Marivaudage

Ότι καλύτερο έχω δει,στο είδος της.

Από τη θεατρολόγο Μαρία Μαρή

Η παράσταση Marivaudage - άλλα λόγια ν’ αγαπιόμαστε- μία θεατρο-κινηματογραφική προσέγγιση της “Κληρονομιάς” του Μαριβώ σε σκηνοθεσία Μάρθας Φριντζήλα, στο Baumstrasse για περιορισμένο αριθμό παραστάσεων. Marivaudage : «Μια νέα γλώσσα δημιουργείται μέσα στη γλώσσα, με την ίδια γραμματική, το ίδιο συντακτικό, τους ίδιους απαράβατους και δεσμευτικούς κανόνες.

Η γλώσσα του Marivaudage όπως αναφέρει ο Ανδρέας Στάικος είναι «η ανάλυση των πιο απλών αισθημάτων με τους πιο περίπλοκους τρόπους. Η ανάλυση των πιο περίπλοκων αισθημάτων με τον απλούστερο τρόπο. Ποτέ άλλοτε η φυσικότητα δεν ήταν τόσο εξεζητημένη και η εκζήτηση τόσο φυσική. Και ποτέ άλλοτε η ακριβολογία δεν ήταν τόσο αμφίσημη». (Ανδρέας Στάικος, «Η μεταμφίεση της μεταμφίεσης». Επίμετρο στο: Ο θρίαμβος του Έρωτα, Η Κληρονομιά, Οι Ψευδοεξομολογήσεις, Οι Καλόπιστοι θεατρίνοι. (Εισαγωγή Georges Poulet, μτφρ. Ανδρέας Στάικος), Εκδ. Άγρα, Αθήνα 1993, σ. 358).

Μια καινοτόμα μουσικοκινηματογραφική παράσταση χωρισμένη με απόλυτη αρμονία και συνέχεια σε δυο σκηνικούς χώρους, στον έναν το πιάνο σε έναν χώρο όπου γίνεται προβολή των σκηνών που εξελίσσονταν στην διπλανή αίθουσα αυτή του σαλονιού, που χωρίζεται με μια διάτρητη κουρτίνα και αφήνει να αχνοφαίνονταν οι ηθοποιοί και η δράση. Η κάμερα δίνει τις λεπτομέρειες της έκφρασης των ηθοποιών στον διπλανό χώρο, όπου υπάρχει το πιάνο και κάθονται οι θεατές, ενώ έχουν την άνεση να μετακινηθούν στον δίπλα χώρο με άνεση για να παρακολουθήσουν το θέατρο δια ζώσης. Μια υπέροχη και εύστοχα επιλεγμένη ζωντανή ή και πρωτότυπη μουσική του Βασίλη Μαντζούκη, που ερμηνεύει με δεξιοτεχνία στο πιάνο ο Ανδρέας Γυφτάκης συνοδεύει το έργο στην εξέλιξή του. Σημείο των καιρών η χρήση των πολυμέσων, αλλά και η παρακολούθηση παραστάσεων σε live streaming καθ’όλη την διάρκεια της καραντίνας, είτε μια σκωπτική διάθεση για όσους επιλέγουν να παρακολουθούν τη ζωή μέσα από μια κάμερα.

Δε λείπει το χιούμορ και οι δροσεροί υπαινιγμοί σε ένα παιχνίδι θεατρικό του Μαριβώ, που διογκώνεται θεατρικά με την έξυπνη και με γρήγορο ρυθμό σκηνοθεσία της Μάρθας Φριντζήλα και την αντίστοιχη ερμηνεία των ηθοποιών της Κόρας Καρβούνη, της Θεανώς Μεταξά, της Ιωάννας Νασιοπούλου, του Μιχάλη Πανάδη, του Φοίβου Συμεωνίδη και του Γιώργου Φριντζήλα. Μια παράσταση με ρυθμό και ροή. Τα ιντερμέδια που λειτουργούν και σαν ευχάριστη αποστασιοποίηση κάνουν πιο ανούσιο ή και κωμικό αυτό το κυνήγι των λέξεων και των στιχομυθιών, ώστε να βρεθεί στο τέλος μια λύση για όλους.

Τίθενται τα θεμελιώδη ερωτήματα αν υπάρχει αληθινή αγάπη, αν η αγάπη είναι ανιδιοτελής, αν έχει τιμή η αγάπη, αν τελικά η αγάπη υπακούει στις επιταγές του χρήματος. Τρία ζευγάρια επί σκηνής με διαφορετική κοινωνική προσέλευση, ευγενείς, αστοί και δούλοι και ένα διακύβευμα, μία κληρονομιά.

Σε μια εποχή μεγάλης οικονομικής και πολιτικής κρίσης, αντίστοιχη με τη δική μας, παρόμοια με εκείνη στη Γαλλία στα μέσα του 18ου αιώνα (που οδήγησε τελικά στην γαλλική επανάσταση) με το αντίστοιχο τραπεζικό σύστημα να καταρρέει, δεν είναι τόσο απλό να θυσιάσει κανείς 200 χιλιάδες φράγκα για να διατηρήσει εντελώς ακηλίδωτο τον έρωτά του. Ένας έρωτας, που στον κόσμο του Μαριβώ δυσκολεύεται πάντα να εκφραστεί απερίφραστα, γιατί εκτός από τα όποια εξωτερικά εμπόδια υπάρχουν, υψώνεται μπροστά του ο εγωισμός, η δειλία, και ο φόβος για να εκτεθούν οι ερωτευμένοι στον κόσμο των συναισθημάτων τους. Συνέχεια φοβούνται και βρίσκουν διάφορες θωρακίσεις για να καλυφθούν και να μην πληγωθεί ο εγωισμός τους.

– Με αγαπάτε έτσι δεν είναι; Με ρωτήσατε ποτέ τι πιστεύω;
– Ποιο το νόημα; Ξέρω την απάντησή σας, θα μου πείτε όχι.
– Αλλά κάντε την ερώτηση.
– Αυτό είναι; Σας αγαπώ, εσείς τι πιστεύετε;
– Ωραία! Χαίρομαι.
– Α!
-Δώστε επιτέλους τα διακόσιες χιλιάδες φράγκα να τελειώνουμε.

Η παράσταση Marivaudage χρησιμοποιεί ως καμβά το μονόπρακτο αυτό σκηνικό “κέντημα” του Μαριβώ για να ερευνήσει την δυσκολία της επικοινωνίας, τις αγκυλώσεις και τις εσωτερικές αναστολές των ανθρώπων για να εκφράσουν τα συναισθήματά τους. Η κάμερα ξεσκεπάζει τις προθέσεις των ηθοποιών και του ρόλου τους, παρακολουθώντας την παραμικρή έκφραση του προσώπου τους και εκείνοι είναι ιδιαίτερα παραστατικοί εκδηλώνοντας μια μεγάλη προεργασία και προσωπική αναζήτηση του ρόλου τους. Οι διάλογοι στα ζευγάρια Λίζετ (Θεανώ Μεταξά) και Λεπίν (Φοίβος Συμεωνίδης), Κόμισσα (Κόρα Καρβούνη) και Μαρκήσιος ( Γιώργος Φριντζήλας), Ορτάνς ( Ιωάννα Νασιοπούλου) και Μαρκήσιος (Γιώργος Φριντζήλας), Ορτάνς ( Ιωάννα Νασιοπούλου) και Ιππότης (Μιχάλης Πανάδης) Λίζετ (Θεανώ Μεταξά) και Κόμισσα (Κόρα Καρβούνη), έχουν διαβαθμίσεις στο κωμικό τους στοιχείο και στη διαχείριση του ενός από τον άλλο.

Όλοι εξαιρετικοί στην ερμηνεία τους. Σε τέτοια έργα πριμοδοτούνται οι δούλοι, Λίζετ (Θεανώ Μεταξά) και Λεπίν (Φοίβος Συμεωνίδης) που στην περίπτωση αυτή έχουν και το ρόλο του κονφερανσιέ. Εισάγουν την πλοκή του έργου και κάθε τόσο εμφανίζονται και επεξηγούν στα ιντερμέδια, ενώ χορεύουν, τραγουδούν και λειτουργούν σαν καταλύτες για την σχέση των αφεντικών τους και για το δικό τους το συμφέρον. Η κάμερα αποκαλύπτει τις μύχιες σκέψεις των ηρώων, όπως αυτές αποτυπώνονται στο βλέμμα τους, στις εκφράσεις τους, στις κινήσεις του σώματός τους. Ο Λεπίν (Φοίβος Συμεωνίδης) μια συνέχεια του Αρλεκίνου, αυτού του πιστού δούλου, που όμως αποβλέπει και στην εξυπηρέτηση των συμφερόντων διακρίνεται από μια ακροβατική κίνηση δανεισμένη από την commedia dell arte.

Μια δυνατή παράσταση, όπου ο θεατής, διασκεδάζει, ενώ παράλληλα απολαμβάνει μια θεατρική μέθεξη για την οποία πέρα από τους ηθοποιούς (Κόμισσα :Κόρα Καρβούνη, Λίζετ: Θεανώ Μεταξά, Ορτάνς: Ιωάννα Νασιοπούλου, Ιππότης : Μιχάλης Πανάδης, Λεπίν :Φοίβος Συμεωνίδης, Μαρκήσιος: Γιώργος Φριντζήλας) ευθύνονται οι Νικολέττα Φριντζήλα (μετάφραση), η Μάρθα Φριντζήλα(σκηνοθεσία), ο Βασίλης Μαντζούκης (πρωτότυπη μουσική), η Ηλιάνα Σκουλάκη και Baumstrasse Team )Κοστούμια) και ο Περικλής Μαθιέλλης (σχεδιασμός φωτισμού).