Ψύχωση στις 4.48

Διαλέξαμε τη μαρτυρία της ασθένειας της πρώτης κλασσικής του 21ου αιώνα (Lifo, 2/2015), μια δουλειά που υπαγορεύει στην ομάδα μας η ευαισθησία πάνω στη διάκριση και καταδίκη του έτερου από ένα σύστημα αλγορυθμικής αναλγησίας, που στην επικαιρότητα της συνηγορούν ιδιαίτερα οι τελευταίες εμπόλεμες συγκρούσεις και η ισοπέδωση των υποψήφιων άλλων, όπως η πρόσφατη εξαφάνιση της φετινής γυναίκα- συμβόλου του Ιράν. Η Sarah Kane αλληλεπιδρά με το θέατρο του καταπιεσμένου και το θέατρο στα μούτρα, και «τραγουδώντας χωρίς ελπίδα, στο όριο», συνθέτει με απόλυτη επίγνωση κάθε ψηφίου που χρησιμοποιεί μια κραυγή ενάντια στην ισοπεδωτική ιεραρχία, την αδίστακτη κατηγοριοποίηση, την κυνική καταδίκη της ευαισθησίας σε θάνατο.

Η ίδια ορίζει την παγκόσμια αναγνωρισμένη δουλειά της με μια σεμνότητα που χαρακτήριζε πάντα που κλασσικούς: “Ελπίζω τα έργα μου να εντάσσονται σε κάποια θεατρική παράδοση. Δεν είναι λίγοι αυτοί που διαφωνούν με αυτό. Και μπορεί να ανήκουν στις παρυφές της παράδοσης αυτής, αλλά σίγουρα δεν έχουν αναφορές σε άλλα έργα. Δεν έχουν αναφορές σε μεθόδους αναπαράστασης. Συνολικά μιλούν για αγάπη. Και για επιβίωση, και για ελπίδα. Και για μένα εκεί έγκειται η διαφορετικότητά τους.”(Sarah Kane, συνέντευξη στον Dan Rebellato λίγο πριν αυτοκτονήσει).

Ως παιδί του καινοτόμου και πρωτοπόρου συγγραφικά Royal Court του δεύτερου μισού του 20ού αιώνα η αγωνία της για πρωτοτυπία αποτυπώνεται στο λόγο της και οδηγεί τη γραφή της σε ένα ποιητικό θέατρο του 21ου αιώνα, που σημαίνει μέσα στο ρυθμό του σύγχρονού μας λόγου και ταυτόχρονα αναμετριέται με τα κινήματα νεορομαντισμού, ρεαλισμού και την μπρεχτική εκδοχή, αφήνοντας το δικό της αποτύπωμα στην εξέλιξή τους. Είναι πρωτότυπη γιατί 25 χρόνια μετά το θάνατό της η πένα της είναι μοναδικά αναγνωρίσιμη σε κάθε μετάφραση. Γράφει αρχετυπικά και με ειλικρίνεια, με την απολυτότητα των αρχαίων τραγικών, γράφει “για τους νεκρούς, για τους αγέννητους”.(Kane, Sarah, Ψύχωση, 4.48).

Η συνοχή του γραπτού της αποτελεί υπέρβαση για την ίδια της την κατάσταση, το τελευταίο πέρασμα στον κόσμο των λογικών πριν αναχωρήσει παρά τη θέλησή της. “Δεν επιθυμώ το θάνατο. Κανένας που αυτοκτόνησε δεν τον επιθυμούσε”. (Kane, Sarah, Ψύχωση, 4.48) Και διαλέγει την ώρα που την επισκέπτεται η νηφαλιότητα για να συνδεθεί μαζί μας και να μας αφήσει έναν προβληματισμό φουκωικής προέλευσης. Και το θέατρο ήταν πάντα στο πλευρό των αδύναμων να μαρτυρά την αδικία του (εξ)αφανισμού τους στο βωμό της όλο και πιο επιτακτικής κανονικότητας.

Βοηθός σκηνοθέτη: Ισμήνη Χλιόβα-Μπιτζάνη

Στίχοι: Ισμήνη Χλιόβα-Μπιτζάνη

Φώτα-video: Πάνος Γκόλφης

Βοηθός Παραγωγής: Δημήτρης Σαγιάννης

Δανείζει τη τζαζ φωνή της η Νάνσυ Παπαϊωάννου

Μια παραγωγή της ΑΜΚΕ Θέατρο Τροπή- Turn Theatre