Σκηνοθέτης: Μάνος Καρατζογιάννης
Σκηνογραφία: Δημήτρης Καντάς
Κοστούμια: Βασιλική Σύρμα
Μουσική: Αντώνης Παπακωνσταντίνου
Ερμηνεύουν: Χρήστος Χατζηπαναγιώτης
Σχετικά
Να έχω έναν άνθρωπο…
Με αφορμή το φετινό έτος Ιάκωβου Καμπανέλλη, ο δημοφιλής ηθοποιός Χρήστος Χατζηπαναγιώτης κι ο ηθοποιός και σκηνοθέτης, γνωστός μεταξύ άλλων και για τη θητεία του στο νεοελληνικό έργο, Μάνος Καρατζογιάννης παρουσιάζουν το μονόπρακτο του «Αυτός και το παντελόνι του», που ανέβηκε το Μάιο του 2018 στη σκηνή του Θεάτρου Σταθμός, μαζί με τον «Επικήδειο» του ίδιου συγγραφέα σε ενιαία παράσταση με τον γενικό τίτλο «Αυτός, ο Άλλος και το Παντελόνι του».
Η τόσο αστεία όσο και συγκινητική παράσταση - φόρος τιμής στον πατριάρχη του νεοελληνικού θεάτρου- που θα περιοδεύσει το καλοκαίρι σε όλη την Ελλάδα από την εταιρείαΌψεις Πολιτισμού, θα λάβει χώρα τον ερχόμενο Αύγουστο και στον Πύργο Μπαζαίου στη Νάξο, γενέτειρα του Ιάκωβου Καμπανέλλη, μια και η παράσταση πραγματοποιείται υπό την αιγίδα και υποστήριξη του Υπουργείου Πολιτισμού και με την αρωγή του Δήμου Νάξου και των μικρών Κυκλάδων.
Πρόγραμμα περιοδείας:
8 Ιουλίου Μαλεβίζι Κρήτης στις 21:00
17 Ιουλίου Αλεξανδρούπολη στις 21:00
21 Ιουλίου Μεγαλόπολη στις 21:00
22 Ιουλίου Κρανίδι στις 21:00
23 Ιουλίου Αίγινα στις 21:00
25 Ιουλίου Δημοτικό Θέατρο Άλσους Ηλιούπολης Δημήτρης Κιντής
27 Ιουλίου Χίος στις 21:00
28 Ιουλίου Μυτιλήνη στις 21:00
11 Αυγούστου Φεστιβάλ Νάξου,Πύργος Μπαζαίουστις 21:00
Οι ημερομηνίες των υπόλοιπων παραστάσεων θα ανακοινωθούν σύντομα.
Σημείωμα σκηνοθέτη
Ο Χρήστος Χατζηπαναγιώτης μόνος του σκηνή. Ξανά. Γίνεται «Αυτός».
Μιλά για το ξόδι κάποιου «Άλλου» και για το «Παντελόνι» του.
Στο πρώτο μέρος της παράστασης, μέσα από έναν σπαρταριστό «Επικήδειο» μας χαρίζει - για άλλη μια φορά - αβίαστα το γέλιο σατιρίζοντας τη ματαιοδοξία και τις μικρότητες της ανθρώπινης φύσης.
Στο δεύτερο μέρος, το δυσαναπλήρωτο κενό της μάνας γίνεται σπαρακτικός μονόλογος με μόνους ακροατές τα έπιπλα του σπιτιού του. Συγκατοικεί με τις φορτισμένες αναμνήσεις και τις φαντασιώσεις που του προκαλεί η αβάσταχτη μοναξιά. Η υποσυνείδητη ανάγκη του να «έχει έναν άνθρωπο» εκφράζεται, άλλοτε με υποδόριο χιούμορ κι άλλοτε με ακραιφνή ευαισθησία.
Άλλωστε, η πίκρα, η γεμάτη από μοναξιά μελαγχολία, το καυστικό χιούμορ, η αγάπη και η νοσταλγία αποτελούν χαρακτηριστικά γνωρίσματα όχι μόνο των συγκεκριμένων μονόπρακτων αλλά κι ολόκληρου του έργου του Ιάκωβου Καμπανέλλη που φέτος, εκατό χρόνια από τη γέννησή του, τιμάμε τη μνήμη του και την προσφορά του στο θέατρο, στον κινηματογράφο και τη λογοτεχνία μας.
Μάνος Καρατζογιάννης
Σημείωμα συγγραφέα
Η αγάπη μου για τους μονολόγους είναι παλιά, από τα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του ’50, τότε που για πρώτη φορά είδα πως υπάρχουν και θεατρικά αυτής της μορφής. Ήταν και πάλι στο Θέατρο Τέχνης του Καρόλου Κουν. Έως τότε δεν ήξερα πως είναι δυνατόν να υπάρχει μονόπρακτο με ένα μόνο πρόσωπο επί σκηνής – κι όμως να μην είναι ένα. Ούτε θα μπορούσα να φανταστώ ότι είναι δυνατόν ένας ηθοποιός, όσο μάστορης κι αν είναι, να «μονολογεί» επί μισή ώρα επί σκηνής κι όμως να καθηλώνει τους θεατές.
Αυτός και το πανταλόνι του: Το 1957 – νομίζω την άνοιξη – ο Βασίλης Διαμαντόπουλος που ήδη είχε με πολύ μεγάλη επιτυχία παίξει μονολόγους σε πρόγραμμα του Θεάτρου Τέχνης, είχε μια τολμηρή ιδέα… να εμφανιστεί σ’ ένα πρόγραμμα αποτελούμενο όλο από μονολόγους.
Στον Επικήδειο, το άλλο πρόσωπο, αυτό που χωρίς να φαίνεται και να ακούγεται συνομιλεί με το επί σκηνής, με ενδιέφερε όσο και το επί σκηνής πρόσωπο που βλέπουμε και ακούμε. Χωρίς να είναι παρών, ο θεατής θα έπρεπε σιγά-σιγά να αρχίσει να τον φαντάζεται, να τον γνωρίζει, ακόμα και να μαντεύει και τις αντιδράσεις του. Αυτό φυσικά σημαίνει ότι πρώτος εγώ έπρεπε να ξέρω εξίσου καλά με τον επί σκηνής χαρακτήρα και τον αφανή συνομιλητή του. Ουσιαστικά δηλαδή πρόκειται για ένα διάλογο όπου αφαιρέθηκε ένας από τους δύο «λόγους». Για να αποκαλυφθούν και οι δύο μέσα από την οικονομία του ενός. Ποια η διαφορά; Τεράστια θα ’λεγα. Τόση που σαν συνήθη διάλογο αυτό το μονόπρακτο δε θα μού ’κανε κανένα κέφι να το γράψω.
Αυτή δα είναι και η μαγεία ενός μονολόγου, αυτή η μοναξιά του ενός προσώπου επί σκηνής, μοναξιά που ρευστοποιεί τα συγκεκριμένα του περίγυρου σε ύλη φαντασίας, ονείρου, σκέψης, δίνοντάς τους έτσι μιαν παραπανιστή σημασία και άπλα.
Ιάκωβος Καμπανέλλης (Από το πρόγραμμα της παράστασης της Γλυκερίας Καλαϊτζή «Άντρες σε κρίση» τη σαιζόν 2004 – 2005 για το Θέατρο Αμαλία και την Πειραματική Σκηνή Τέχνης).
Φωτογραφίες: Σπύρος Περδίου, Γιώργος Καβαλλιεράκης
Επικοινωνία : Νταίζη Λεμπέση
Παραγωγή: Φεστιβάλ Νάξου, Όψεις Πολιτισμού, Πολιτισμός Σταθμός Θέατρο
Από την Υπ. Διδακτωρ Θεατρολογιας Σιμόνη- Μαρια Γκολούμποβιτς
Ο Ιάκωβος Καμπανέλλης υπήρξε συγγραφέας και πνευματικός άνθρωπος, που κατέκτησε όλα τα είδη του πεζού και του έμμετρου λόγου με εμβληματικά λογοτεχνικά έργα και δοκίμια, ανυπέρβλητα θεατρικά κείμενα, διαχρονικά κινηματογραφικά σενάρια και φυσικά, εμβληματικά τραγούδια σε μουσική Μίκη Θεοδωράκη. Ανεξαρτήτως του λογοτεχνικού του επιτεύγματος, τον διέκρινε η γενναιοδωρία του, ο αγώνας του για τα δημοκρατικά ιδεώδη και η αντίσταση στη φασιστική ιδεολογία, με όποιο τρόπο αυτή εκφράζεται.
Ο Χρήστος Χατζηπαναγιώτης και ο Μάνος Καρατζογιάννης με αφορμή τη συμπλήρωση 100 ετών από τη γέννησή του Ιάκωβου Καμπανέλλη αποδίδουν φόρο τιμής στο θεατρικό συγγραφέα και παρουσιάζουν το μονόπρακτο Αυτός και το παντελόνι του, που ανέβηκε το Μάιο του 2018 στη σκηνή του Θεάτρου Σταθμός, μαζί με τον Επικήδειο σε ενιαία παράσταση με τον γενικό τίτλο Αυτός, ο Άλλος και το Παντελόνι του. Στη Θεσσαλονίκη η παράσταση ανέβηκε τη Δευτέρα 1 Νοεμβρίου στο Θέατρο Αμαλία.
Ο Καρατζογιάννης έχοντας στην κατοχή τον μονόλογο του Καμπανέλλη διατήρησε την αμεσότητα και τη δεξιοτεχνία της γραφής του έργου και αισθητικά απέδωσε μια ισορροπημένη, λιτή, γεμάτη ρεαλισμό και συγκινησιακή φόρτιση σκηνοθετική προσέγγιση. Σε ένα σκηνικό (Δημήτρης Καντάς), που παρέπεμπε στο σπίτι του πρωταγωνιστή και απεικόνιζε την τραπεζαρία του, αλληλοεπιδρούσαν οι πράξεις και οι συμπεριφορές του ήρωα με τον περίγυρο του αλλά κυρίως με τον εαυτό του. Οι φωτισμοί του Αλέξανδρου Αλεξάνδρου, η μουσική του Αντώνη Παπακωνσταντίνου και τα απλά κοστούμια της Βασιλικής Σύρμα διαμόρφωσαν ευοίωνες συνθήκες για τη λειτουργία της λούπας της ανάδρασης με το να απομονώνουν ή να εστιάζουν σε συγκεκριμένες παραμέτρους και μεταβλητές και να αναδεικνύουν τις δυνατότητες της σκηνοθεσίας.
Ο Χρήστος Χατζηπαναγιώτης κλήθηκε στη σκιαγράφηση δυο -ετερόκλητων-χαρακτήρων και στη δημιουργία μιας ενιαίας κοινότητας μεταξύ τους, ενός «αγγίγματος» των διαφορετικών και οριοθετημένων εκφράσεων της εγγύτητας και της απόστασης αυτών των προσωπικοτήτων. Στο πρώτο μέρος της παράστασης ένα απλό, καθημερινό τηλεφώνημα καθιστά το κοινό ακροατή ενός τηλεφωνικού διαλόγου χωρίς να ακούγεται το άλλο πρόσωπο. Η θεματική της συζήτησης -μετέωρη μεταξύ κωμικού και μακάβριου- σατιρίζει και αποκαλύπτει τη κενοδοξία της ανθρώπινης ιδιότητας. Πιο συγκεκριμένα, ένας συγγραφέας επιστρέφει από την κηδεία ενός ομοτέχνου του και έχοντας ζηλέψει τη μεγαλοπρέπεια της τελετής, μηχανεύεται την επιβεβαίωσή του, θεωρώντας την καλή του φήμη μετά θάνατον σημαντικότερη της ίδιας του της ύπαρξης.
Στον δεύτερο μονόλογο, ακολουθεί το δεύτερο μονόπρακτο Αυτός και το Παντελόνι του, όπου εκτυλίσσεται με επιδεκτικότητα ο ψυχικός πόνος της τραγικής πλέον φιγούρας. Οι σημασίες που ο συγγραφέας εκφράζει με τη γλώσσα στο κείμενο του, έβρισκαν στον ηθοποιό ένα νέο αισθητηριακά αντιληπτό σώμα- σημείο, στο οποίο έχει εξαλειφθεί οτιδήποτε δεν εξυπηρετούσε τη μετάδοση αυτών των μηνυμάτων. Σκίστηκε το μοναδικό του παντελόνι και δε μπορεί να το μπαλώσει. Φορτισμένος συναισθηματικά και με συνεχείς αναφορές στην απουσία της μητέρας του περιφέρεται στο άδειο σπίτι με μοναδική συντροφιά τα άψυχα έπιπλα κυριευμένος από αβάσταχτο πόνο, μοναξιά και θλίψη. Ο ήρωας με συγκάτοικο πλέον μόνο τις μνήμες του νιώθει συνεχώς την ανάγκη της ύπαρξης ενός «άλλου» στο πλάι του.
Εν κατακλείδι, η παράσταση επανακαθόρισε τον τρόπο με τον οποίο τελέστηκε η εκδήλωση της υλικότητας. Ως παραστατικό γίγνεσθαι δημιούργησε μια μεθοριακή κατάσταση και κατ’ επέκταση τη δυνατότητα της «μεταμόρφωσης» για τους θεατές.