Οι Άθικτοι (The Intouchables)

Από τη θεατρολόγο Μαρία Μαρή

Η θεατρική διασκευή των Αντώνη Γαλέου και Φελίς Τόπη, βασίζεται στο κινηματογραφικό σενάριο των Olivier Nakacheκαι Eric Toledano, καθώς και στις αυτοβιογραφίες των δύο πραγματικών προσώπων. Πέτυχαν μια ενδιαφέρουσα διασκευή για το θέατρο αναλύοντας τις σχέσεις των προσώπων και δημιουργώντας έναν προβληματισμό γύρω από την αναπηρία και την αντιμετώπισή της, όπως και γύρω από την κοινωνική αδικία και τις συνέπειές της.

Οι σκηνοθετικές παρεμβάσεις του Νικορέστη Χανιωτάκη, κάνουν το έργο τόσο ευχάριστο όσο θα μπορούσε να είναι ένα έργο όταν διαχειρίζεται το μείζον αυτό θέμα της αναπηρίας.

Οι δυο ηθοποιοί Αντώνης Καρυστινός και Σπύρος Χατζηαγγελάκης μπαίνουν στη σκηνή υποτίθεται για κάποια ακρόαση, είναι αγχωμένοι και δεν ξέρουν ποιο ρόλο θα τους δώσουν. Ο ένας είναι μιας κλασικής σχολής ηθοποιός, ο άλλος πιο μοντέρνος και εναλλακτικός.

Τελικά ως δια μαγείας αναλαμβάνουν τους ρόλους τους και αναπαριστούν μια αληθινή, συγκινητική ιστορία, που περιγράφει την σχέση δύο διαφορετικών ανθρώπων που συναντήθηκαν κάτω από αντίξοες συνθήκες και δέθηκαν τόσο δυνατά, δημιουργώντας μιαν αξεπέραστη φιλία. Ο Φιλίπ ( Αντώνης Καρυστινός) ένας πολύ πολυδιάστατος άνθρωπος, με ενδιαφέροντα και γνώσεις, είναι πολύ πλούσιος , αλλά τετραπληγικός.

Ο Αμπντέλ ( Σπύρος Χατζηαγγελάκης) είναι ένας μετανάστης από φτωχική συνοικία, που μπλέκεται σε μικροκλοπές και έχει πολλές φορές απασχολήσει την αστυνομία. Ζητώντας ένα επίδομα από το κράτος απαντά σε μια αγγελία του Φιλίπ για φροντιστή ανθρώπου με ειδικές ανάγκες. Δεν είναι καθόλου πρόθυμος να δουλέψει ζητά απλά μια υπογραφή, ίσα για να δείξει το έντυπο στην ανάλογη υπηρεσία και να πάρει το επίδομα. Είναι βέβαιο, εξάλλου, ότι θα απορριφθεί για τη θέση αυτή, μόνο και μόνο από το παρουσιαστικό του και την συμπεριφορά του. Πρόκειται για έναν τεμπέλη, που μόνος στόχος του είναι «να τη βγάλει καθαρή» με ό,τι αποσπά από τα επιδόματα και τις κλοπές.

Ο Φιλίπ αν και καθηλωμένος σε μια πολυθρόνα, μέσα από την εμπειρία του , τα διαβάσματά του και το ένστικτό του είναι σε θέση να αναγνωρίσει την ακεραιότητα των ατόμων . Κυρίως όμως επειδή έχει βαρεθεί να τον λυπούνται ή να τον κολακεύουν για κάποιο λόγο, επιλέγει αυτόν τον άνθρωπο, τον Αμπντέλ για φροντιστή του, αρχικά δοκιμαστικά. Τ ο ότι ο Αμπντέλ είναι στη δική του φάση , είναι διασκεδαστικό γιατί δεν έχει καταλάβει το μέγεθος της ανάγκης για φροντίδα του Φιλίπ, και εμπλέκεται σε αυτό με μεγάλη επιπολαιότητα. Η ελαφράδα του και το χαμόγελό του κάνει τον Φιλίπ να γελά και αυτό είναι ζωοποιό για εκείνον. Η σχέση τους είναι καρμική, σαν η μοίρα να τον έσπρωξε σε έναν τομέα ,που δεν γνώριζε καθόλου και που θα τον οδηγούσε στην βαθύτερη γνώση του εαυτού του, θα τον έφερνε αντιμέτωπο με τα όριά του και τελικά θα τον άλλαζε οριστικά και ουσιαστικά. Ό,τι έγινε ήταν για το καλό και των δυο τους.

Η Γραμματέας του Φιλίπ( Τζωρτζίνα Λιώση) έχει μια λεπτή κίνηση και παρουσιαστικό γραμματέας, ενώ ενδιαφέρεται πραγματικά για τον Φιλίπ και επιβλέπει τη φροντίδα που του παρέχεται. Σέβεται όμως από την άλλη το δικαίωμά του να επιλέξει τον Αμπντέλ για φροντιστή του, δεν τον υποτιμά επειδή είναι ανάπηρος.

Ο Αμπντέλ κοιμόταν στο δρόμο όταν τον έδιωξε η μητέρα του και από εδώ και θα κοιμάται σε ένα παλάτι. Για αυτόν είναι όλα ένα παιχνίδι. Φλερτάρει με την γραμματέα, «του γυρίζουν τα μάτια» όταν βλέπει την Ελίζαμπεθ (Χρύσα Μιχαλοπούλου), την κόρη του αφεντικού του, δυναμική, με την υγιεινή της διατροφή, να κυκλοφορεί πέρα δώθε και ο πατέρας της να θέλει να της κάνει όλα τα χατίρια. Εκείνη έχει εισπράξει αποδοχή και αγάπη και αυτό είναι που τώρα θα αξιωθεί και ο Αμπντέλ.

Ο Φιλίπ είναι η προσωποποίηση της γνώσης και δεν σταματά να μιλάει. Παίζει scrabble με τον Αμπντέλ και ο αυτός μαθαίνει λέξεις, βασικά μαθαίνει τη γλώσσα. Η Ελίζα χαρακτηριστικά λέει περιπαικτικά «μαθαίνουμε καινούργιες λέξεις στο κατοικίδιό μας;» Ο Φιλίπ ξέρει ότι ο καπιταλισμός έχει αφαιρέσει τα δικαιώματα από τις κατώτερες τάξεις. Εξαιρετικοί και οι δυο ηθοποιοί με μελετημένη κίνηση, αλήτικη ο Αμπντέλ, αλλά υπέροχα χορευτική και σπασμωδική με μεγάλη σπαστικότητα κίνηση ανάπηρου ο Φιλίπ ξεδιπλώνουν τους λόγους για τους οποίους τελικά ο ένας επέλεξε να βρίσκεται δίπλα στον άλλο. Ο Φιλίπ νιώθει κοινωνική και προσωπική ευθύνη και ο Αμπντέλ νιώθει σταδιακά την ασφάλεια ενός οικογενειακού περιβάλλοντος, που του λείπει. Ο Σταύρος Καλλιγάς σε διάφορους ρόλους κάθε φορά διαφορετικός και πάντα καταπληκτικός. Έρχεται για φυσικοθεραπευτής του Φιλίπ, είναι νοσηλευτής του, γίνεται και ο αγαπημένος ζωγράφος της Ελίζας και ένας D.J. Ο Φιλίπ δηλώνει ότι ασχολείται με την τέχνη γιατί είναι το μόνο αποτύπωμα που αφήνει πίσω του ο άνθρωπος. Μέσα από αυτή τη συνάντηση ο μεν Αμπντέλ έχει πια αλλάξει και δεν μπορεί να ακολουθήσει τον αδελφό του (Μιχάλη Ψαλιδά) στις κλοπές, ενώ κιόλας τον γαλουχεί για μια έντιμη ζωή. Ο δε Φιλίπ μέσα από αυτή τη συναναστροφή απέκτησε πάλι αγάπη για τη ζωή και ένιωσε ικανός να συνεχίσει να ζει βλέποντας πόσο επηρεάζει τον κόσμο γύρω του, ακόμα κι αν είναι καθηλωμένος σε μια καρέκλα.

Μια παράσταση μιας αληθινής ιστορίας στημένης με μεγάλη επιμέλεια όσον αφορά τη σκηνοθεσία του Νικορέστη Χανιωτάκη, τα σκηνικά και τα κοστούμια της Αρετής Μουστάκα, την μουσική σύνθεση του Αντώνη Παπακωνσταντίνου και τον φωτισμό της Μελίνας Μάσχα. Υπήρξαν δυο αλλαγές σκηνικών (το σπίτι του Φιλίπ και το εξωτερικό του σπιτιού του Αμπντέλ, τοίχοι με γκράφιτι και βρωμιές) όπου ο φωτισμός και μια προβολή έπαιξαν καθοριστικό ρόλο.

Συντονισμένες οι ερμηνείες όλων, αλλά είναι ξεχωριστοί οι ρόλοι και οι ερμηνείες των ηθοποιών Αντώνη Καρυστινού και Σπύρου Χατζηαγγελάκη αντίστοιχα στον ρόλο του Φιλίπ και του Αμπντέλ.