Για τον Rupert Brooke, συγγραφέα της Λιθουανίας.
Ήταν Άγγλος ποιητής που γεννήθηκε το 1887 και πέθανε το 1915, σε ηλικία μόλις 28 χρονών. Το σύντομο πέρασμά του όμως από τον κόσμο μας ήταν θυελλώδες και κάθε άλλο παρά απαρατήρητο πέρασε. Συμμετείχε σε πολλές ομάδες ποιητών, που την εποχή εκείνη συνηθιζόταν να δημιουργούνται στην Αγγλία, την Ευρώπη, αλλά και την Αμερική. Όντας εξαιρετικά ευπαρουσίαστος – ο Ιρλανδός ποιητής William Butler Yeats τον περιγράφει ως τον ομορφότερο νεαρό άνδρα της Αγγλίας- ερωτικός και αμφισεξουαλικός, δημιούργησε, αλλά και βίωσε μεγάλα πάθη, τα οποία κλόνισαν την ψυχική του υγεία. Ταξίδεψε στην Ευρώπη, την Αμερική και τον Καναδά γράφοντας άρθρα για την εφημερίδα Westminster Gazette. Επέλεξε το μακρύ δρόμο για την επιστροφή του στην πατρίδα, μέσω του Ειρηνικού και έμεινε αρκετούς μήνες επάνω σε ένα πλοίο γράφοντας. Όταν ξέσπασε ο Α Παγκόσμιος Πόλεμος, ήρθε στην Ελλάδα να πολεμήσει με το μέρος μας, όμως αρρώστησε και πέθανε από σηψαιμία επάνω σε ένα γαλλικό πλοίο – νοσοκομείο κοντά στη Σκύρο, όπου βρίσκεται θαμμένος μέχρι σήμερα.
Ανάμεσα στα άλλα, έγραψε πέντε αντιπολεμικά σονέτα που εκδόθηκαν το Μάιο του 1915 στην Αγγλία και μέσα στον ίδιο χρόνο επανεκδόθηκαν 11 ακόμα φορές, ενώ μέχρι τον Ιούνιο του 1918 οι επανεκδόσεις είχαν φτάσει τις 24! Η «Λιθουανία» είναι το μοναδικό του θεατρικό έργο και παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στο «Chicago Little Theatre» στις 12 Οκτωβρίου του 1915. Στον ίδιο μύθο βασίζεται και η «Παρεξήγηση» του Albert Camus.
Για τη διασκευή και τη μετάφραση.
Η μετάφραση του έργου που κυκλοφορεί στα ελληνικά, έγινε το 1953 από τον εξαίρετο Μήτσο Λυγίζο. Από τότε, πολλά άλλαξαν τόσο στη γλώσσα μας, όσο και στη νοοτροπία μας. Πράγματα που θα ξεσήκωναν θύελλα αντιδράσεων και θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν «τερτίπια» εντυπωσιασμού, σήμερα μπορούν να ειπωθούν και να παρουσιαστούν στο θέατρο με την πραγματική τους διάσταση, πάντοτε όμως στηριγμένα από δραματουργική αιτιολογία.
Η «Λιθουανία» του Brooke είναι έργο σκληρό, αυθεντικό και συγχρόνως ποιητικό. Ο συγγραφέας – ποιητής δεν ενδιαφέρεται να δημιουργήσει τη νατουραλιστική απεικόνιση μιας πραγματικότητας με λεπτομέρειες και ομαλή εξέλιξη. Επικεντρώνεται στο θέμα του και το παρουσιάζει ωμό, γυμνό από περιττές εξηγήσεις -και αυτό είναι ένα ζήτημα που ο εκάστοτε σκηνοθέτης του έργου πρέπει να λάβει σοβαρά υπόψη του και να αντιμετωπίσει δημιουργικά . Ο κάθε ρόλος προβάλλει τις αιτίες που δικαιολογούν τις πράξεις του, ενώ η λύση του δράματος προσφέρει τροφή για σκέψη στο θεατή. Είναι η Θεία Δίκη που επεμβαίνει; Ή μήπως η συμπεριφορά και οι πράξεις μας προκαλούν τι όποιες συνέπειες, ως ενιαίο και άρρηκτο σύνολο; Πόσο μας καθορίζει η Τύχη και πόσο μπορούμε να την καθορίσουμε εμείς; Ερωτήματα που ταλανίζουν τον άνθρωπο χρόνια, σύμφυτα με την ύπαρξή του και στα οποία ο καθένας μας δίνει την προσωπική του ευάλωτη απάντηση. Αξίζει λοιπόν ένα θεατρικό έργο να τα αναμοχλεύει και να φέρνει άλλη μια φορά στο προσωπικό μας προσκήνιο.
Σε τούτο το εγχείρημα αποσκοπεί η παρούσα διασκευή μου.
