Στιγμές ξεχωριστές, συγκίνηση, συναισθήματα ανάμεικτα, όλα μέσα από αγάπη, μοιράστηκαν όσοι βρέθηκαν στη Βραδιά Αφιερωμένη στη Χρύσα Σπηλιώτη, τη Δευτέρα 25 Φεβρουαρίου, στο κατάμεστο θέατρο«Γκλόρια». Φίλοι και συνεργάτες της ηθοποιού και θεατρικής συγγραφέως, που έφυγε τόσο αιφνίδια από κοντά μας, αλλά και απλοί θεατές που την είχαν αγαπήσει μέσα από την πολύχρονη πορεία της στο θεατρικό στερέωμα, γέμισαν την πλατεία και τον εξώστη του θεάτρου για να μοιραστούν μαζί με τους ομιλητές, αναμνήσεις και λόγια τρυφερά, ενώ προβλήθηκε υλικό από την δουλειά της.
Η φωτογραφία της Χρύσας κυριαρχεί στην οθόνη. «Πριν από ένα μήνα βρεθήκαμε φίλοι συνεργάτες και αγαπημένοι άνθρωποι της Χρύσας και αποφασίσαμε να οργανώσουμε αυτήν την εκδήλωση για την ίδια και το έργο της» ανέφερε η Αννέτα Παπαθανασίου στον χαιρετισμό της. «Ήταν συγκινητική η συμμετοχή και η συμπαράσταση όλων των φίλων και συνεργατών της Χρύσας οι οποίοι άμεσα μας έδωσαν υλικό, φωτογραφίες και βίντεο από παραστάσεις της όπως και άμεση ήταν η ανταπόκριση των ομιλητών, των ανθρώπων που θα μιλήσουν σήμερα. Θα ήθελα όλους να τους ευχαριστήσω», ανέφερε, πριν συστήσει στο κοινό τους ομιλητές της βραδιάς: Βαγγέλης Θεοδωρόπουλος, σκηνοθέτης, καλλιτεχνικός διευθυντής του Φεστιβάλ Αθηνών, Γιάννης Αναστασάκης, σκηνοθέτης, καλλιτεχνικός διευθυντής του Κ.Θ.Β.Ε., Θοδωρής Γκόνης, σκηνοθέτης, στιχουργός διευθυντής ΔΗΠΕΘΕ ΚΑΒΑΛΑΣ, Έλση Σακελλαρίδου, Ομότιμη Καθηγήτρια στο Τμήμα Θεατρικών Σπουδών,Κωνσταντίνα Ζηροπούλου, θεατρολόγος, διδάσκει στο Πανεπιστήμιο και στη Δραματική Σχολή του Ωδείου Αθηνών, Άσπα Τομπούλη, σκηνοθέτης, Αυγουστίνος Ρεμούνδος, σκηνοθέτης, ηθοποιός, Αγγελική Αντωνίου,σκηνοθέτης κινηματογράφου, Βασίλης Κατσικονούρης, θεατρικός συγγραφέας, Καρυοφυλλιά Καραμπέτη, ηθοποιός, Γεωργία Δεληγιαννοπούλου, φιλόλογος, διευθύνει τον χώρο Τέχνης 'Ιδιόμελο' στο Μαρούσι.
«Συνήθως η Χρύσα έβλεπε τις ταινίες μου πριν τις παρουσιάσω και έκανε τις παρατηρήσεις της. Τώρα δεν είναι εδώ για να εγκρίνει την ταινία που την αφορά προσωπικά, αλλά προσπάθησα να την κάνω με, όσο μπορούσα περισσότερη αντικειμενικότητα και πολύ αγάπη, ελπίζοντας ότι δεν θα είχε αντίρρηση» είπε ανοίγοντας την εκδήλωση η Αννέτα Παπαθανασίου, στενή φίλη και συνεργάτιδα της Χρύσας για πάνω από τρεις δεκαετίες, έχοντας αναλάβει την παρουσίαση και τον συντονισμό της βραδιάς, όπως και την παρουσίαση του βιογραφικού οπτικού υλικου από τη ζωή και το έργο της Χρύσας. Θαυμαστή μπαλωματού, Μίνα, Βάρια, Όλγα, Αλεξάνδρα Παύλοβα, Γερτρούδη, κυρία Ελβστεντ, Μπολέττα, Αντιγόνη, Ηλέκτρα και πολλοί άλλοι ρόλοι ευτύχησαν να αποκτήσουν σάρκα και οστά επί σκηνής από την Χρύσα Σπηλιώτη. Οι φωτογραφίες της και τα βίντεο στην οθόνη (με την πολύτιμη βοήθεια του μοντέρ Χρόνη Θεοχάρη) μας υπενθύμισαν την καταλυτική παρουσία της στις παραστάσεις όπου έπαιξε, αλλά και την τηλεοπτική της παρουσία.
Ιδιαίτερη μνεία έγινε στα θεατρικά της έργα και στην παρουσία της Χρύσας Σπηλιώτη ως θεατρική συγγραφέας. Έμφαση δόθηκε στο πρώτο της θεατρικό, το «Ποιος ανακάλυψε την Αμερική» (1997), έργο το οποίο αποτέλεσε την αρχή της καριέρας της στη θεατρική γραφή, ενώ έχει ανέβει σε 35 διαφορετικές παραστάσεις, έχει μεταφραστεί σε επτά γλώσσες, έχει παιχτεί σε Ν.Υόρκη, Κροατία, Ολλανδία, Αθήνα, Λευκωσία, Λεμεσό, στις περισσότερες πόλεις της Ελλάδας, και σχεδόν σε όλα τα ΔΗΠΕΘΕ. Ο Βαγγέλης Θεοδωρόπουλος, σκηνοθέτης του πρώτου ανεβάσματος του «Ποιος ανακάλυψε την Αμερική» που γνώρισε μεγάλη επιτυχία, αφού παίχτηκε πρώτα στο θέατρο «Αμόρε» και την επόμενη σαιζόν στο θέατρο «Αυλωνίτη», διηγήθηκε χαριτωμένες στιγμές από τη συνεργασία τους στις πρόβες της παράστασης, δίνοντας έτσι έναν πιο ανάλαφρο τόνο στην αφήγησή του.
Είκοσι χρόνια μετά, το 2017 - 2018 πρωταγωνιστεί στον μονόλογό της «Ο γιος μου ο Νικόλαος Μάντζαρος» (που έμελλε να είναι το τελευταίο έργο της....) σε σκηνοθεσία Αυγουστίνου Ρεμούνδου που ανέβηκε στην Αθήνα, αλλά και περιόδευσε ανά την Ελλάδα. Μέχρι τον μοιραίο Ιούλιο του 2018…. Ο Αυγουστίνος Ρεμούνδος αναφέρθηκε τόσο σε αυτή την παράσταση όσο και στην συνεργασία και στην φιλία που είχαν αναπτύξει, όταν είχε σκηνοθετήσει ένα άλλο έργο της, τις «Πόρτες».
«Δεν θα το φανταζόμουν ποτέ πως θα βρισκόμουν σε αυτήν τη θέση σήμερα και ότι θα μιλούσα εδώ μπροστά σας για την απουσία της Χρύσας. Και η έκπληξη αυτή γίνεται τύψη γιατί, τι μπορεί να γράψει κανείς για ένα αγαπημένο του πρόσωπο, μέσα σε δυο γραμμές, τι μπορεί να πει με πέντε λόγια; Δεν θα παραδεχθώ λοιπόν ποτέ πως η αγαπημένη μου φίλη Χρύσα δεν είναι εδώ» εξομολογήθηκε ο Θοδωρής Γκόνης, λίγο πριν γυρίσει τον χρόνο πίσω «Γενάρης του ογδόντα -σήμερα -έχουμε μόλις τελειώσει απο τις σχολές μας, έχουμε ραντεβού στη γωνία,στο φανάρι Ακαδημίας στο φανάρι Ακαδημίας και Γενναδίου απέναντι από την εκκλησία της Ζωοδόχου Πηγής....».
«Καλησπέρα φιλενάδα. Πόσες φορές δεν πιάνω το τηλέφωνο σχηματίζοντας, κατά λάθος, το νούμερο σου...». Με αυτά τα λόγια η Αγγελική Αντωνίου άνοιξε τον χαιρετισμό της. «Έφυγες σε μια στιγμή που είχες βρει καινούργιες ισορροπίες και ετοιμάζουν να εκτοξευτείς ψηλά» υπογράμμισε, διηγήθηκε την τελευταία τους συνάντηση, για να κλείσει με τα ακόλουθα λόγια: «Κοιμήσου όμορφα αγαπημένη φιλενάδα. Καληνύχτα Χρύσα. Κι όνειρα γλυκά». Για τη φίλη της Χρύσα («χωρίς τη φιλία της αισθάνομαι φτωχότερη, δυσκολεύομαι να αποδεχθώ την απουσία της») αλλά και για τον Δημήτρη, τον σύζυγο της Χρύσας που «έφυγε» μαζί της, μίλησε από καρδιάς η Κωνσταντίνα Ζηροπούλου.
Αφιέρωμα στην Χρύσα Σπηλιώτη με αποσπάσματα από τα έργα της, θα πραγματοποιήσει το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος την Παγκόσμια Ημέρα Θεάτρου (27/3) ανακοίνωσε ο καλλιτεχνικός διευθυντής του, Γιάννης Αναστασάκης. Ο τελευταίος είχε ζήσει την Χρύσα, ως μέλος του Δ.Σ. του ΚΘΒΕ, και την κρατά στη μνήμη του σαν «μια όμορφη, χαρούμενη και ταλαντούχα γυναίκα, έναν δοτικό και γενναιόδωρο άνθρωπο». «Η Χρύσα Σπηλιώτη στήριξε την υπόθεση του ελληνικού έργου, υπηρέτησε την ελληνική δραματουργία με τον καλύτερο τρόπο, χωρίς να επαίρεται γι αυτό» κατά τον Βασίλη Κατσικονούρη. «Με το “Ποιος ανακάλυψε την Αμερική” έδωσε μια ώθηση και μια πιο ποπ διάσταση στο ελληνικό θεατρικό κείμενο, ξαναφέρνοντας το ζήτημα του στο προσκήνιο».
«Η Χρύσα είχε πάθος για τα πράγματα που πίστευε και για όσα διεκδικούσε συχνά με εκρηκτικό τρόπο» τόνισε η Άσπα Τομπούλη, σκηνοθέτης του έργου της, «Φωτιά και νερό». «Είχε μία σπάνια αίσθηση του χιούμορ και εκτιμούσε το χιούμορ στους άλλους (δεν συνυπάρχουν και τα δύο κατ’ ανάγκην, ειδικά όταν το χιούμορ κατευθύνεται προς εμάς τους ίδιους). Είχε ταλέντο και χαρίσματα, ήταν ανήσυχη και ερευνητική, αναζητούσε νέους δρόμους και νέα πράγματα, στη ζωή και την τέχνη της. Η Χρύσα είναι ίσως το πιο ΦΩΤΕΙΝΟ πρόσωπο που έχω γνωρίσει» κατέληξε, ενώ μίλησε και για το «Φωτιά και Νερό», το οποίο «αποτελεί ένα σημαντικό έργο της και ως προς την θεματολογία του και ως προς τον τρόπο που είναι γραμμένο».
Συνολική αναφορά στο έργο της Χρύσας Σπηλιώτη έκανε η Καθηγήτρια Θεατρικών Σπουδών, Ελση Σακελλαρίδου. Διατρέχοντας τα θεατρικά της έργα εστίασε στην τελευταία της παράσταση, «όχι μόνο γιατί ήταν (δυστυχώς) η τελευταία της αλλά γιατί βασιζόταν σε ένα εξαιρετικά γραμμένο κείμενο, το οποίο ενσάρκωνε η ίδια με μια ακούραστη μα απόλυτα ελεγχόμενη ενέργεια, που αναδείκνυε όλη την επιτελεστική δύναμη του ίδιου του κειμένου. Γιατί η Χρύσα ήταν και μια πολύ χαρισματική περφόρμερ...».
Η Γεωργία Δεληγιαννοπούλου και η Καρυοφυλλιά Καραμπέτη διάβασαν δύο διηγήματα από το βιβλίο της Χρύσας «Χαμένο Δίκιο». Συγκινητική ήταν η Καρυοφυλλιά Καραμπέτη στην αναφορά της στη Χρύσα, όταν θυμήθηκε τη συνεργασία τους σε σημαντικές παραστάσεις του «Ανοιχτού Θεάτρου» του Γιώργου Μιχαηλίδη («Τρεις αδελφές», «Άμλετ», «Ανθή», «Βάτραχοι»). «Η Χρύσα θα μας μείνει αξέχαστη. Για την βαθιά της ευγένεια, τη μεγάλη καλοσύνη της, το γάργαρο γέλιο της, το χιούμορ της, την κοινωνική της συνείδηση» είπε η Κ.Καραμπέτη. Για να προσθέσει: «Για μένα που είχα την απίστευτη χαρά να μοιραστώ μαζί της τη σκηνή, θα μου μείνει αξέχαστη και ως Όλγα, στις “Τρεις Αδελφές” του Τσέχωφ , παράσταση στην οποία παίξαμε μαζί στο “Ανοιχτό Θέατρο”» . Στη συνέχεια διάβασε, αφιερώνοντας της, με φωνή σπασμένη, τα λόγια της Όλγας, από την τρίτη πράξη που αποτελούν και το φινάλε του έργου.
