Συνέντευξη με τον σκηνοθέτη Μενέλαο Τζαβέλλα για την παράσταση «Σοφία Βέμπο …σε θυμάμαι»

 Επιμέλεια: Μαργαρίτα Λιγνού

Πόσο   εύκολο   ήταν   να   σκηνοθετήσετε   τη   ταραχώδη   ζωή   της Σοφίας Βέμπο;

Για να είμαι ειλικρινής, δεν ήμουν φαν της Σοφίας Βέμπο πριν κάνω την παράσταση. Μόλις άρχισα την έρευνα, ένιωσα μια οικειότητα μαζί της και, καθώς περνούσε ο καιρός, ο δεσμός έγινε ολοένα ισχυρότερος. Η ζωή της ήταν απίστευτη  σαν μυθιστόρημα. Η φήμη της, καλή και κακή, συναγωνίζονταν την μοναξιά της. Γρήγορα κατάλαβα ότι πρόκειται για την ιστορία μιας γυναίκας ΜΥΘΟΣ!!Επιπλέον, όλες οι διαφορετικές φάσεις της ζωής της ως καλλιτέχνη και γυναίκας είναι συναρπαστικές. Ήθελα να τιμήσω τη μνήμη της – να κάνω τους ανθρώπους να καταλάβουν το ποια ήταν . Ένας μεγάλος Μύθος  μια γυναίκα μοντέρνα σε μια εποχή που ήταν κάθε άλλο παρά μοντέρνα. Πιθανόν επειδή τίποτα δεν είναι απλό όταν έχεις να κάνεις με έναν τόσο σημαντικό και περίπλοκο χαρακτήρα! Το πρότζεκτ άλλαξε προσέγγιση, και οπτική γωνία αρκετές φορές. Κι όμως, πάντα ήξερα ότι θα φτάσω εκεί που ήθελα... Ήταν πολύ εύκολο αλλά και με πολύ μικρές δυσκολίες .Εδώ θέλω να πω ένα μεγάλο ευχαριστώ στην Β. Σκηνοθέτη Αρετή Τσιαμκόκαλου που ήταν μια  πολύτιμη συνεργάτης στην πορεία της παράστασης μας στην Τάνια Χαροκόπου για το μοναδικό της Κείμενο και στην παραγωγή της Βάσιας Παναγοπούλου που με τόση αγαπη και σεβασμό είναι πάντα κοντά μας. 

Μια   παράσταση   με   τόσο   γρήγορη   εναλλαγή   συναισθημάτων απογειώνεται μόνο από τη σκηνοθετική προσέγγιση ή εξαρτάται και από την απόδοση του καλλιτέχνη πάνω στην σκηνή;

Ότι και να κάνει ένας σκηνοθέτης εαν δεν έχει σωστή απόδοση ο ηθοποιός επάνω στον ρολό που θα ενσαρκώσει τότε δεν υπάρχει παράσταση η ψυχής μιας παράστασης είναι ο καλός ηθοποιός με την σωστή πάντα καθοδήγηση του σκηνοθέτη Κατα την δική μου άποψη σε μια παράσταση εν αρχή ο λόγος και ο κάλος Ηθοποιός.

Τι ήταν αυτό που σας έκανε να ασχοληθείτε με τη σκηνοθεσία;

Ως έφηβος ήξερα από τα 15 μου χρόνια ότι ήθελα να γίνω σκηνοθέτης. Η μαγεία, η αγάπη για την δημιουργία με έκανε να ξέρω από πολύ νωρίς τι ήθελα να κάνω στην ζωή μου. Ποτέ δεν το είδα σαν δουλειά αλλά ως αγάπη για αυτό που κάνω. Η μαγεία του να ζωντανεύεις χαρακτήρες στο πανί ή στο θεατρικό σανίδι, με έκανε να θέλω να ακολουθήσω τον δρόμο της σκηνοθεσίας. Όταν είπα στους γονείς μου πως ήθελα να γίνω σκηνοθέτης απλά είπαν ένα μεγάλο ΟΧΙ. Δεν τους άρεσε καθόλου αυτή η ”δουλειά” αλλά εγώ το όχι τους το έκανα ΝΑΙ και ακολούθησα αυτό που αγαπούσα. Όταν είδαν την εξέλιξη μου, τότε χαμογέλασαν και είπαν το πρώτο μπράβο, αλλά ποτέ δεν το δέχτηκαν.!! Τώρα με τα χρόνια, η μητέρα μου είναι πάντα δίπλα μου και μου χαμογελά.  Της οφείλω πολλά. Δυστυχώς ο πατέρας μου δεν είναι κοντά μας για να ξέρω τι θα έλεγε αλλά ..νομίζω πως θα του άρεσε τελικά αυτή η επιλογή μου.

Τι είναι αυτό που θα θέλατε να έχει αποκομίσει το κοινό φεύγοντας
από την παράσταση σας
;

Τα μηνύματα που θέλω να περάσω μέσα από αυτή την παράσταση είναι ότι σαν Έλληνες ξεχνάμε ή μας κάνουν να ξεχνάμε και ότι καλό είναι να έχουμε μνήμη σαν λαός. Η Σοφία Βέμπο έγινε σύμβολο για την Ελλάδα και με όπλο την φωνής της έκανε την δική της αντίσταση κατα του εχθρού .Αυτό που θέλω να πω στο κοινό είναι πως πρέπει να έχουμε αντίσταση σε κάτι που μας κάνει κακό να έχουμε την δύναμη με απλα ''οπλα''να λεμέ το δικό μας ΟΧΙ !!

Ποιές είναι  οι δυσκολίες   που αντιμετωπίζετε  σκηνοθετώντας   μια
παράσταση;

Για να μπορέσουμε να οραματιστούμε την παράσταση που ετοιμάζουμε πρέπει πρώτα να βρούμε τις κρυφές δομές της. Αυτές βασίζονται σε δύο απλές έννοιες, δύο συμβάντα: το πρωταρχικό και το κυρίαρχο. Η ιστορία του κάθε θεατρικού προσώπου και οι εντάσεις ανάμεσα στα πρόσωπα αποκαλύπτονται κατά τη φάση διερεύνησης του πρωταρχικού συμβάντος, ενώ η ουσία και η αυθεντικότητα των ευρημάτων μας θα αξιολογηθούν κατά τη μελέτη του κυρίαρχου συμβάντος: όλα τα μυστικά της μελλοντικής παράστασης βρίσκονται στο κυρίαρχο συμβάν. Έπρεπε να μελετήσω και την εκρηκτική της εμφάνιση - παρουσία, τη φωνή της, τα εκφραστικά της μέσα, την κίνησή της. Χωρίς να πέσω στην παγίδα στην οποία μπορούν να σε οδηγήσουν οι βιογραφίες. Χωρίς δηλαδή να ανατρέξω στον εύκολο δρόμο της μίμησης του «φαίνεσθαι». Το ζητούμενο ήταν μέσα από το θαυμάσιο κείμενο της Τάνιας Χαροκόπου να ενσαρκωθεί η Βέμπο χωρίς να γίνει καρικατούρα. Δεν βρήκα καμία δυσκολία στην σκηνοθεσία της παράσταση μιας και ήξερα τι ήθελα και έχω και δυο μοναδικούς ηθοποιούς την Γεωργία Ζώη και τον συνθέτη -ηθοποιό Μαυρίκιο Μαυρικίου που είναι η μεγάλη έκπληξη στην παράσταση και έτσι έγινε με πολύ αγαπη όλη η προετοιμασία της θεατρικής παράστασης.

Τι αγαπάτε και τι αντιπαθείτε στους ηθοποιούς;

Ο ηθοποιός περιβάλλεται από μυστήριο. Πέρασα σε μια ''παράσταση'' μου που ούτε καν θέλω να θυμάμαι!!!! Κακοποιητικές συμπεριφορές ,Τοξική συμπεριφορά Ψυχολογική βία , Λεκτική κακοποίηση  που περιλαμβάνει κάθε λεκτική επίθεση  απο ''Ηθοποιούς ''Τελικά - ιδιαίτερα στην εποχή μας-το "μπόι" ενός καλλιτέχνη μετριέται απο την σεμνότητα, το ήθος και το κοινωνικό έργο που προσφέρει-.Ήθος και ποιώ: Αυτό σημαίνει ηθοποιός Δεν είναι ούτε αστέρι, ούτε βεντέτα, ούτε φως. Είναι κάποιος που πολεμά, που αιχμαλωτίζεται, που δραπετεύει, και αυτές οι σκληρές, αλλά πολύτιμες εμπειρίες σε συνδυασμό με το ταλέντο που του δωρίσθηκε, τη μελέτη και την πολύ καλή μόρφωση του δίνουν τη δυνατότητα να υποδύεται χαρακτήρες. Ο ηθοποιός είναι ένας ταπεινός, παθιασμένος κι ανόθευτος ασκητής....Αυτό αγαπω σε Ηθοποιούς που δόξα το θεό έχει πολλούς ακόμα στο Ελληνικό Θέατρο και έχω την τύχη να συνεργάζομαι με τόσο καταξιωμένους ηθοποιούς.

Πληροφορίες για την παράσταση: εδώ