Φροσύνη & Πασού

Δυο απ' τις καλυτερες παραστασεις της φετινής σεζόν.
Εξαιρετικές σε όλα τους! Απ' τον φωτισμό μέχρι την σκηνοθεσία!! Όλα πανεμορφα!!
Άψογες γεματες άφθονα συναισθήματα και νοήματα!!
Μια Συνθια Μπατση φανταστική, έπαιξε με την ψυχή της!!!
Αξίζει να τις δείτε!!

Η παρασταση ήταν εξαιρετική! Στην αρχή θεωρουσα ότι θα ήταν "βαριά" παρασταση. Παρόλα αυτα ξεκίνησε με κωμικό και εξυπνο τρόπο και αμέσως κατάλαβα ότι θα ήταν τόσο βαρύ όσο έπρεπε. Η κα. Μπατση υπέροχη! Προσωπικά είδα την Πασού αλλά μετάνιωσα που δεν είδα και την Φροσυνη. Αν η παρασταση πάρει παραταση θα επιστρέψω σίγουρα!

Από τη θεατρολόγο Μαρία Μαρή

Οι δύο επιτυχημένοι μονόλογοι του Στέφανου Παπατρέχα «Φροσύνη» και «Πασού», έκαναν πρεμιέρα 21 Φεβρουαρίου του 2022 στο Θέατρο Άβατον και την σκηνοθεσία τους συνυπογράφουν ο Λάζαρος Βαρτάνης και ο Στέφανος Παπατρέχας. Τα πάθη και οι αδυναμίες είναι διαχρονικά στον άνθρωπο. Οι πράξεις του ενός καθορίζουν τις πράξεις του άλλου. Η αλληλεπίδραση αυτή δεν έχει πάντα τα πιο θετικά αποτελέσματα. Μια κοινωνία που μεταχειρίζεται τη γυναίκα σαν αντικείμενο και θεωρώντας την ον αδύναμο ως σκεύος ηδονής, αναπαραγωγής, αλλά και σάκο εκτόνωσης, κατασκευάζει ή πονηρά πλάσματα που αξιώνουν τον έρωτα, δικαίωμα κάθε άνθρωπου ή τέρατα όταν η προδοσία ξεπερνά κάθε αντίσταση και αντίδραση από μέρους τους.

Μια ηθοποιός στο πλαίσιο ενός αυτοσχεδιασμού ετοιμάζει δύο μονολόγους, πάνω σε δύο εντελώς διαφορετικές γυναίκες της ιστορίας, την κυρά Φροσύνη, την ερωμένη του πασά Μουχτάρ και την σύζυγό του, την Πασού. Το όνομά της δηλώνει ακριβώς ότι ανήκει σε εκείνον, είναι η γυναίκα του Πασά, η πρώην κόρη του πατέρα της που παραδόθηκε στον Πασά με δόξα και τιμή.

Κοινό τους σημείο, ο έρωτάς τους για τον ίδιο άντρα. Η γυναίκα- θρύλος των Ιωαννίνων, η κυρά Φροσύνη και η ηθική αυτουργός του πνιγμού αυτής και μαζί της και κάποιων ακόμα αθώων γυναικών, η Πασού, ζωντανεύουν από την Σύνθια Μπατσή, εξιστορώντας η καθεμία τη δική της ιστορία και ξεδιπλώνοντας τις δύο διαφορετικές εκδοχές της, ανάλογα με το πώς η καθεμιά τη βίωσε.

Μια συμφωνία γονέων, ένας γάμος συμφέροντος εκατέρωθεν. Μια κοπέλα, η Πασού, που γνωρίζει τον πρώτο και μοναδικό έρωτα της ζωής της με τον Μουχτάρ, τον άντρα της, τον Πασά. Πολλές οι αντίζηλες, που τον περιτριγύριζαν, αλλά μια επικρατέστερη, η Φροσύνη.

Ετοιμάζοντας τον αυτοσχεδιασμό της για την επομένη μέρα, η ηθοποιός Σύνθια Μπατσή προσπαθεί να προσεγγίσει το πρόσωπο αυτό της Πασού. Αρχικά το χλευάζει, καθώς της φαίνεται κάπως αστείο το όνομά της και αρχικά αρνείται να την υποδυθεί.

Η συνέχεια του έργου είναι ουσιαστικά η προσπάθεια της ηθοποιού να προσεγγίσει έναν ακόμα ρόλο που μπορεί να της αρέσει ή να μην της αρέσει. Αστειεύεται πριν μπει στο δέρμα της Πασού σαν σύγχρονη και ανεξάρτητη γυναίκα. «Ο Μουχτάρ δεν μας γουστάρ». Αρχικά είναι σα να λέει « ε και τι με αυτό;». Και τι πειράζει αν κάποιος δεν σε θέλει, πρέπει να γίνει έγκλημα για αυτό;

Σταδιακά και απρόθυμα μπαίνει στο ρόλο αυτής της αρχικά χωρίς αυτοπεποίθηση γυναίκας, μέχρι τη μετάλλαξή της σε στυγνή εκδικήτρια. Χτίζει το ρόλο σιγά σιγά. Μπαίνει στο κοινωνικό πλαίσιο, στην ιδιοσυγκρασία μιας γυναίκας που ζει κάτω από αυτές τις συνθήκες.

Μια σύγχρονη γυναίκα μετατρέπεται επί σκηνής σε ένα τόσο μακρινό πρόσωπο, μια πληγωμένη πριγκίπισσα, στείρα, απατημένη και τελικά δολοφόνο, ηθικό αυτουργό μιας μαζικής δολοφονίας. Μια γυναίκα χωρίς ταυτότητα, κόρη και μετά σύζυγος, απαξιωμένη, χωρίς να μπορεί να χαρίσει διαδόχους στον Πασά, πώς να μη μετατραπεί σε τέρας. Μια τέτοια απόρριψη μπορεί να έχει απρόβλεπτα αποτελέσματα. Από την πρώτη στιγμή της μπαίνει το αγκάθι της ζήλειας που διογκώνεται με όλα όσα της συμβαίνουν. Φτάνει στο σημείο να μισεί τη Φροσύνη.

Προσεγγίζει την προσωπικότητα αυτή με αυτοσχεδιασμό, ανακαλώντας την πρώτη νύχτα του γάμου της, το πώς την προσέγγισε, πως του δόθηκε εκείνη, έτσι αριστοτεχνικά το κείμενο του Στέφανου Παπατρέχα οδηγεί σταδιακά την ηθοποιό στην κατανόηση του ρόλου και στη διδασκαλία του.

Οι υποσχέσεις για αιώνια πίστη προδίδονται και το δακτυλίδι της Πασού που τις αντιπροσώπευαν , αλλάζει χέρια και δωρίζεται στη Φροσύνη. Η Πασού έγκλειστη σε μια φυλακή, αρχίζει να μαραίνεται.

Με τον ασφυκτικό εγκλεισμό της στο μπαούλο, αλλά και με όλες τις σκέψεις που επιστρατεύει η ηθοποιός και πριν από αυτή ο ίδιος ο συγγραφέας Στέφανος Παπατρέχας δομείται η φυσιογνωμία της γυναίκας αυτής, προσεγγίζεται ο ψυχισμός της τυφλωμένης από τη ζήλεια συζύγου, η απόρριψη και το μένος της εκδίκησης που ευθύνεται για τόσους φόνους.

Μετά από εκείνη την πρώτη νύχτα του γάμου, τη γεμάτη ένταση ξεκίνησε η αναμονή για όλες τις επόμενες και της απέμεινε η προσμονή, η ετοιμότητα να τον περιποιείται κάθε φορά που ερχόταν, όταν ερχόταν, αν ερχόταν, ενώ εκείνη ήταν πάντα εκεί να τον περιμένει. Ζει μέσα στην εναλλαγή της προσμονής και της απόρριψης. Σκέφτεται ότι αν είχε μια κόρη θα την έκανε ανεξάρτητη και ελεύθερη, ενώ αν είχε γιο θα τον έκανε γεμάτο γενναιοδωρία, να αγαπά κα να σέβεται τη γυναίκα. Άκουγε από τις υπηρέτριές της τα κουτσομπολιά για τις ερωτικές περιπέτειες του άντρα της. Τα πράγματα έγιναν σοβαρά όταν ήρθε στη ζωή του η κυρά Φροσύνη, που έγινε το κόσμημα της καρδιάς του και το αγκάθι της δικής της. Την ζήλεψε πιο πολύ από όλες.

Για την ηθοποιό είναι δύσκολο να το βιώσει. Μπαίνει στον ψυχισμό της. Πονά αλλά επιδιώκει τώρα πια να τη συναντήσει. Πήγε η Πασού να βρει τη Φροσύνη και τους είδε. Αυτό θέλει μεγάλη δύναμη ψυχής.

Εξαιρετικό το σκηνοθετικό εύρημα του Λάζαρου Βαρτάνη και του Στέφανου Παπατρέχα, βάζοντας τη Πασού να ξεκάνει το συζυγικό της κρεβάτι και το καφασωτό στήριγμα του στρώματος του κρεβατιού να γίνει φράχτης μέσα από τον οποίο τους παραφύλαξε και τους είδε, ώστε να δημιουργηθεί η κατάλληλη ένταση για την ηθοποιό και βέβαια για τους θεατές.

Τα μάγουλα της Πασού, γεμάτα δάκρυα, της Φροσύνης γεμάτα ιδρώτα. Η Πασού υποκύπτει, θέλει να την απομακρύνει από τον δικό της τον άνδρα και την ικετεύει να μην της πάρει τον Μουχτάρ.

Όλα έχουν να κάνουν με τη λειτουργικότητα της γυναίκας. Μια άτεκνη γυναίκα, είναι μια άχρηστη γυναίκα. Παρακαλά για να μην χάσει τη μόνη ευκαιρία που είχε για να αγαπηθεί, αφού για εκείνη αυτός ο γάμος είναι η αρχή και το τέλος.

Εμφανώς στις εκφράσεις της ηθοποιού η απόρριψη μεταλλάσσεται σε εκδικητική μανία. Η απόγνωση, μαζί με την απελπισία μεταλλάσσονται σε εκβιασμό. Σαν μαινάδα ξεστομίζει τα παρακάτω λόγια :«Διώξε τον γιο σου μακριά και σκότωσέ την!» «Δε μετανιώνω. Θα σας έπνιγα ξανά όλες σας. Και ειδικά εσένα. Δεν είσαι πια δική του. Δεν είσαι κανενός. Ποια εξουσιάζει τώρα ε; Σε ποια ανήκει εκείνος; Ποια ζει; Ποια είναι η δυνατότερη;»

Μόνο έτσι θα μπορούσε μια γυναίκα που την έχουν προδώσει και ακυρώσει να πάρει ικανοποίηση και εκδίκηση. Όμως πόσο θα είναι έγκλειστη από εκεί και πέρα μέσα στη μαυρισμένη της καρδιά! Τι δικαίωση είναι αυτή; Η ερμηνεία της Σύνθιας Μπατσή αυθεντική, ουσιαστική, συναρπαστική περνά από όλα τα στάδια με μεγάλη επιμέλεια και ευαισθησία.

Τα σκηνικά ένα γραφείο και μια κρεβατοκάμαρα, όπως και τα κοστούμια της Έλλης Εμπεδοκλή προσπαθούν αν αποδώσουν αυτό το πέρασμα από το τώρα στο τότε ώστε να επιτευχθεί η ερμηνεία του κειμένου από την ηθοποιό. Η μουσική της Σίσσυς Βλαχογιάννη και οι φωτισμοί της Ευγενίας Μακαντάση στήριξαν λειτουργικά το κείμενο.