Επιμέλεια συνέντευξης: Ναντίν Αθανασίου
H "Δίκη" του Κάφκα, το αγαπημένο μου βιβλίο στη σκηνή! Με μεγάλη προσμονή πήγα να δω την παράσταση στο θέατρο Πόρτα. Δε μπορούσα να φανταστώ πώς αυτό το προφητικό, διαχρονικό έργο - σταθμός, αυτό το τεράστιας αξίας μυθιστόρημα θα μπορούσε να μεταφερθεί στη σκηνή. Όσο παρακολουθούσα τόσο δεν χόρταινα αυτό, που έβλεπα! Μετά την παράσταση συναντήσαμε τον ταλαντούχο Μιχάλη Συριόπουλο και μας είπε μερικά πολύ ενδιαφέροντα πράγματα.
Γεια σου Μιχάλη,
~έχεις σπουδάσει στο Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος και έχεις παίξει σε αρκετές παραστάσεις στην Θεσσαλονίκη. Πότε αποφάσισες να έρθεις στην Αθήνα;
Αποφοίτησα απ' τη δραματική σχολή «Σύγχρονο θέατρο Βασίλης Διαμαντόπουλος» μετά από πολλές αποτυχημένες προσπάθειες εισαγωγής μου σε κάποια κρατική δραματική σχολή (τολμώ να πω τώρα πια ότι τα τρία αυτά χρόνια προσπαθειών ήταν άκρως καφκικά).Το θέατρο ήταν πολύ γενναιόδωρο μαζί μου, καθώς δουλεύω ενεργά απ το δεύτερο κιόλας έτος της σχολής μου. Στη Θεσσαλονίκη έκλεισε ένας κύκλος και η πρόταση του κ. Μοσχόπουλου μου άνοιξε έναν καινούριο. Βιώνω λοιπόν μια καινούρια αρχή σε όλους τους τομείς.
~Φέτος σε βλέπουμε στο θέατρο Πόρτα στην παράσταση «Η Δίκη του Κ», να ερμηνεύεις τον πρωταγωνιστικό ρόλο, αυτόν του Γιόζεφ Κ, ενός ανθρώπου, που βιώνει τον απόλυτο παραλογισμό. Ένας πολύ δύσκολος και απαιτητικός ρόλος. Πώς τον αντιμετώπισες;
Θα ήταν αλητεία να αρχίσω να μιλάω για το πόσο δύσκολος ήταν ο ρόλος μου σε μια τόσο ομαδική δουλειά. Δύσκολο και απαιτητικό ήταν να ανασαίνουν δέκα άγνωστοι μεταξύ τους ηθοποιοί, ταυτόχρονα. Δύσκολο ήταν να εφευρεθούν οι τελικοί "κώδικες" της παράστασης. Δύσκολο ήταν να δημιουργήσουμε μια "μηχανή". Εγώ πήρα την ευθύνη του κύριου Κ στην πρεμιέρα, όταν το δύσκολο έγινε διασκεδαστικό.
~Η «Δίκη» του Κάφκα είναι ένα αριστούργημα της παγκόσμιας λογοτεχνίας, με αρκετές ιδιαιτερότητες, που καθιστούν δύσκολη τη μεταφορά του στη σκηνή. Παρόλα αυτά το αποτέλεσμα είναι μαγικό! Θεωρείς πολύπλοκο εγχείρημα τη θεατρική διασκευή του έργου;
Ναι, ήταν πολύπλοκο το εγχείρημα και απαιτητικό, καθώς η διασκευή του κειμένου έγινε παράλληλα με τις πρόβες. Ο κ. Μοσχόπουλος έβαλε τον α' πληθυντικό εξ αρχής. Ψάχναμε! Ψάχναμε κώδικες παίζοντας, κι εκείνος μαζί με την Σοφία Πάσχου κρατούσε ή πετούσε συνθήκες. Τη Δίκη του Κ την αγαπώ πολύ κι όχι επειδή κάνω τον Κ, αλλά γιατί κρύβει πολύμηνη ουσιαστική δουλειά με θυσίες απ' όλους, κρύβει πολλά ρίσκο απ' όλους και μια περίεργη τρέλα, που την είχα ανάγκη! Πιστεύω πως δικαιωθήκαμε.
Ολόκληρη η ομάδα κινείται σαν μια καλοκουρδισμένη μπάντα, χωρίς καμία παραφωνία. Πόσο σημαντικό είναι αυτό το χαρακτηριστικό για ένα άρτιο αποτέλεσμα;
Αυτό είναι ένα ωραίο κομπλιμέντο και σας ευχαριστούμε πολύ! Μα αυτός ήταν και ο αρχικός στόχος... σπουδαίο πράγμα να παίζουν όλοι οι ηθοποιοί στο ίδιο έργο, σπουδαίο πράγμα να' χεις την άνεση να πεις στους συναδέλφους "παιδιά να προσέξουμε εκείνο το σημείο" και αντίστοιχα να σου πουν κι εκείνοι. Σπουδαίο πράγμα να αρχίζει κάθε παράσταση με ομαδικό ζέσταμα και αγκαλιά. Ναι, είναι το πιο σημαντικό χαρακτηριστικό για μια άρτια παράσταση να καταλάβει ο κάθε ηθοποιός πόσα κομμάτια του παζλ αναλογούν στον ρόλο του, προκειμένου να βγει καθαρή η ιστορία.
Σ’ ένα σημείο του έργου ο δικηγόρος λέει στον κατηγορούμενο Γιόζεφ Κ, ότι δεν πρέπει να τραβήξει την προσοχή των υπαλλήλων, γιατί είναι εκδικητικοί! Τον συμβουλεύει να δεχτεί παθητικά την κατάσταση, γιατί βρίσκεται στο έλεος τους. Πόσο διαχρονικά είναι τα λόγια αυτά; Πόσο οικεία νιώθουμε ακούγοντας αυτές τις φράσεις;
Ο φόβος είναι το μέσον για να επιβραδύνεις την σκέψη του άλλου. Άτιμο όπλο η τρομοκρατία... σε ελέγχει, σε ενοχοποιεί, σε μπλοκάρει. Πείτε μου, σας παρακαλώ, ποιο συναίσθημα βιώνουμε περισσότερο τα τελευταία χρόνια και ποιες λέξεις ακούγονται πιο συχνά... νικάει με διαφορά ο φόβος και η τρομοκρατία. Πολύ οικείες λοιπόν αυτές οι φράσεις. Υπάρχουν όμως διαφυγές! Έχει κι άλλες όψεις η ζωή.
Ο Γιόζεφ Κ ζητά βοήθεια από την επιστήμη, τη θρησκεία και την τέχνη, μα κανείς δε μπορεί να τον βοηθήσει γιατί ο Νόμος είναι υπεράνω όλων και τον βρίσκεις πάντα μπροστά σου. Κανείς δε μπορεί να τα βάλει με την εξουσία, οπότε πρέπει να παραιτηθεί, να αφεθεί στην μοίρα του. Θεωρείς, με τον σημερινό παραλογισμό, που βιώνουμε, ότι έχουμε σ’ ένα μεγάλο βαθμό παραιτηθεί και περιμένουμε όλα να αλλάξουν χωρίς να αντιδρούμε;
Ο σημερινός παραλογισμός, που βιώνουμε μας ακύρωσε. Νιώθω, ότι γίναμε μια αγέλη άκακων λύκων χωρίς αρχηγό. Έχω την αίσθηση πως ψάχνουμε όλοι μας από κάπου να γαντζωθούμε, αλλά μάταια. Προς το παρόν κρίνουμε! Η ιστορία δείχνει πως τέτοιες περίοδοι είναι επικίνδυνες. Ο κόσμος αγανακτώντας στρέφεται στα άκρα. Ελπίζω, εύχομαι και προσεύχομαι να διαψευσθεί.
Το συγκλονιστικό αυτό έργο τελειώνει με την φράση «σαν το σκυλί». Τι σημαίνουν αυτά τα λόγια για σένα;
Ο Γιόζεφ Κ πεθαίνει λέγοντας "σαν το σκυλί", πεθαίνει δηλαδή νιώθοντας αβοήθητος. Δεν ξέρω κατά πόσο είναι για λύπηση αυτός ο αντι-ήρωας. Σίγουρα έμπλεξε στα παρανοϊκά γρανάζια του συστήματος, ΟΚ, αλλά δεν είδα πουθενά μέσα στο μυθιστόρημα να μοιράζεται, να αγαπά, να Ζει... αντιθέτως χρησιμοποιεί ανθρώπους, προκειμένου να ξεμπερδέψει. Δεν είδα ζωή πριν τη σύλληψή του, είδα ρουτίνα κι εγώ αγαπάω την ζωή!
Μιχάλη σ' ευχαριστούμε πολύ!!!
Πληροφορίες για την παράσταση: Εδώ
