία Τσεκούρα
Συμμετοχή :Κατερίνα Μόσχου
Χορός -ακροβατικά : Χριστίνα Σουγιουλτζή
Ζωντανή μουσική εκτέλεση : Στέλλα Αραμπατζόγλου( σαξόφωνο), Ιωάννα Ρήγα (σαντούρι)
Φωτογραφίες promo: Γιώργος Καλφαμανώλης
Promo video-trailer: Μιχάλης Κωνσταντινίδης
Παραγωγή: Ελληνική Εταιρεία Θεάτρου – Θέατρο Τέχνης Καρόλου Κουν.
